دلار در حالی وارد کانال 55 هزار تومان شد که از ابتدای سال تا ۱۰ روز پیش تنها 10 درصد نوسان داشت
با وجود نوسانات زیاد نرخ ارز تا نیمه زمستان سال 1401، از اواسط این ماه تا 2 هفته پیش قیمت هر دلار آمریکا در بازار غیررسمی در کریدور 48 تا 52 هزار تومان حفظ شده بود. این تثبیت و حفظ قیمت در بازار غیررسمی به گونهای بود که اکثر بازارهای جذاب برای سرمایهگذاری مانند طلا، مسکن و خودرو هم در این بازه زمانی شرایط کمنوسانی را تجربه کردند.
این ثبات نسبی در شرایط رخ داد که خاورمیانه روزهای پرالتهابی را پشت سر میگذارد. در واقع اخبار رویدادهایی مانند حماسه 7 اکتبر حماس و تقابل انصارالله یمن با کشتیهای به مقصد رژیم صهیونیستی در خلیج عدن نتوانست خللی در بازار ارز کشورمان ایجاد کند اما اتفاقات رخ داده بین ایران و پاکستان، باعث تغییراتی در قیمت دلار در بازار آزاد شد که البته با عادیشدن شرایط، اثرگذاری این موضوع کمرنگ شد.
البته افزایش قیمت طلای جهانی مهمترین عامل تأثیرگذار بود. با این وجود، به اعتقاد کارشناسان، تمرکز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بر تثبیت نرخ ارز بوده و هدف و انگیزه حاکمیت پولی و سیاستگذار ارزی نیز همین است.
در این میان اما نظارت ضعیف بر قیمتها، بهانه به دست سودجویان میدهد و فرصت را برای افزایش قیمت غنیمت میشمرند. از سویی در حالی که قبلا با افزایش قیمت ارز در بازار، بانک مرکزی هم قیمت ارز را افزایش میداد و به نظر میرسید که بازار آزاد محرک بانک مرکزی است، حالا اما گویا بانک مرکزی بازار آزاد را به دست گرفته و بر این اعتقاد است اگر عکسالعمل نشان ندهد، بازار آزاد هم به نوبه خود تغییری نمیکند، مگر هنگامی که تحولات ناگهانی است؛ مواردی مثل حملاتی که اتفاق میافتد یا افزایش قیمت طلای جهانی که نرخ ارز را تغییر میدهد.
در واقع بازار ارز متاثر از اخبار و رویدادها بویژه شوکهای سیاسی است که باعث ریسکهای اقتصادی میشود و افزایش قیمت را به دنبال دارد. با وجود این در دوره جدید بانک مرکزی به نظر میرسد با توجه به مدیریت انتظارات و توجه به خنثیسازی این نوع شوکها و تلاطمات و سرریز آن به قیمت ارز، به نوعی میتوان گفت سیاستگذار پولی در برابر اتفاقات سیاسی مثل جنگ غزه توفیق داشته و موفق عمل کرده است. از طرف دیگر در ماههای پایانی سال و بویژه دی به دلیل آغاز سال جدید میلادی و زمان تسویهحسابهای بینالمللی و ماه اسفند به دلیل نزدیک شدن به سال جدید شمسی و سفرهای خارجی، شاهد افزایش قیمت ارز هستیم و هرچه به اسفند و روزهای پایانی سال نزدیک میشویم، اثر این موضوع بیشتر مشهود میشود. هرچند در حال حاضر مساله این است که بانک مرکزی بتواند شرایط را به نحوی مدیریت کند و انتظارات را به سمتی ببرد که تقاضای غیر واقعی در این حوزه نداشته باشیم.
از طرف دیگر با توجه به اظهارات بانک مرکزی مبنی بر اینکه در ذخایر ارزی کمبودی ندارد، قطعا این موضوع به ثبات قیمت ارز کمک میکند.