گروه فرهنگ و هنر: جشنواره‌های منطقه‌ای و استانی از جمله  بسترها و ظرفیت‌های مناسبی هستند که در کنار عرضه و دیده شدن آثار سینمایی کوتاه می‌توانند فرصتی را برای تبادل نظر و آرای فیلمسازان و اساتید و انتقال تجربیات آنها با یکدیگر به وجود آورند اما در این میان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای برپایی چنین رویدادهایی توجه و نگاه ویژه و راهبردی به موضوع عدالت فرهنگی و توجه به همه نقاط کشور است، از همین رو جشنواره‌های منطقه‌ای این امکان را فراهم می‌کنند که استعدادهای دور از پایتخت و کلانشهرهای کشور دیده شود و ظرفیت‌های آنان به منصه ظهور برسد. از طرفی این جشنواره‌ها فرصت توسعه زیرساختی و زیربنایی با توجه به بومی‌گرایی در تولیدات را فراهم کرده و اغلب آثار تولید شده برای حضور در رقابت‌های منطقه‌ای در قالب توجه به آداب، رسوم، سنن، فرهنگ‌ها و آیین‌های بومی مناطق مختلف ایران ظهور و بروز پیدا می‌کنند. از همین رو انجمن سینمای جوانان ایران با نگاه ویژه نسبت به برپایی جشنواره‌های منطقه‌ای در نخستین گام اقدام به برگزاری این جشنواره در مشگین‌شهر استان اردبیل با عنوان ساوالان کرده است. 

* به ژانر نگاهی نو بیندازیم

رضا سبحانی، فیلمساز و عضو هیات انتخاب و داوری شصت‌وهشتمین جشنواره سینمای منطقه‌ای سینمای جوان مشگین‌شهر - ساوالان با ارزیابی آثار راه‌یافته به این رویداد بیان کرد: من فیلم کوتاه را اساسا یک سینمای مستقل می‌دانم به همین دلیل نه همه آثار جشنواره ساوالان که خیلی از آنها تحت تاثیر سینمای حرفه‌ای بودند و گویی نگاه‌شان به سینمای بلند بود. فیلمساز سینمای کوتاه باید به جغرافیای زیستی و ویژگی‌های زندگی و پیرامون خود توجه جدی داشته باشد. اگر چه باید گریزی هم به سینمای بلند بزند اما اگر صرفا سینمای بلند را درنظر بگیرد شاید تجربه لازم ‌را کسب نکند، البته بویژه در میان فیلمسازان شهرستان‌ها شاهد بروز و ظهور استعدادها و فیلم‌های خوبی بودیم و فیلم‌های شاخصی در جشنواره ساوالان دیدیم. وی افزود: تاکید بر ژانر اتفاق خوبی در انجمن سینمای جوانان ایران است و البته باید تقسیم‌بندی درستی در تولیدات مرتبط با ژانرهای مختلف شکل بگیرد که این توجه خود را بیشتر نشان بدهد. وی ادامه داد: سینمای کوتاه و فیلمسازان این عرصه خوب یا بد باید از دانش و تجربه و سلیقه خود بهره بگیرند، در این صورت خود را بهتر محک خواهند زد. سبحانی در این باره خاطرنشان کرد: اینکه فیلمسازان خود بدانند در چه ژانری می‌توانند خلاق باشند، نیز مهم است. به نظرم آنها به ژانر هم باید به چشم تجربه نگاه کنند اما اگر بخواهیم در ژانر هم از مدیوم سینمای بلند وام بگیریم، باید عمیق‌تر‌ و‌ تجربی‌تر‌ به آن‌ نگاه کنیم. سینمای بلند در‌ ژانر ‌تجربه‌های ارزنده‌ای داشته اما باید نگاه تازه‌ای به ژانر در فیلم‌ کوتاه نیز داشته باشیم تا آثاری بدیع و‌ تازه شکل بگیرد. سبحانی با اشاره به اهمیت جذب مخاطبان عام به سینمای کوتاه عنوان کرد: سینمای کوتاه ما بیشتر دارای مخاطبانی خاص است و اگر بتوانیم سانس‌های سینمایی گسترده‌تری را به فیلم کوتاه اختصاص بدهیم یا در پیش درآمد نمایش فیلم‌های بلند در سالن‌ها، آثار کوتاه اکران شوند، این سینما در دل مخاطبان عام هم جا باز خواهد کرد و مردم ارتباط بهتری با فیلم کوتاه برقرار می‌کنند. چه بسا سینمای کوتاه تنوع و رنگی را در سینمای بدنه ایجاد کند و فرم‌ها و اشکال و قصه‌های مختلف این جنس سینما‌، شرایط اکران را به نفع خود تغییر دهد. وی که اهل اهواز است، درباره وضعیت سینمای کوتاه در جنوب ایران بیان کرد: به طور کلی جنوب ایران فیلمسازان بزرگی را به سینما تحویل داده است و جغرافیای آن هنرپرور است. در ارتباط با همه استان‌ها و بویژه مناطق کم‌برخوردار اگر امکانات گسترده‌تری اختصاص داده شود، شاهد درخشش ادامه‌دار سینماگرانی جدید خواهیم بود. در پایان باید بگویم سینمای کوتاه نیازمند برنامه و سیاست‌های ویژه و بلندمدتی است و باید علاوه بر وضعیت کنونی و خوب آن، به رونق اقتصاد آن و افزایش مخاطبانش بیندیشیم و برای آن برنامه‌ریزی کنیم.

