گروه بین‌الملل: ولادیمیر پوتین یک بار دیگر ثابت کرد بازیگری ماهر و توانمند در شطرنج سیاست بین‌الملل حداقل در مواجهه با غرب است؛ جبهه‌ای که از سال 1991 و بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی همچنان نگرش «جنگ سردی» خود به روسیه را حفظ کرده است. 

یکی از ویژگی‌هایی که رئیس‌جمهور روسیه را از دیگر رهبران جهان متمایز می‌کند زمانبندی او در ارسال پیام است. حاکم بلامنازع کاخ کرملین در مواجهه با غربی‌ها که در پساجنگ سرد، روسیه و رئیس‌جمهور غرب‌گرای آن بوریس یلتسین را تحقیر کردند و به «باشگاه اروپایی‌ها» راه ندادند، می‌داند باید چه پیامی را و در چه زمانی به آنها ارسال کند. چه زمانی که سال 2014 با فتح «کریمه» پاسخ کودتای آمریکایی در اوکراین را داد و چه زمانی که پس از یک دهه و جدی شدن حضور مجدد ترامپ در انتخابات آمریکا روبه‌روی خبرنگار  نزدیک به دونالد ترامپ نشست.

ولادیمیر پوتین برای نخستین ‌بار از زمان حمله به اوکراین، با یک خبرنگار آمریکایی گفت‌وگو کرد، آن هم تاکر کارلسون، خبرنگار طرفدار دونالد ترامپ که به تازگی از شبکه جمهوری‌خواهان؛ فاکس‌نیوز کنار گذاشته شده است.

«اعتماد تاکتیکی» پوتین در لحظه‌ای حساس که کی‌یف با مشکلات جدی در میدان نبرد مواجه شده و شکاف‌ها در ایالات متحده بر سر کمک‌های آمریکا به اوکراین، پیام دیگری است که به پوتین چهره یک فاتح بزرگ را بخشیده است.

فقط کافی است به مواضع جدید ترامپ و همزمانی این گفته‌ها با مصاحبه تلویزیونی پوتین با تاکر کارلسون توجه کرد تا تاثیرات بازگشت ترامپ به کاخ سفید بر اوکراین و رو کردن برگ برنده از سوی پوتین به غربی‌ها در این برهه زمانی مشخص شود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در کمپین انتخاباتی‌اش در دانشگاه کارولینا در تشدید حملات خود به ناتو مدعی شد به یک رهبر خارجی گفته است روسیه را تشویق می‌کند «هر کاری که می‌خواهد» در قبال کشورهای عضوی که از نظر او به اندازه کافی برای دفاع از خود هزینه نمی‌کنند، انجام دهد.

رئیس‌جمهور روسیه در گفت‌وگوی طولانی خود تلاش کرد به غربی‌ها درس تاریخ بدهد. او به آنها یادآوری کرد درباره روسیه چه اشتباهات بزرگی کرده‌اند و حالا با پیامد طبیعی اقدامات خود روبه‌رو شده‌اند. پوتین از اسناد تلاش‌های مسکو برای پیوستن به ناتو رونمایی کرد اما در عوض پذیرش روسیه، تلاش کردند با گسترش ناتو به مرزهای روسیه، دروازه‌های جهنم را به روی این قدرت جهانی باز کنند.

مهم‌ترین پیام این مصاحبه 2 ساعته همان است که وال‌استریت ژورنال و نیویورک‌تایمز نقطه تمرکز خود را بر آن قرار دادند: اینکه مصاحبه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه با تاکر کارلسون، روزنامه‌نگار آمریکایی نشان داد غرب نتوانسته رهبر روسیه را منزوی کند.

نیویورک‌تایمز هم نوشت به‌رغم این واقعیت که کشورهای غربی قصد داشتند رئیس‌جمهور روسیه را از «باشگاه رهبران جهان» کنار بگذارند، پوتین اکنون منزوی به نظر نمی‌رسد. این روزنامه خاطرنشان می‌کند که رهبر روسیه اکنون از نوعی محبوبیت در ایالات متحده برخوردار است.

