گروه بین‌الملل: صحنه انتخاباتی ریاست‌جمهوری آمریکا در همین ابتدای راه موفق شده است تصویری دقیق از میدان سیاست در این کشور به نمایش بگذارد. 3 سال بعد از بی‌آبرو شدن ایالات متحده در جریان رقابت دونالد ترامپ و جو بایدن، بویژه ادبیات آنها خطاب به هم در مناظرات زنده تلویزیونی، به نظر می‌رسد این فروپاشی اخلاقی به راند دوم خود رسیده است.

رقابت‌های مقدماتی ریاست‌جمهوری آمریکا این روزها بازتابی از شکاف گسترده سیاسی - اجتماعی و سقوط رویای آمریکایی است.  

بر این اساس دونالد ترامپ در دور جدید از حملات خود به جو بایدن، تأکید کرد این کشور به دلیل بی‌کفایتی بایدن به زباله‌دانی برای جهان تبدیل شده است.

رئیس‌جمهور سابق آمریکا که در مقابل حامیانش در نیوهمپشایر صحبت می‌کرد، گفت: آمریکا تحت رهبری جو بایدن به زباله‌دانی برای بقیه جهان تبدیل شده است. دموکراسی در آمریکا به دلیل بی‌کفایتی بایدن در خطر است.

دونالد ترامپ در انتقاد تند خود از جو بایدن، رئیس‌جمهوری کنونی از حزب دموکرات، او را بدترین رئیس‌جمهوری تاریخ ایالات متحده توصیف کرد.

رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا گفت: «مطمئنم نیوهمپشایر در انتخابات با صدای بلند و واضح صحبت خواهد کرد. شما با آرای خود پیامی مستقیم را برای بایدن، بدترین رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا خواهید فرستاد که به‌ هر وسیله سعی دارد از اخبار ساختگی و حمایت‌های دروغین برای دریافت پشتیبانی استفاده کند». وی افزود: «از هم‌اکنون ظرف چند روز نیوهمپشایر را به‌ دست آورده و جو بایدن را شکست داده و بار دیگر آمریکا را به عظمت می‌رسانیم. متاسفانه هرکسی حاضر نیست «اول آمریکا» را پیاده کند ولی این کار باید عملی شود و آمریکا در رأس اولویت‌ها باقی بماند».

ترامپ که از هر فرصتی برای حمله به ساکن فعلی اتاق بیضی کاخ سفید استفاده می‌کند، قبلا هم گفته بود جو بایدن می‌تواند جنگ سوم جهانی را آغاز کرده و آمریکا را در زمان باقیمانده قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری از بین ببرد. ترامپ بعد از توافق دولت دموکرات با ایران برای آزادی اتباع جاسوس این کشور در ازای آزادسازی 6 میلیارد دلار از اموال بلوکه‌شده ایران، بایدن را احمق و بی‌کفایت خوانده بود.

در انتخابات مقدماتی، ایستگاه نیوهمپشایر، در شمال شرق آمریکا در تقویم انتخابات مقدماتی جمهوری‌خواهان، به ‌عنوان مقصدی مهم شناخته می‌شود. این ایالت برای نیکی هیلی، سفیر انتخابی ترامپ و سابق آمریکا در سازمان ملل که موی دماغ رئیس سابقش در انتخابات شده، می‌تواند مانعی باشد که جاه‌طلبی‌های او را برای ریاست‌جمهوری از بین ببرد. اینها باعث می‌شود انتخابات مقدماتی در نیوهمپشایر در ۲۳ ژانویه (3 بهمن) به میدانی هیجان‌انگیز برای نبرد دونالد ترامپ و هیلی تبدیل ‌شود.

در چنین فضایی، نیکی هیلی، نامزد جمهوری‌خواه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، سلامت عقل ترامپ را بعد از متهم ‌شدن از سوی او به شکست در متوقف‌کردن حمله به ساختمان کنگره در 6 ژانویه 2021 زیر سوال برد. هیلی گفت: «می‌گویند ترامپ سردرگم بود و درباره موضوع دیگری صحبت می‌کرد اما او بارها نام من را در حادثه ساختمان کنگره مطرح کرد، نکته این است که من مطلب توهین‌آمیزی نمی‌گویم اما وقتی با فشارهای ریاست‌جمهوری سروکار دارید، نباید با فردی روبه‌رو باشید که سلامت عقلی‌اش برای انجام این کار، زیر سوال است». در مقابل، ترامپ که در کارزار انتخاباتی‌اش باید در چند جبهه مبارزه کند، آتش توپخانه‌اش را در برابر یار سابق و رقیب فعلی‌اش گرفت و بار دیگر هندی‌تبار بودن نیکی هیلی را مورد انتقاد قرار داد.

پیروزی در نیوهمپشایر می‌تواند به کارزار انتخاباتی هیلی اعتباری را ارائه دهد که به ‌دنبال آن بوده و نشان می‌دهد نماینده سابق آمریکا در سازمان ملل در واقع می‌تواند یک رقیب جدی برای ترامپ باشد. با این وجود کارشناسان آمریکایی می‌گویند حتی پیروزی در نیوهمپشایر همچنان به معنای نبردی دشوار در برابر ترامپ است که هنوز در نظرسنجی‌های ملی، هیلی (رقیب جمهوری‌خواه خود) را شکست می‌دهد.

