محمدرضا پارسا: جانبداری از ظالم یا مظلوم؟ این سوالی است که اگرچه همواره پیش روی همه از جمله هنرمندان و سلبریتیهای تمام دنیا قرار داشته است اما 46 سال است شکلی جدیتر از قبل به خود گرفته است؛ درست از زمانی که «ونسا ردگریو» به گفته خودش با افتخار در یک فیلم ضدجنگ بازی کرد. او این بار تصمیم گرفته بود بر اساس وجدان بیدارش جانب فلسطینیان را بگیرد.
تا آن زمان جز در ماجرای جایزه اسکار مارلون براندو و دختر سرخپوست که به نمایندگی از او روی صحنه آمد، چهرههای مطرح دنیا و بویژه هالیود جرات نداشتند آنچه را که گمان داشتند درست است، اعلام کنند. حکایت، همان حکایت قدیمی بود؛ «مارپیچ سکوت». صاحبان هالیوود و کمپانیهای بزرگ سینمایی و رسانهای دنیا اغلب صهیونیست یا گماشته آنها بودند. طبیعی هم بود که جانبداری بیچون و چرا، قانون نانوشته اما بسیار مهم آنها بود و هر چهرهای از این قانون آنها تخلف میکرد، بایکوتی سخت و طولانی در انتظارش بود. روی همین حساب هیچ هنرمندی حاضر نبود دستمال ببندد به سری که درد نمیکرد و هیچ چهره فرهنگیای جرات انتخاب مظلوم و حمایت از او را در دوراهی انتخاب ظالم یا مظلوم نداشت. تا 46 سال قبل که ونسا ردگریو صابون همه چیز را به تن مالید و بیهیچ احتیاطی بعد از بازی در فیلم جولیا با افتخار جانبداریاش را از فلسطینیها در مقابل صهیونیستها اعلام کرد؛ موضعگیری صریحی که او میدانست تبعات زیادی برایش خواهد داشت. سال 1978 همزمان با برپایی مراسم اسکار در سالن اختصاصی، تعداد اندکی از یهودیهای متعصب در خیابان دست به تظاهرات زدند و زمانی که نام ونسا ردگریو برای فیلم ضدجنگ «جولیا» به عنوان بهترین بازیگر نقش مکمل زن خوانده شد، خشم یهودیان از او را بیشتر کرد و جرقهای برای روشن شدن آتشی بزرگ بود. تظاهراتکنندگان به محض آنکه خبر انتخاب او را در اسکار شنیدند، صبر نکردند و همانجا و در خیابانهای نزدیک سالن عکسهای او را به آتش کشیدند. موضع ضداسرائیلی ونسا ردگریو و رویکردهای جنگطلبانه رژیم صهیونیستی موجب شده بود صهیونیستهای بانفوذ در حوزه هنر و رسانه که گمان نمیکردند امپراتوری آنها به خطر بیفتد، تصمیم بگیرند او را از هستی ساقط کنند. او در حمایت از مردم فلسطین صحبت کرده بود و حتی آن شب در جریان مراسم اسکار و زمان دریافت جایزهاش، باز هم به دفاع از حقانیت مردم فلسطین پرداخته بود. از نظر آنها این یک گناه نابخشودنی بود و باید مجازاتی بزرگ برایش تدارک میدیدند تا آینه عبرت هنرمندان شود و هیچ هنرمند دیگری حتی فکر ایستادن در مقابل اسرائیل هم به سرش نزند.
حالا نه تنها از جانب صهیونیستهای متنفذ حکم مجازات برای او صادر شده بود که ترکش این ابراز عقیده او دامن جین فوندا، همبازی او در این فیلم را هم گرفته بود و میخواستند مجازاتش کنند. او هم از سلبریتیهای مخالف جنگ ویتنام بود که حمایتش از ویتکنگها علیه تهاجم نظامی آمریکا به ویتنام، صدای اعتراض دست راستیهای آمریکایی را درآورده بود و حالا زمان گرفتن انتقام بود. آن سال انقلاب اسلامی ایران و چندین انقلاب دیگر اجازه نمیداد در این ماجرا ردگریو و جین فوندا در جایگاه مظلوم قرار بگیرند و رسانهها با خطدهی صهیونیستها این ۲ هنرپیشه را آماج حملاتشان قرار دادند، از سویی چون دنیا تشنه شنیدن صدای حقطلبی بود، جایگاه آنها نه تنها متزلزل نشد که محبوبیت زیادی میان مردم دنیا پیدا کردند و بعد از مدتی کوتاه دوباره با افتخار به سینما بازگشتند. بعد از این بود که تابوی حمایت از مظلومان و فلسطینیها و ایستادگی مقابل صهیونیستها شکسته شد.
