مهدی زرین نام: ورود چند سامانه قدرتمند بارشی از سمت شمال‌غرب کشور در ۲ هفته اخیر علاوه بر افزایش ذخایر برف در کوه‌های این مناطق، موجب جان گرفتن دوباره دریاچه ارومیه شده است. طبق گزارش‌های موجود حوضه آبریز دریاچه ارومیه بیشترین بهره را از بارش‌های اخیر برده است به ‌طوری که مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان غربی از افزایش بیش از ۵۰ درصدی بارش‌ها نسبت به سال گذشته در این منطقه خبر می‌دهد. به گفته رستگاری طی سال آبی جاری 137.2 میلیمتر بارش در استان ثبت شده که این میزان در مدت مشابه سال گذشته 89.79 میلیمتر بود، بنابراین شاهد رشد 52.8 درصدی بارش‌ها نسبت به دوره مشابه سال آبی قبل و رشد ۳ درصدی نسبت به درازمدت در این منطقه هستیم. همچنین میزان بارش‌های ثبت شده در حوضه آبریز ارس طی سال آبی جاری 110.2 میلیمتر، در حوضه آبریز دریاچه ارومیه 111.7 میلیمتر و حوضه زاب 375.2 میلیمتر بوده که این میزان در مدت مشابه سال آبی گذشته به ترتیب 41.99 میلیمتر، 9.12 میلیمتر و 247.2 میلیمتر بود. آخرین تصاویر ماهواره‌ای نیز موید پوشش برف مناسب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و آبی شدن پهنه دریاچه در پی بارش‌های اخیر است. از سویی طبق اعلام سازمان هواشناسی، سامانه بارشی جدیدی از امروز از شمال‌غرب وارد کشور می‌شود که موجب بارش برف و باران در استان‌های غربی بویژه استان آذربایجان غربی و حوضه آبریز دریاچه ارومیه می‌شود. حال با توجه به افزایش میزان بارش‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته، همچنین پیش‌بینی سازمان هواشناسی نسبت به بارش‌های پیش رو، این موضوع نویدبخش بهبود وضعیت دریاچه ارومیه است، زیرا با ذوب تدریجی برف‌ها و روانه شدن روان‌آب‌ها بی‌تردید میزان قابل توجهی آب در روزهای آینده به  دریاچه می‌ریزد. از طرفی طبق گفته کارشناسان چون دولت سیزدهم مدیریت نرم را در حوضه آبریز دریاچه آغاز کرده است و بسترهای و زیرساخت‌های لازم هدایت آب را به این دریاچه فراهم کرده است، بنابراین وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی باید گام‌های سازنده‌ای را در زمینه تهیه نقشه الگوی کشت و ساماندهی چاه‌های غیرمجاز بردارند.

جلال محمودزاده، نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت دریاچه ارومیه با توجه به بارش‌های ۲ هفته اخیر به «وطن امروز» گفت: طبق گزارش‌های رسیده از حوضه آبریز منطقه دریاچه ارومیه، میزان بارش‌ها قابل توجه بوده و ارتفاعات استان پوشیده از برف متراکم است که با ذوب آن بی‌تردید حجم قابل توجهی آب به سمت دریاچه ارومیه روانه می‌شود. 

وی با بیان اینکه متاسفانه طی 10 سال گذشته بویژه در ۲ دولت گذشته بی‌توجهی و بی‌مسؤولیتی در رسیدگی به دریاچه ارومیه باعث شد نفس‌های آن به شماره بیفتد، گفت: البته طی 2 سال اخیر اقدامات مناسبی در بحث ایجاد پروژه‌های آبرسانی و تامین زیرساخت‌ها برای انتقال آب به این دریاچه انجام شده تا دریاچه ارومیه از مرگ حتمی نجات یابد.

عضو هیأت رئیسه کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: مطابق تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های ارسالی افزایش میزان بارندگی‌ها طی 2 هفته اخیر باعث شده مناطق کوهستانی استان آذربایجان غربی پوشیده از برف شود و ذخایر برف خوبی در مناطق غرب کشور شکل بگیرد. از طرفی با توجه به پیش‌بینی سازمان هواشناسی که قرار است از نیمه دوم بهمن تا اواخر زمستان بارش‌ها در مناطق غرب و شمال غرب اتفاق بیفتد بنابراین کمبود بارش‌ها تا حدی جبران می‌شود و روان‌آب‌ها به سمت دریاچه ارومیه به حرکت در خواهد آمد. 

محمودزاده با بیان اینکه در دولت‌های گذشته مدیریت احیای دریاچه ارومیه دردست افرادی بود که مسؤولیت‌پذیر نبودند و سازمان محیط‌ زیست نیز این دریاچه را به حال خود رها کرده بود، افزود: اکنون اختیار احیای دریاچه و ساماندهی آن به دست شخص استاندار سپرده شده است و طی 2 سال اخیر با ایجاد زیرساخت‌ها برای انتقال آب به این دریاچه، اقداماتی خوبی انجام شده است. همچنین وزارت نیرو و جهاد کشاورزی نیز به نسبت گذشته عملکرد مناسبی داشته‌اند.

