گروه اجتماعی: بارش برف روز گذشته علاوه بر پایتخت اغلب استان‌های کشور را سفیدپوش کرد به طوری که حجم بارش‌ها راه مواصلاتی بیش از ۲ هزار روستا را مسدود کرد. ورود چند سامانه بارشی به کشور طی 2 هفته گذشته و بارش‌هایی که بیشتر به صورت برف در اغلب استان‌ها بویژه در ارتفاعات رخ داده است، اثر نسبتا مطلوبی بر بهبود ذخایر آبی کشور داشته، آنطور که این بارش‌ها در هفته نخست بهمن‌ باعث شد در مجموع ۴۲۰ میلیون مترمکعب منابع جدید آبی به سد‌های کشور وارد شود. هر چند بارش‌های سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال‌ آبی گذشته کاهش ۳۲ درصدی دارد ولی با توجه به ورود چند سامانه بارشی به کشور و پیش‌بینی بارش‌های مناسب در اغلب استان‌ها امید به بهبود ذخایر آبی و افزوده شدن تراکم برف در ارتفاعات برای بهبود ذخایر آبی بیشتر شده است. در همین ارتباط علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط ‌زیست درباره وضعیت سدهای کشور گفته است بارش‌های اخیر چند درصد ذخیره آب سدها را افزایش داده است. به گفته وی، بارش‌های اخیر و برفی که طی چند روز گذشته در ارتفاعات باریده، موجب شده چند تالاب در دریاچه ارومیه آبگیری شود. این در حالی است که بارش‌های طی روز گذشته بیش از نیمی از مساحت کشور را سفیدپوش کرد و باعث شد راه ارتباطی بیش از 2000 روستا در استان‌های  لرستان، کرمانشاه، کردستان و قزوین مسدود و برخی پروازها نیز لغو شود. در این میان سازمان هواشناسی نسبت به بارش برف و باران و وزش باد در 6 استان و کاهش دما در ۱۹ استان هشدار داده است. طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی، بارش برف و باران و وزش باد امروز در خراسان شمالی، نیمه شمالی خراسان رضوی و شرق گلستان و فردا در غرب کردستان، جنوب غرب آذربایجان غربی و غرب کرمانشاه باعث مه‌آلودگی و در مناطق کوهستانی وزش باد و کولاک برف، کاهش دما و احتمال یخ‌زدگی سطح جاده‌ها و کاهش دید در جاده‌های کوهستانی و گردنه‌ها می‌شود. طی این روز کاهش محسوس دما در استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی، سمنان، تهران، البرز، قزوین، زنجان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، همدان، قم، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و نیمه غربی اصفهان پیش‌بینی می‌شود که موجب یخبندان و لغزندگی سطح جاده‌ها و اختلال تردد در معابر شهری و جاده‌های بین‌شهری خواهد شد. صادق ضیاییان، رئیس مرکز پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات جوی سازمان هواشناسی در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره شرایط جوی در روزهای آینده و تاثیر بارش‌های اخیر بر ذخایر آبی کشور گفت: سامانه‌هایی که طی 2 هفته اخیر به کشور وارد شد، چون بارش‌ها بیشتر به صورت برف بوده است، بر ذخایر آبی کشور موثر بوده و چنانچه این بارش‌ها اتفاق نمی‌افتاد، با توجه به کم‌بارشی‌هایی که در پاییز و ماه نخست زمستان داشتیم، تنش آبی در کشور زیادتر می‌شد. وی با بیان اینکه چنانچه تا پایان زمستان چند سامانه بارشی همچون سامانه اخیر به کشور وارد شود و بارش‌ها در قالب برف باشد، بی‌تردید بر منابع آبی اثربخشی مثبتی خواهد داشت، چرا که کشور همچنان با کمبود بارش مواجه است. وی در ادامه افزود: سامانه بارشی شنبه (امروز) در نوار شرقی کشور بویژه در گلستان،‌ خراسان شمالی، خراسان رضوی،‌ ارتفاعات البرز شرقی و سیستان و بلوچستان فعال است و اواخر وقت از مرزها شرقی خارج می‌شود. همچنین یکشنبه (فردا) در برخی مناطق شمال غرب بارش برف و وزش باد پیش‌بینی شده و در سایر مناطق کشور آسمان صاف است. دوشنبه نیز در برخی مناطق شمال غرب و غرب و ارتفاعات البرز مرکزی بارش پیش‌بینی شده است. بیشترین بارش برف طی روز دوشنبه برای آذربایجان غربی، غرب کردستان و شمال غرب کرمانشاه است. روز سه‌شنبه نیز با ورود سامانه بارشی، بارش برف، باران و وزش باد در غرب، شمال غرب، سواحل دریای خزر، ارتفاعات البرز، دامنه‌های جنوبی البرز و شمال شرق آغاز می‌شود. 

* توجه به صرفه‌جویی برای مواجه نشدن با تنش آبی

هر چند بارش‌های اخیر توانسته است تا حدی وضعیت ذخایر آبی را بهبود بخشد اما با توجه به کاهش نزولات جوی در پاییز و ماه نخست زمستان همچنان با کمبود منابع آبی مواجهیم. کاهش نزولات جوی در 3-2 سال اخیر نسبت به سنوات گذشته متاثر از پدیده تغییرات اقلیمی است. الهه موحدی، کارشناس ارشد محیط ‌زیست در این باره می‌گوید: کم‌بارشی‌ها در سال‌های اخیر همواره کشور را تحت تأثیر قرار داده؛ موضوعی که اهمیت مصرف بهینه آب و توجه به صرفه‌جویی را یادآور می‌شود. یک موضوع مهم دیگر میزان آبی است که در شبکه انتقال هدر می‌رود که بعضی آمارها این عدد را 13 درصد حجم آب شرب انتقالی بیان می‌کند. در چنین شرایطی با توجه به کم‌آبی‌ای که در انتظار کشور است، ضرورت دارد هرچه سریع‌تر سازمان آب و فاضلاب برای تعمیر و جایگزینی خطوط فرسوده انتقال اقدام کند. بخش دیگر مربوط به مدیریت مصرف آب است که نقش مردم در این مورد بسیار کلیدی است و اگر مصرف درست باشد، کمک زیادی به خروج کشور از شرایط بحرانی می‌کند. وی درباره مصرف آب در بخش کشاورزی نیز اظهار می‌کند: تغییر الگوی کشت در نقاطی که دچار تنش آبی شدید هستند یا اجرای طرح نکاشت در برخی نقاط با توجه به شرایط آبی کشور ضرورت دارد. بخش کشاورزی اصلی‌ترین مصرف‌کننده آب است و هر اقدامی که لازم است انجام شود، باید از این بخش شروع شود. درحالی که میانگین مصرف آب کشاورزی در کشورهای جهان حدود 60 درصد است، این آمار در کشور ما حدود 90 درصد که به هیچ‌وجه قابل قبول نیست. اگر مصرف آب در کشاورزی مدیریت شود، قطعا در سایر بخش‌ها نیز مشکلات کمتری را خواهیم داشت. مجموع این اقدامات در کوتاه‌مدت جواب می‌دهد و می‌تواند به کاهش تنش آبی کمک کند.