ثمانه اکوان: ترامپ در زمان ریاستجمهوریاش توانست ۳ نفر از 9 عضو دیوان عالی آمریکا را شخصا تعیین و منصوب کند؛ فرصتی که برای کمتر رئیسجمهوری در ایالات متحده پیش میآید. بر اساس قانون اساسی ایالات متحده، 9 نفر قضات دیوان عالی آمریکا را رئیسجمهور تعیین میکند و همه آنها به صورت مادامالعمر انتخاب میشوند و در صورت فوت شدن یا اعلام این مساله که دیگر قادر به ادامه فعالیتهای خود نیستند، رئیسجمهوری، قاضی بعدی را جایگزین خواهد کرد.
ترامپ با تعیین 3 قاضی از 9 قاضی دیوان عالی آمریکا، عملا کفه ترازو را به نفع حزب جمهوریخواه و محافظهکاران در این دیوان بالا برد و کار را به جایی رساند که 6 نفر از این 9 نفر محافظهکار بوده و تنها 3 نفر حامی دموکراتها هستند. این مساله هماینک در حال نمایش نتایج خود در انتخابات ریاستجمهوری سال 2024 است. دونالد ترامپ که این روزها مشغول رفت و آمد در دادگاههای مختلف و دفاع از خود در موارد اتهامی متنوع از جمله فرار مالیاتی، همچنین اتهام بسیار سنگین و جدی دخالت در انتخابات و دعوت به شورش طرفدارانش است، حالا پیروزی خوبی در مقابله با این اقدامات به دست آورده و آن رای دیوان عالی آمریکا در ماجرای مصونیتش از اتهاماتی است که تاکنون علیه او مطرح شده است.
دادگاههای مختلفی برای بررسی حوادث 6 ژانویه 202۱ در ایالات متحده تشکیل شده است. این دادگاهها به بررسی دلایل و ریشههای حمله طرفداران ترامپ به ساختمان کنگره پرداخته و تاکنون عده زیادی را با مجازاتهای سنگین راهی زندان کردهاند. زمانی که کار به تشکیل دادگاه برای بررسی جریان ترامپ در روز 20 ژانویه رسید، برخی حقوقدانان آمریکایی اعلام کردند به دلیل اینکه در آن روز هنوز ترامپ رئیسجمهور آمریکا بوده است، از مصونیت قضایی برخوردار بوده و نباید به دلیل صحبتها و عملکردش در روز 20 ژانویه محاکمه شود. حقوقدانان دموکرات اما در مقابل بر این عقیدهاند که بعد از برگزاری انتخابات و قبل از انجام شدن مراسم تحلیف ریاستجمهوری جدید، ترامپ دیگر رئیسجمهور آمریکا نبوده و باید به دلیل اظهاراتش در تهییج و تشویق مردم به شورش علیه نتایج انتخابات محاکمه شود. این مساله برگزاری جلسات دادگاه ترامپ را با تردیدهای زیادی مواجه کرده بود. در نهایت بازرس ویژه این دادگاه، درخواستی به دیوان عالی آمریکا فرستاد که در آن خواسته شده بود تفسیر قضات این دیوان از این مساله روشن شود.
دیوان عالی آمریکا اما در یک برگه و یک جمله کوتاه و خلاصه - «درخواست رد میشود» - و بدون اینکه اشارهای به دادگاه داشته باشد، به سرعت تصمیمگیری سریع درباره مصونیت ترامپ در پرونده دخالت در انتخابات ۲۰۲۰ را رد کرد. این تصمیم، یک پیروزی بزرگ برای ترامپ محسوب میشود و آغاز دادگاه او را به صورت بالقوه تا برگزاری انتخابات سال آینده به تعویق میاندازد. «جک اسمیت» بازرس ویژه رسیدگی به این پرونده در ماه آگوست ترامپ را به توطئه برای ایجاد مانع بر سر راه یک روند رسمی متهم کرده و گفته بود سخنرانی ترامپ که در آن از هوادارانش خواسته بود علیه پیروزی بایدن «تا پای جان بجنگند» باعث تحریک آشوب شده است. وکلای ترامپ اما میگویند این نوع از سخنرانیها بخشی از «مسؤولیت رسمی او به عنوان رئیسجمهور» بوده و او از عواقب قضایی، مصون است.
این حکم، همان برگ برندهای است که حامیان ترامپ همیشه به دنبال آن بودند زیرا میدانند در صورتی که این دادگاهها بعد از اعلام نتایج انتخابات برگزار شود، در صورتی که ترامپ پیروز میدان باشد - که البته چندان هم با توجه به نتایج نظرسنجیهای انتخاباتی بعید نیست - او میتواند به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده خود را عفو کند و دیگر دست هیچ دموکراتی به او نخواهد رسید.