* تداوم بارش‌ برف و باران تا پایان هفته

سامانه بارشی جدید که امروز وارد کشور می‌شود اکثر استان‌ها بویژه استان‌های شمال و شمال غرب کشور را در برخواهد گرفت. طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی این بارش‌های امیدوارکننده در مناطق سردسیر و ارتفاعات به صورت برف خواهد بود. در این باره سازمان هواشناسی نسبت به تشدید بارش‌ها و آبگرفتگی معابر در شمال کشور هشدار داد و خودداری از تردد غیرضروری را توصیه کرد. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا نیز از تداوم بارش برف و باران در نقاط مختلف کشور خبر داد. به گفته صادق ضیاییان، سه‌شنبه (۱۰ بهمن‌) در نواحی شمال غرب، غرب، سواحل غربی دریای خزر، ارتفاعات و دامنه‌های جنوبی البرز، ارتفاعات و دامنه‌های زاگرس مرکزی بارش خواهیم داشت. بیشینه بارش طی ۲ روز آینده در سواحل غربی دریای خزر پیش‌بینی می‌شود. برای چهارشنبه نیز در سواحل غربی دریای خزر، شمال غرب و غرب کشور بارش‌های پراکنده انتظار می‌رود. همچنین پنجشنبه ۱۲ بهمن در نیمه غربی و نیمه جنوبی کشور، سواحل دریای خزر، ارتفاعات و دامنه‌های البرز و ارتفاعات و دامنه‌های زاگرس بارش باران، رعدوبرق، وزش باد شدید موقت و در مناطق سردسیر و مرتفع بارش برف پیش‌بینی می‌شود. به گفته ضیاییان، جمعه 13 بهمن هم بارش‌ها در اغلب مناطق کشور ادامه خواهد داشت و بیشینه آن در نواحی جنوب شرق، جنوب و ارتفاعات زاگرس مرکزی خواهد بود. پنجشنبه (۱۲ بهمن) در استان‌های فارس، کرمان، یزد، شرق و جنوب اصفهان، شرق چهارمحال‌وبختیاری و جمعه علاوه بر نواحی ذکر شده در استان‌های سیستان‌وبلوچستان و خراسان جنوبی وزش باد شدید و در مناطق مستعد خیزش گردوخاک رخ خواهد داد. جمعه همچنین شدت وزش باد در نیمه غربی کرمان، نیمه شرقی فارس، یزد و نیمه شرقی اصفهان افزایش می‌یابد و در این نواحی توفان گردوخاک، کاهش دید افقی و کاهش کیفیت هوا دور از انتظار نیست.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره وضعیت جوی تهران طی روزهای آینده هم اظهار کرد: آسمان تهران سه‌شنبه 10 بهمن قسمتی ابری، غبار صبحگاهی، بتدریج افزایش ابر با حداقل دمای ۳ و حداکثر دمای ۸ درجه سانتیگراد و چهارشنبه نیمه ابری تا ابری، در بعضی ساعت‌ها بارش برف و باران با حداقل دمای ۲ و حداکثر دمای ۶ درجه سانتیگراد پیش‌بینی می‌شود.

* پیش‌بینی بارش‌های نرمال در تهران برای ۳ ماه آینده

اگر چه طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی بارش‌ها در کلانشهر تهران تا 3 ماه آینده نرمال خواهد بود اما به دلیل مصرف بالای آب در پایتخت، صرفه‌جویی این مایع حیاتی ضروری است. مدیرکل اداره هواشناسی استان تهران ضمن ارائه گزارشی از وضعیت دما و بارش تهران طی ماه‌های گذشته اظهار کرد: طی ۳ ماه آینده وضعیت دمای تهران ۱ تا ۲ درجه بیش از نرمال و متوسط بارش استان نیز در حد نرمال پیش‌بینی می‌شود و مدیریت منابع آبی اهمیت زیادی دارد. 

مازیار غلامی تاکید کرد: حتی در بهترین شرایط و خوشبینانه‌ترین حالت و در صورتی‌که بارش‌ها در حد نرمال باشد، کاهش بارش انباشته شده طی سال‌های اخیر جبران نمی‌شود و کماکان مدیریت منابع و مصارف آب در بخش‌های مختلف بویژه بخش‌های کشاورزی، صنعتی و حتی خانگی و به‌طور کلی صرفه‌جویی در مصرف آب با تاکید بیشتر توصیه می‌شود. وی افزود: متوسط بارش‌ها در استان تهران از ابتدای سال زراعی (مهر۱۴۰۲)  تا پایان دی 47.6 میلیمتر بوده که نسبت به سال قبل افزایش ۳۱ درصدی و نسبت به بلندمدت ۵۲ درصد کاهش داشته است. به گفته غلامی، استان تهران جزو استان‌هایی در سطح کشور است که تقریبا در میانه استان‌ها از نظر میزان کاهش بارش قرار دارد، همچنین از نظر توزیع مکانی نیز در تمام شهرستان‌های استان طی دی‌ماه، کاهش بارش نسبت به بلندمدت اتفاق افتاده اما نسبت به سال قبل در بیشتر ایستگاه‌های هواشناسی استان تهران افزایش بارش ثبت شده است، البته افزایش بارش نسبت به سال قبل اصلا به معنی حل مساله کم‌بارشی سال‌های اخیر نیست.

***