به گزارش اسپوتنیک، تاکر کارلسون، مجری سرشناس خبری تلویزیونی ایالات متحده آمریکا با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه مصاحبه کرد. این مصاحبه تنها طی 2 ساعت، میلیون‌ها بازدید از پلتفرم‌های این روزنامه‌نگار آمریکایی دریافت کرد. مکالمه طولانی بود و نه‌تنها برای مخاطبان غربی، بلکه مخاطبان روس نیز مصاحبه‌ای کاملا صریح بود.

تاکر کارلسون مصاحبه را به این ترتیب آغاز کرد: 24 فوریه 2022 شما کشور خود را خطاب قرار دادید... این را گفتید (عملیات ویژه را شروع کردید) زیرا به این نتیجه رسیدید که با کمک ناتو، آمریکا می‌تواند ناگهان به روسیه حمله کند. برای آمریکایی‌ها، این (گزاره) مانند پارانویاست. به نظر شما چرا آمریکا می‌توانست به طور غیرمنتظره حمله کند؟

ولادیمیر پوتین این سخنان را رد کرد: من این را نگفتم و سپس شروع به پرسیدن از مصاحبه‌کننده کرد. رئیس‌جمهور روسیه با اشاره به برنامه محبوبی که این روزنامه‌نگار در شبکه اجتماعی X (توئیتر سابق) اجرا می‌کند، گفت: آیا ما در حال برگزاری یک تاک‌شو هستیم یا گفت‌وگوی جدی؟

* گشت‌وگذار در تاریخ

پوتین شاید برای نخستین‌بار، تمام موضوع را برای غرب شرح داد و به طور خلاصه تاریخچه روس - کی‌یف، روابط پادشاهی مسکو با همسایگانش و رویدادهای قرن هفدهم، زمانی که قسمت کرانه چپ اوکراین با روسیه متحد شد را بازگو کرد. رئیس‌جمهور روسیه یک پوشه خاکستری به روزنامه‌نگار داد و افزود: اینها کپی اسنادی از آرشیو است. در اینجا نامه‌های بوگدان خمیلنسکی است، فردی که در آن زمان قدرت را در این بخش از سرزمین‌های روسیه که ما اکنون اوکراین می‌نامیم، کنترل می‌کرد.... در اینجا کپی این اسناد آمده است. آنها را به عنوان یک خاطره خوب برای شما می‌گذارم.

وی همچنین درباره رویدادهای بعدی، درست تا پایان قرن بیستم صحبت کرد و به موضوع نزدیک شدن به غرب پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پرداخت. او همچنین با جزئیات بیشتری توضیح داد چگونه با رئیس‌جمهور آمریکا «بیل کلینتون» درباره پیوستن روسیه به ناتو صحبت کرده است. پوتین برای نخستین‌بار فوریه 2022 به طور علنی اعلام کرد چنین برنامه‌هایی وجود داشت.

رهبر روسیه خاطرنشان کرد: در یک جلسه اینجا، در کرملین، با بیل کلینتون که در حال ترک قدرت بود (سال 2000 تقریبا) - دقیقا اینجا در کنار یکدیگر، در اتاق بغلی - از او یک سوال پرسیدم: گوش کن بیل! تو چه کار می‌کنی؟ فکر کنید اگر روسیه سوال پیوستن به ناتو را مطرح کند، آیا این امکان وجود دارد؟ ناگهان گفت: می‌دانی؟ این جالب است، من فکر می‌کنم. وقتی هنگام شام ملاقات کردیم، او گفت: من با مردمم، با تیمم صحبت کردم؛ نه! اکنون غیرممکن است.

وی افشاگری دیگری نیز کرد. پوتین یادآور شد به‌رغم تضمین‌های دوستی، ایالات متحده از تروریست‌های فعال در قفقاز حمایت کرد.

رئیس‌جمهور روسیه ادامه داد: من یک بار این موضوع را با همکارم، رئیس‌جمهور ایالات متحده، مطرح کردم. می‌گوید: نمی‌شود، مدرک داری؟ من موافقم. من برای این گفت‌وگو آماده بودم و این مدرک را به او دادم. او نگاه کرد و می‌دانید چه گفت؟ من عذرخواهی می‌کنم اما اینطور بود، نقل می‌کنم: خب! من تنبیه‌شان می‌کنم. ما منتظر ماندیم و منتظر پاسخ بودیم. هیچ پاسخی وجود نداشت. 

