سهراب دلانگیزان، استاد اقتصاد دانشگاه رازی به «وطن امروز» گفت: معتقدم راهکار اصلی رفع ناترازی بنزین در کشور، اصلاح صنعت خودروسازی است. وی ادامه داد: اصل موضوع در زمینه ناترازی بنزین که امروز با آن مواجه هستیم، به نحوی که در بودجه سال بعد مبلغی بیش از 3 میلیارد دلار را برای واردات بنزین اختصاص دادهایم، پرمصرف بودن خودروهای داخلی است.
کارشناس اقتصاد توضیح داد: در کنار صنعت خودروسازی کشورمان که کارنامه بسیار ضعیفی طی سالهای اخیر داشته است، آنطور که باید و شاید در زمینه حملونقل عمومی سرمایهگذاری نکردهایم. همین دوگانه باعث شده است در روزهای سرد سال شاهد آلودگی هوا هستیم و از سوی دیگر هر روز هزینههای ناترازی انرژی بیشتر میشود. دلانگیزان گفت: صنعت خودروسازی کشور دچار ناتعادلیهای بسیار سنگینی است، به نحوی که خودرو با قیمت بالا به مردم عرضه میشود و کیفیت آن هم پایین است. کاهش مصرف سوخت از لوازمی است که باید در صنعت خودروسازی کشور پیشبینی شود.
وی افزود: واردات خودروهای برقی و حرکت به سمت دوگانهسوز کردن خودرو در کنار بهبود کیفیت موتورهای خودروهای تولیدی داخل، مهمترین راهکارها برای حل ناترازی بنزین از طریق اصلاح صنعت خودرو است.
استاد اقتصاد دانشگاه توضیح داد: دوگانهسوز کردن خودروها میتواند گزینه مناسبی برای کاستن از تکیه صرف بر بنزین باشد. قبلا نیز این اتفاق افتاده و به دوگانهسوز کردن خودروها پرداختهایم. این یک راهکار کمککننده است که میتوانیم در کنار دیگر روشها از آن استفاده کنیم.
وی ادامه داد: واردات خودروهای هیبریدی و برقی نیز میتواند بسیار کمککننده باشد. بویژه خودروهای هیبریدی بسیار مورد استقبال مردم هستند و میتوانیم از این ظرفیت استفاده کنیم. خودروهای برقی نیز گزینههای مناسبی هستند.
استاد اقتصاد دانشگاه توضیح داد: واردات خودرو به طور کلی باید در کشور وجود داشته باشد و بستن درهای کشور به روی واردات خودرو اشتباه است. این اقدام باید به صورت مستمر انجام شود. به طور مثال، اگر نیاز کشور به خودرو سالانه یک میلیون است، باید حداقل 20 درصد از آن به صورت واردات تامین شود. از این طریق زمینه برای ورود فناوری به کشور فراهم میشود و مردم اتومبیلهای با کیفیت استفاده میکنند و کاهش مصرف بنزین را خواهیم داشت.
دلانگیزان گفت: در کنار تمام اقداماتی که در بالا گفته شد و لازم است انجام دهیم، باید در زمینه تولید بنزین نیز سرمایهگذاری کنیم. هیچ توجیهی برای کمکاری ما در این حوزه پذیرفتنی نیست. ما در فروش نفت با محدودیت جدی مواجه هستیم و باید تولید فرآوردههای نفتی از جمله بنزین با جدیت در دستور کارمان باشد، به نحوی که پاسخگوی نیاز داخلی باشد و به صادرات نیز بپردازیم.
***
تولید خودروهای هیبریدی در دستور کار قرار گیرد
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با «وطن امروز» گفت: تولید خودروهای دوگانهسوز، خودروهای هیبریدی و برقی راهکار اصلی حل ناترازی بنزین است. اگر مصرف بنزین در کشور به همین ترتیب پیش برود در سالهای آینده واردکننده بنزین شویم. از سویی تولیدکننده خودروهای هیبریدی نمیشویم مگر اینکه در مقطع کنونی واردات این خودروها را داشته باشیم.
کیومرث سرمدی درباره مصرف بنزین در کشور بیان کرد: متاسفانه میانگین مصرف بنزین کشور نسبت به سایر کشورهای دنیا تفاوت چشمگیری دارد. در بودجه 1403 به منظور واردات بنزین مبلغی حدود 120 هزار میلیارد تخمین زده شده است. اینکه مجبور هستیم چنین مبلغی را صرف واردات بنزین کنیم یک زنگ خطر است.
وی تصریح کرد: توجه به عوامل موثر داخلی بر مصرف بنزین، راهکاری است که باید به منظور پیشگیری از صرف هزینه بالا و حل مشکل ناترازی بنزین، از آن استفاده کرد. بالا بودن مصرف خودروهای داخلی و پایین بودن کیفیت تولید در صنعت خودروسازی یکی از عوامل مهم و موثر بر تشدید ناترازی بنزین است.
وی در ادامه افزود: خودروهای فرسودهای که در کشور تردد دارند و از عمر مفید آنها سالهای درازی گذشته است، به دلیل وجود مشکلات فنی مختلف هم در آلودگی هوا بویژه در کلانشهرها و هم در افزایش مصرف بنزین نقش بسزایی دارند. فرهنگ نادرست مصرف و نوع استفاده از بنزین نیز از عوامل دیگر موثر در تشدید ناترازی است. برای مثال همانگونه که در خیابانها قابل رویت است بسیاری از خودروها تکسرنشین هستند.
نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه متذکر شد: وسایل حملونقل عمومی مانند اتوبوسها، مترو و... در برخی از شهرها بویژه کلانشهرها پاسخگوی نیاز جمعیت نیست. تمام این مسائل و مشکلات داخلی بر موضوع افزایش مصرف بنزین و تشدید ناترازی اثرگذار است. در این شرایط دولت مجبور به واردات بنزین میشود و ارزی که باید صرف تامین زیرساختهای مورد نیاز کشور شود در راه واردات بنزین مصرف میشود.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در ادامه افزود: تولید خودروهای دوگانهسوز، خودروهای هیبریدی و برقی راهکارهایی است که در دنیا انجام شده و نتیجهبخش بوده است. اگر مصرف بنزین در کشور به همین ترتیب پیش رود در سالهای آتی باید هزینه بیشتری صرف واردات بنزین کنیم. باید اقداماتی اساسی در کنترل ناترازی شکل بگیرد. یکی از راههای کنترل ناترازی بنزین موضوع واردات خودروهای با کیفیت خارجی است که رقابت در صنعت خودرو را تقویت خواهد کرد. همچنین صنعت خودروسازی کشور باید به سمت اصلاح تولید و افزایش کیفیت خودروهای تولیدی حرکت
کند.
سرمدی تصریح کرد: سال 1401 ما جزو صادرکنندگان بنزین بودیم و سال 1403 از واردکنندگان محسوب میشویم. این موضوع حاکی از نبود یک برنامه درازمدت و منطقی است. باید در زمینههای موثر بر کاهش مصرف خودروها سرمایهگذاری کرد تا در دراز مدت با نوسانات صفر و صدی اینچنینی مواجه نشد. این نماینده مجلس در پایان تاکید کرد: اصلاح صنعت خودروسازی،حمایت از شرکتهای دانشبنیان در جهت استانداردسازی مصرف بنزین، تامین نیازهای موجود در زمینه حملونقل عمومی در بخش درون و بینشهری، ارائه تسهیلات و امکانات لازم برای تعویض خودروهای فرسوده و... از جمله مواردی است که در کنترل ناترازی بنزین باید به آن توجه شود.