قبل از انتخابات مقدماتی در نیوهمپشایر، نیمی از اعضای حزب جمهوری‌خواه سنا از نامزدی ترامپ برای مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت کردند به طوری که 26 سناتور جمهوری‌خواه، موافقت خود را با سومین تلاش ترامپ برای ورود به کاخ سفید اعلام کردند. برخی حامیان ترامپ در سنا بر این باورند اعلام حمایت بقیه اعضای این حزب در سنا از ترامپ، قبل از انتخابات مقدماتی نیوهمپشایر بهتر است و نباید آن را موکول به برگزاری کنوانسیون ملی حزب در ماه ژوئیه (خرداد - تیر 1403) کرد، زیرا ترامپ سوابق زیادی در هدایت خشم خود و هوادارانش علیه کسانی دارد که آنها را طرفدار خود به حساب نمی‌آورد.

* جو بر لبه تیغ

این تحولات در شرایطی است که نتایج نظرسنجی‌ها در روزهای پایانی سال 2023 از اوضاع وخیم بایدن در افکار عمومی حکایت داشت. بر این اساس، اکثریت رای‌دهندگان آمریکایی معتقدند سن جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا برای مدیریت این کشور مناسب نیست. همچنین یک نظرسنجی جدید، بینشی درباره تصورات آمریکایی‌ها از اینکه چه کسی امور را در پشت صحنه اداره می‌کند، ارائه داد. در نظرسنجی موسسه کار راسموسن ریپورتز از پاسخ‌دهندگان پرسیده شد آیا موافق یا مخالف این جمله هستند که «جو بایدن آمریکا را مدیریت نمی‌کند». بر اساس نتایج، ۳۷ درصد پاسخ‌دهندگان گفتند فکر می‌کنند او عروسک خیمه‌شب‌بازی یک کمیته چپ مترقی به ریاست باراک اوباماست. طبق گزارش رسانه‌های آمریکایی، امروز دموکرات‌های پیشرو نسبت به آرای منفی جو بایدن وحشت کرده‌اند. «دیوید اکسلراد» چهره‌ای که می‌توان او را مشاور پنهان اوباما قلمداد کرد، به شکل تلویحی گفت بایدن باید در کمپین انتخاباتی‌اش تجدید نظر کند. وی در حساب ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «اگر بایدن بخواهد می‌تواند نامزد حزب دموکرات باشد. با این حال باید در این باره تصمیم بگیرد که نامزدی‌اش برای خودش یا کشور نفعی دارد یا نه؟» استراتژیست آمریکایی در گفت‌وگو با ان‌بی‌سی‌نیوز در باب چشم‌انداز حضور بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری هشدار داد و چنین فعلی را به منزله به صدا درآمدن زنگ هشدار قلمداد کرد.

* راه دشوار مرد مو‌نارنجی

رئیس‌جمهور سابق آمریکا راه همواری برای بازگشت به کاخ سفید ندارد. مخالفانش برای او یک پرونده قضایی ویژه تشکیل داده‌اند. در آخرین روزهای سال 2023  ایالت مین، دونالد ترامپ را از رای‌گیری ایالتی در انتخابات مقدماتی ریاست‌جمهوری سال آینده منع و وی را رد صلاحیت کرد و بعد از کلرادو به دومین ایالتی تبدیل شد که رئیس‌جمهوری سابق را به دلیل نقشش در حمله ۶ ژانویه ۲۰۲۱ به کنگره ایالات متحده از حضور در انتخابات محروم کرده است. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که گروهی از قانونگذاران سابق ایالت مین گفتند ترامپ بر اساس ماده‌ای از قانون اساسی که افرادی که پس از ادای سوگند به ایالات متحده در شورش شرکت می‌کنند، اجازه شرکت در انتخابات را ندارند، باید از حضور در رقابت‌های انتخاباتی سال آینده میلادی منع شود.

هر چند این حکم فقط برای انتخابات مقدماتی درون‌حزبی در این ایالت اعمال می‌شود اما می‌تواند بر وضعیت ترامپ برای انتخابات سراسری در نوامبر ۲۰۲۴ هم تاثیر بگذارد. این حکم احتمالا به فشار بر دیوان عالی ایالات متحده برای حل و فصل پرسش‌های مربوط به صلاحیت دونالد ترامپ در سراسر کشور خواهد افزود.

ترامپ هم در یک پرونده فدرال و هم در ایالت جورجیا به دلیل نقشش در تلاش‌های ضدساختار و براندازی در انتخابات ۲۰۲۰ متهم شده است. دادگاه عالی کلرادو نیز ۱۹ دسامبر ترامپ را از رای‌گیری اولیه محروم و او را به نخستین نامزدی در تاریخ ایالات متحده تبدیل کرد که به دلیل مشارکت در شورش، واجد شرایط برای ریاست‌جمهوری نیست.

قرار است انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا پنجم نوامبر ۲۰۲۴ برگزار شود. بر اساس نظرسنجی‌ها، ترامپ پر‌شانس‌ترین نامزد در انتخابات مقدماتی حزب جمهوری‌خواه است و احتمالا با بایدن رقابت خواهد کرد.