پوتین یکی دیگر از نکات مهم در روابط با ایالات متحده را ماجرای ایجاد سیستم دفاع موشکی آمریکا در شرق اروپا خواند. در آن زمان مسکو چنین تصمیم یکجانبه‌ای را تهدیدی برای امنیت روسیه می‌دانست. بنابراین مسکو به واشنگتن پیشنهاد ایجاد یک چتر دفاع موشکی مشترک را داد.

من می‌گویم: تصور کنید اگر با همچنین وظیفه استراتژیک جهانی‌ای را در زمینه امنیت حل کنیم جهان تغییر خواهد کرد. ما احتمالا اختلافاتی خواهیم داشت؛ احتمالا اقتصادی و حتی سیاسی اما شرایط را در جهان به طور اساسی تغییر خواهیم داد.... سپس وزیر دفاع [رابرت] گیتس، مدیر سابق سیا و وزیر خارجه [کاندولیزا] رایس به این دفتر آمدند، جایی که ما اکنون در آن صحبت می‌کنیم. اینجا، سر این میز، برعکس، نشستند و به من گفتند: بله! فکر کردیم، موافقیم. می‌گویم: خدا را شکر، عالیه؛ «اما با چند استثنا».

کارلسون پرسید: بنابراین شما ۲ بار توضیح دادید که چگونه روسای جمهور آمریکا برخی تصمیم‌ها را گرفتند و سپس تیم‌های آنها این تصمیم‌ها را از مسیر خارج کردند؟ پوتین تأیید کرد: دقیقا همین‌طور است. در نهایت ما را از خود راندند.

* اوکراین و عملیات ویژه نظامی

رهبر روسیه به تفصیل درباره وقایع اوکراین در 20 سال اخیر صحبت کرد؛ میدان 2004، دوره ویکتور یوشچنکو، اجلاس بخارست در سال 2008، جایی که کی‌یف و تفلیس به ناتو دعوت شدند، روی کار آمدن ویکتور یانوکوویچ، موضوع ارتباط با اتحادیه اروپایی و کودتای خونین 2014. پوتین گفت: در جریان این رویدادها، واشنگتن از مسکو خواست رئیس‌جمهور اوکراین را «آرام» کند و در ازای آن قول داد مخالفان را آرام کند. وی اظهار کرد: یانوکوویچ همان‌طور که آمریکایی‌ها از ما خواستند از نیروهای مسلح یا پلیس استفاده نکرد و مخالفان مسلح در کی‌یف کودتا کردند. چه مفهومی دارد؟ او گفت: می‌خواستم از رهبری وقت ایالات متحده بپرسم. پوتین سپس افشاگری دیگری را به اشتراک گذاشت: من نمی‌دانستم چگونه این کار را انجام خواهیم داد اما آماده انجام آن بودم. رئیس‌جمهور روسیه اظهار کرد: من کاملا مطمئن بودم و اکنون به شما می‌گویم من صادقانه معتقد بودم ما توانستیم افرادی را که در دونباس زندگی می‌کنند متقاعد کنیم - آنها هنوز هم باید متقاعد شوند که به چارچوب دولت اوکراین بازگردند - سپس بتدریج زخم‌ها شفا خواهد یافت... اما هیچ‌کس این را نمی‌خواست، همه می‌خواستند موضوع را فقط با کمک نیروی نظامی حل کنند. رئیس‌جمهور روسیه گفت: ما نمی‌توانستیم این اجازه را بدهیم. پوتین تأکید کرد: روسیه مجبور شد از مردم خود محافظت کند. کارلسون پرسید آیا اهداف عملیات ویژه نظامی محقق شده است؟ رئیس‌جمهور روسیه پاسخ منفی داد و گفت: اما مثلا نازی‌سازی شکل نگرفت. وی در عین حال تاکید کرد همه چیز از طریق مذاکره به دست می‌آید.

