گروه اقتصادی: در پی التهابات اخیر دریای سرخ، قیمت انواع نفت در روز گذشته افزایش 3 تا 5 دلاری را تجربه کرد. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند در صورت ادامه این روند، امکان رسیدن قیمت هر بشکه نفت در بهار امسال به بیش از 110 دلار نیز وجود دارد. 

به گزارش «وطن امروز»، بامداد جمعه نیروهای غربی با راهبری آمریکا به برخی مواضع جنبش انصارالله یمن حمله کردند که این اتفاق باعث افزایش قیمت نفت در تمام بازارهای جهانی شد. با وجود اینکه به گفته مسؤولان نظامی و سیاسی آمریکا این حمله محدود بوده و آنطور که انصارالله اعلام کرده تلفات آنچنانی مالی و جانی در پی نداشته است اما این اتفاق یک گام بلند در راستای ناامن‌سازی منطقه تلقی می‌شود و بیم آن وجود دارد که شرایط در دریای سرخ و منطقه خلیج‌ فارس پیچیده‌تر شود. بنا بر اطلاعات مندرج در وبسایت اویل پرایس که به صورت لحظه‌ای قیمت نفت و دیگر سوخت‌ها را مخابره می‌کند، قیمت هر بشکه نفت وست‌تگزاس در زمان تنظیم این گزارش (ساعت 20 روز جمعه به وقت تهران) به 74.57 دلار رسیده بود که نشان از رشد 3.54 درصدی نسبت به روز گذشته خود دارد. (شکل1) این در حالی است که در ابتدای هفته گذشته قیمت هر بشکه نفت به 70 دلار هم رسیده بود. در کنار این قیمت دیروز هر بشکه نفت برنت هم به 80 دلار رسید که 2.63 دلار بیشتر از روز پنجشنبه بود. (شکل2) قیمت این نوع نفت هم در ابتدای هفته گذشته تا 75 دلار عقب‌نشینی را تجربه کرده بود. نفت امارات عربی متحده هم از این اتفاق بی‌نصیب نبود و جمعه پرنوسانی را تجربه کرد به طوری که وارد کانال 80 دلار شد. (شکل3)

* پیش‌بینی نفت ۱۱۰ دلاری با تشدید جنگ یمن

اویل پرایس در تحلیلی درباره نفت 110 دلاری نیز گمانه‌زنی کرده است. این مرجع قیمت انرژی در جهان در تحلیل خود آورده است که قیمت نفت هفته قبل پشت سد 80 دلار مانده بود اما حالا تحلیل معامله‌گران برای مقصد نفت هر بشکه 110 دلار برای بهار پیش‌رو است. اویل پرایس در ادامه آورده است: «به نظر می‌رسد برخی معامله‌گران روی تشدید درگیری‌ها در خاورمیانه طی ماه‌‎های آینده شرط‌بندی (حساب باز) می‌کنند؛ با توجه به این واقعیت که بازار در شرایط باثبات و غیرنوسانی در روزهای پایانی سال میلادی بود. جدا از تشدید گسترده جنگ در خاورمیانه برای درگیر کردن سایر کشورها و تهدید مستقیم برای عرضه نفت‌خام، تحلیلگران در حال حاضر دلیل دیگری برای افزایش قیمت نفت در نیمه اول سال به بالای 100 دلار در هر بشکه نمی‎بینند».

* دریای سرخ و انرژی اروپا

کانال سوئز، خط لوله سومد و تنگه باب‌المندب، مسیرهای کلیدی صادرات نفت و گاز طبیعی خلیج ‌فارس  به اروپا و آمریکای شمالی هستند. مجموع محموله‌های نفت از طریق این مسیرها حدود 12 درصد کل نفت تجارت دریایی دنیا را نیمه اول سال 2023 میلادی تشکیل می‌دهد و محموله‌های گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) ترانزیت شده از دریای سرخ حدود 8 درصد از تجارت جهانی ال‌ان‌جی را تشکیل می‌دهد.

کانال سوئز و خط لوله سومد در مصر واقع شده و دریای سرخ را به دریای مدیترانه متصل می‌کنند. خط لوله سومد، نفت خام را از طریق خاک مصر به شمال این کشور منتقل می‌کند و ظرفیت 2.5 میلیون بشکه در روز دارد.

تنگه باب‌المندب میان شاخ آفریقا و خاورمیانه است که دریای سرخ را به خلیج عدن و دریای عرب متصل می‌کند. بیشتر صادرات نفت و گاز طبیعی از خلیج ‌فارس  به اروپا و آمریکای شمالی از چندین گذرگاه عبور می‌کند که عبارتند از: کانال سوئز یا خط لوله سومد، باب‌المندب و تنگه هرمز.

* محموله‌های ال‌ان‌جی

جریان ال‌ان‌جی از کانال سوئز سال‌های 2021 و 2022 میلادی در هر ۲ جهت به اوج خود یعنی 4.5 میلیارد فوت مکعب در روز  رسید اما این عدد در نیمه اول سال 2023 میلادی به 4.1 میلیارد فوت مکعب در روز کاهش ‌یافت. جریان ال‌ان‌جی به سمت جنوب از سال 2020 تا 2021 میلادی بیش از 2 برابر شد که عمدتاً ناشی از رشد صادرات از ایالات‌متحده و مصر به سمت آسیا است. در سال 2022 میلادی و نیمه اول سال جاری، حجم ال‌ان‌جی صادراتی به سمت جنوب از طریق کانال سوئز کاهش یافت، زیرا صادرات ال‌ان جی ایالات‌متحده و مصر هر 2 به مقاصد اروپایی نسبت به بازارهای آسیایی ترجیح داده شد و جایگزین بخشی از صادرات گاز طبیعی روسیه شد که در چند دهه اخیر به اروپا ارسال می‌کرد.  بیشتر تغییرات در حجم شمال منعکس‌کننده تغییرات صادرات قطر به اروپا (از طریق کانال سوئز) در مقایسه با آسیا است. قطر همچنین در سال 2022 میلادی، ال‌ان‌جی بیشتری را به اروپا فرستاد تا جایگزین گاز روسیه شود و جریان به‌ سوی شمال را افزایش داد. 

اگرچه روند جریان نفت از طریق تنگه باب‌المندب شبیه کانال سوئز است اما نفت بیشتری از دریای سرخ (به سمت شمال از طریق کانال سوئز و به سمت جنوب از طریق تنگه باب‌المندب) خارج می‌شود تا اینکه از طریق این تنگه‌ها وارد دریای سرخ شود. عربستان سعودی مقداری نفت خام را از خلیج ‌فارس از طریق خط لوله به دریای سرخ برای صادرات بیشتر به اروپا منتقل می‌کند. محموله‌های ترانزیت شده ال‌ان‌جی از طریق تنگه باب‌المندب با ترانزیت از کانال سوئز در چند سال گذشته مطابقت داشته، زیرا از چند پایانه واردات ال‌ان‌جی در دریای سرخ کمتر استفاده ‌شده است.