بلافاصله پس از این حکم، ترامپ بیانیهای صادر و از آن استقبال کرد. در بیانیه ترامپ آمده است: «دادگاه عالی به اتفاق آرا، تلاش ناامیدانه جک اسمیت روانپریش برای دور زدن قانون اساسی فوقالعاده ما را رد کرد». ترامپ در ادامه نوشته است: «جو بایدن شیاد و سرسپردگان او ۳ سال صبر کردند تا این پرونده ساختگی را مطرح کنند و حالا در پیش بردن این پروندهسازی از طریق دادگاهها شکست خوردند». رئیسجمهور سابق آمریکا همچنین نوشت: «مشتاقانه استدلالهای بسیار مهم درباره مصونیت رئیسجمهور در دادگاه تجدیدنظر واشنگتندیسی» را پیش میبرد.
البته ترامپ هنوز از شر دادگاههای دیگر خلاص نشده است؛ علاوه بر پرونده شورش ششم ژانویه، اسمیت بر پیگرد ترامپ درباره پرونده «سوءاستفاده از اسناد طبقهبندیشده» هم نظارت میکند. این پرونده در دادگاه فلوریدا مطرح خواهد شد. ترامپ خواستار تعویق این دادگاه تا انتخابات ۲۰۲۴ است اما اسمیت در حال لابی کردن برای «یک دادگاه سریع» است. ترامپ این اتهامات را رد کرده و آن را «تلاشی بیشرمانه توسط خانواده مجرم بایدن و وزارت دادگستری برای مداخله در انتخابات ۲۰۲۴» خوانده است. کمتر از یک سال تا برگزاری انتخابات آمریکا، ترامپ در نظرسنجیها از ساکن کنونی کاخ سفید بالاتر است. با این حال، دادگاه عالی کلرادو حکم داد ترامپ نمیتواند در رأیگیری مقدماتی در این ایالت شرکت کند. این پرونده از سوی فعالان دموکرات به جریان افتاده که استدلال میکنند ترامپ فاقد صلاحیت لازم برای نامزدی دوباره برای ورود به کاخ سفید است چون او در شورش علیه دولت ایالات متحده دست داشته و در این زمینه آنها به بخشی از اصلاحیه چهاردهم اشاره داشتند که پس از جنگ داخلی آمریکا در سال ۱۸۶۵ تصویب شد. گمان میرود این پرونده نیز به سرنوشت پروندههای دیگر دچار شود و بعد از شکایت ترامپ یا حزب جمهوریخواه در دیوان عالی آمریکا رد شود.
نکته جالب توجه در این مساله بالا رفتن میزان آرای ترامپ در نظرسنجیها، بعد از برگزاری هر جلسه دادگاه است. از ابتدای شکلگیری دادگاهها، هرگاه جلسهای برای بررسی اتهامات او تشکیل شده، در نظرسنجیها، آرای ترامپ نیز بالا رفته است. بر اساس آخرین نظرسنجیها، در شرایطی که امروز انتخابات ریاستجمهوری در آمریکا برگزار شود، ترامپ با 46.8 درصد از آرای عمومی و مردمی، پیروز میدان خواهد بود و بایدن 44.5 درصد آرا را به خود اختصاص میدهد. مساله در اینجا البته تنها ترامپ نیست زیرا بر اساس همین نظرسنجیها، ۲ نامزد دیگر مطرح حزب جمهوریخواه یعنی نیکی هیلی و ران دسانتیس نیز در صورتی که با بایدن در انتخابات نهایی مواجه شوند، به راحتی او را شکست خواهند داد. بر این اساس دسانتیس با 47 درصد آرا در مقابل 46.8 درصد آرای بایدن، پیروز میدان خواهد بود و نیکی هیلی با 45 درصد آرا در مقابل 40.3 درصد آرای بایدن، پیروز این رقابت خواهد بود. این مساله باعث افزایش نگرانی دموکراتها درباره آینده سیاسی بایدن شده است و معتقدند در صورتی که اتفاق خاصی در یک سال باقیمانده از عمر دولت بایدن نیفتد و شکستهای او در عرصه سیاست خارجی و داخلی، همچنان ادامه داشته باشد، به احتمال زیاد دموکراتها بازنده اصلی میدان رقابتهای انتخاباتی خواهند بود. برخی تحلیلگران سیاسی در داخل آمریکا اعتقاد دارند در صورتی که نیکی هیلی در مناظرات انتخاباتی همچنان در صدر باقی بماند و ترامپ نیز رقیب اصلی او باشد، با توجه به اینکه در نهایت میزان آرای هیلی به اندازه ترامپ در حزب جمهوریخواه نخواهد بود، او در نهایت مجبور میشود از رقابتها کنار بکشد و این احتمال وجود دارد که ترامپ او را به عنوان معاون خود در رقابت با دموکراتها معرفی کند. اگر چنین شرایطی اتفاق بیفتد، کمپین ترامپ - هیلی با آرای بالایی توان پیروزی بر بایدن - هریس را خواهد داشت.