* جهان در حال تغییر است

آنها همچنین درباره انفجار «خطوط لوله نورد استریم» صحبت کردند. این روزنامه‌نگار به رئیس‌جمهور روسیه پیشنهاد کرد داده‌های موجود در روسیه را درباره کسانی که در این امر دخیل هستند فاش کند: «شما برنده جنگ تبلیغاتی بودید».

پوتین به طور غیرمنتظره‌ای پاسخ داد: شکست دادن ایالات متحده در جنگ تبلیغاتی بسیار دشوار است، زیرا این کشور تمام رسانه‌های جهان و بسیاری از رسانه‌های اروپایی را کنترل می‌کند. ذی‌نفع نهایی بزرگ‌ترین رسانه‌های اروپایی، بنیادهای آمریکایی هستند؛ آیا شما این را نمی‌دانید؟! بنابراین شما می‌توانید در این کار شرکت کنید اما همان‌طور که می‌گویند، برای خودتان گران‌تر است. ما بسادگی می‌توانیم منابع اطلاعاتی خود را افشا کنیم اما به نتیجه نخواهیم رسید.

کارلسون موضوع دیگری را مطرح کرد؛ جهان چندقطبی. کارلسون از پوتین خواست توضیح دهد جهان چندقطبی چیست. رئیس‌جمهور روسیه تاکید کرد جهان همچنان باید متحد باشد تا امنیت مشترک باشد.

وی تاکید کرد: علاوه بر این، همه چیز در حال تغییر است: از جمله موقعیت ایالات متحده در صحنه جهانی. با این حال، همه نخبگان غربی نمی‌خواهند این را بپذیرند. در ارتباط با بازسازی جهان، رئیس‌جمهور روسیه با اشاره به «نوآوری»، به ایلان ماسک اشاره کرد که شرکتش تراشه‌ای را در مغز انسان کاشته است. وی معتقد است متوقف کردن یک سرمایه‌دار غیرممکن است اما «باید به نحوی با او مذاکره کنیم»، چرا که این روند «باید با رعایت برخی قوانین متعارف شود».

در این مصاحبه چین به طور جداگانه مورد بحث قرار گرفت. رئیس‌جمهور روسیه این افسانه را رد کرد که روسیه کشور تحت سلطه چین خواهد شد: اولا کشورها روابط همسایگی دارند و ثانیا فلسفه سیاست خارجی آنها غیرتهاجمی است.

* به هر حال به توافق خواهند رسید

رئیس‌جمهور روسیه درباره درگیری اوکراین توضیح داد: می‌توان گفت این اشتباه ما بود که اقدامات را تشدید کردیم و با کمک سلاح تصمیم گرفتیم این جنگ را پایان دهیم. همان‌طور که گفتم جنگ در سال 2014 در دونباس شروع شد اما من شما را عمیق‌تر به عقب بازمی‌گردانم، قبلا در این مورد صحبت کرده‌ام، من و شما بتازگی در این مورد بحث کرده‌ایم. سپس به سال 1991 بازگردیم، زمانی که به ما قول داده شد ناتو را گسترش ندهیم، به سال 2008 بازگردیم، زمانی که دروازه‌های ناتو باز شد، به اعلامیه استقلال اوکراین بازگردیم، جایی که خود را یک کشور بی‌طرف اعلام کرد. اجازه دهید به این واقعیت بازگردیم که پایگاه‌های ناتو، پایگاه‌های آمریکایی و بریتانیایی در خاک اوکراین ظاهر شدند و این تهدیدات را برای ما ایجاد کردند. بیایید به این واقعیت بازگردیم که یک کودتا در اوکراین در سال 2014 انجام شد. بی‌معنی، درست است؟ می‌توانید این توپ را بی‌نهایت به جلو و عقب بچرخانید اما مذاکرات را متوقف کردند. خطاست؟ بله! اصلاحش کنید، ما آماده‌ایم. چه چیز دیگری وجود دارد؟

وی افزود دیر یا زود می‌توان با اوکراین به توافق رسید: «به هر حال روابط بین مردم بازسازی خواهد شد». زمان زیادی طول خواهد کشید اما پوتین تاکید کرد این اتفاق خواهد افتاد.