* جشنواره‌های منطقه‌ای به سینماگران جوان اعتبار می‌بخشد

دنیا زندی نیز از جمله فیلمسازان جوان است که با فیلم کوتاه «حباب فروش» از سنندج در این رویداد منطقه‌ای حضور دارد. وی پیرامون برگزاری این رویداد می‌گوید: برگزاری این رویدادها فواید زیادی دارد، به فیلمساز اعتبار می‌دهد و او را به دیگران می‌شناساند. من در این رویدادها با انیماتورها و کارگردانان جدید آشنا می‌شوم و از ویژگی‌های سایر فیلم‌ها ایده می‌گیرم. وجهه اعتباربخشی جشنواره‌ها به فیلمساز و بحث حمایت‌های بعد از آن بسیار مهم است و به خود من کمک زیادی کرده است. وی همچنین درباره فیلم انیمیشن «حباب‌فروش» نیز بیان کرد: این انیمیشن تولید امسال است و پیش از این در جشنواره فیلم رشد شرکت کرده بود. این فیلم دارای تکنیک سه‌بعدی است و داستان آن تم فانتزی دارد. داستان «حباب فروش» درباره دختر جوانی است که حبابی شیشه‌ای روی سرش دارد و ماجرای عاشقانه نافرجامی را پشت سر‌ می‌گذارد و بعد از آن تصمیم می‌گیرد متفاوت عمل کند. حباب روی سرش هم نمادی از تظاهر است. وی درباره تجربه ساخت انیمیشن گفت: این نخستین انیمیشن من است اما قبل از «حباب فروش» یک فیلم کوتاه داستانی به نام «شیرجه آزاد» در حوزه کودک و نوجوان ساخته بودم که نخستین کار داستانی‌ام بود و قبل‌تر هم تجربه ساخت یک مستند را داشتم. تجربه‌های مختلف به این دلیل بود که می‌خواستم ببینم کدام‌یک به روحیه‌ام نزدیک‌تر‌ است که احساس کردم فضای انیمیشن را بیشتر دوست دارم. در حال حاضر هم روی ایده جدیدی در حیطه انیمیشن کار می‌کنم. وی ادامه داد: با وجود اینکه رشته‌ تحصیلی‌ام انیمیشن نبود اما با ساخت همین اثر کسب تجربه کردم و این حوزه را آموختم. اگر چه ساخت انیمیشن به نسبت دیگر گونه‌ها بسیار سخت و زمانبر است اما مزایایی برای کارگردانان فیلمساز بویژه زنان دارد و آن است که آنها در فضای شخصی خود نیز می‌توانند روند ساخت اثر را دنبال کنند. شصت‌وهشتمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان مشگین‌شهر - ساوالان ۲ تا ۵ بهمن ۱۴۰۲ برگزار می‌شود.