از آن پس در جریان جنایتهای صهیونیستها نسبت به مردم فلسطین هر بار گروهی از هنرمندان تلاش میکردند جهان را نسبت به مظلومیت مردم فلسطین آگاه کنند. اما این بار در جریان جنایت صهیونیستهای اسرائیلی علیه مردم مظلوم غزه آنها تصمیم گرفتند به صورتی یکپارچه مدافع مظلومان غزه باشند و این حمایت به اندازهای با ابهت باشد که تمام دنیا را متعجب و ابهت پوشالی صهیونیستها را در عالم هنر و رسانه برای همیشه نابود کند. چند چهره شناختهشده پرچمدار این نقطه عطف تاریخی شدند.
جیسون استاتهام، بازیگر معروف هالیوودی پرچم فلسطین را روی کاپوت خودروی خود نصب کرد و از رانندگیاش با این پرچم فیلم گرفت و آن را در فضای مجازی منتشر کرد؛ حرکتی که عمق نفرت و انزجار او از اسرائیل و حمایت از مردم فلسطین را نشان میداد.
همچنین 55 هنرمند برجسته از صنعت سرگرمی در نامهای سرگشاده به جو بایدن خواستار برقراری آتشبس در غزه و اسرائیل شدند. واکین فینیکس، کیت بلانشت، جان استوارت، کریستن استوارت، سوزان ساراندون، ماهرشالا علی، ریز احمد، رامی یوسف و جسیکا چستین از جمله بازیگرانی بودند که این نامه را امضا کردند.
جورج کلونی، بازیگر مشهور سینما هم که همسری لبنانی دارد، صدایش را برای دفاع از مردم غزه بلند کرد و هانی ابواسعد، فیلمساز تحسینشده فلسطینی مقیم هلند نیز که سالیان طولانی است رنج دوری از سرزمین مادریاش را تحمل میکند، گفت هنر بدون سیاست و محکوم کردن ظلم و ستم بیمعناست و بزرگترین آرزویش را زندگی در خاورمیانه عاری از رژیمی چون اسرائیل بیان کرد. وی گفت: «ماهیت اسرائیل موجب شرمساری یهودیهاست و اگر با این موضوع مخالفند، باید تحت هر شرایطی این مساله را تغییر دهند».
سمیه کاپلاناوغلو، کارگردان و لیلا ایپکچی، نویسنده نیز پستهایی در حمایت از فلسطین در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشتند.
همچنین جان کیوزاک، بازیگر آمریکایی که از همان روزهای اول حملات اسرائیل به آن واکنش نشان داد، در آخرین پست خود نوشت: «خیلی غیرعادی باز، خیلی بدون نقاب، در میان این وحشت ناگفتنی و فلجکننده... امید نهایی این است که میلیونها یهودی، مسیحی، مسلمان و بودایی دور هم جمع شوند و این را رد کنند. جهان در حال شورش است. میلیونها نفر از مردم از پذیرفتن انتخاب غیراخلاقی ارائه شده توسط رهبران سیاسی که امنیت آنها را به قیمت نابودی دیگری به خطر میاندازند، خودداری میکنند».
مارک روفالو، بازیگر و کارگردان آمریکایی هم به بیانیه نتانیاهو اشاره کرد و گفت: «نه! متاسفم. فلسطینیها «خسارت یا تلفات جانبی» نیستند، آنها افرادی هستند که در آنجا به دنیا آمدهاند و در آنجا زندگی میکنند و بسیاری از این افراد در آنجا گیر افتادهاند. مرحمت داشته باشید. آنها انسانهایی هستند که زندگی آنها را نابود کرده اید. فلسطینی هستند، جاده، اشیا و یا ساختمان نیستند. آنها انسان هستند. این افراد خسارت یا تلفات جانبی نیستند».
دلا مایلز، لورن ژورگی، ماهر زین و مدل فلسطینی - آمریکایی بلا حدید نیز حملات اسرائیل را محکوم کردند و پستهای طرفدار فلسطین را در حساب اینستاگرام خود به اشتراک گذاشتند.
نادر نهدی، بازیگر سینما هم با اشاره به اینکه روح فلسطینی کشته شدنی نیست، گفت: «چند نفر را قبل از اینکه متوجه روح فلسطین شوید، خواهید کشت؟ این روح از کشورها، قارهها، مذاهب فراتر میرود. فراتر از هر چیزی که فکرش را بکنید. ما همه جا هستیم».
خالد عبدالله، هنرپیشه بریتانیایی هم در نخستین نمایش نتفلیکس، همراه با عکسی که روی کف دستش نوشته شده بود «اکنون آتشبس»، گفت: «همه زندگیها مقدس هستند. من به قدرت قلب انسان ایمان دارم. باید روشن و باز باشیم و تمام تلاش خود را برای جهانی بهتر انجام دهیم».
اینها فقط نمونههایی از همدلی هنرمندان دنیا با مردم فلسطین بویژه غزه بود؛ هنرمندانی که تلاش دارند تابوی مخالفت با رژیم صهیونیستی را برای همیشه از بین ببرند؛ تلاش قابل ستایشی که نمونه اخیر آن یکی دو روز قبل از سوی رامیرز بود که حاضر شد از یک پروژه سینمایی و یک سریال کنار گذاشته شود اما با صراحت از مردم مظلوم غزه حمایت کند.