سامانه ضدبالستیک «آرمان» و پدافند هوایی ارتفاع پست «آذرخش» توان دفاعی برای حراست از آسمان کشور را بیشتر میکند
گروه سیاسی: توسعه توانمندیهای موشکی و پهپادی ایران در سالهای اخیر باعث ارتقای امنیت کشور، همچنین ایجاد ظرفیتهای اقتصادی برای کشور شده است. در این میان، توسعه قدرت راداری و پدافندی ایران نیز به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش «وطن امروز»، در سالهای گذشته سامانههایی مانند رعد، باور 373، سوم خرداد، ذوالفقار، طبس، 9 دی، 15 خرداد، دماوند، فتح 360، مرصاد، s200 و کمین رونمایی و بکارگیری شدند. برخی از این سامانههای دفاعی هم در حراست از آسمان ایران و هم در قالب فعالیتهای جبهه مقاومت در منطقه توانستند قدرت ایران در این حوزه را تثبیت کنند. برای مثال خردادماه 1398 پهپاد آمریکایی فوقپیشرفته و گرانقیمت گلوبال هاوک توسط سامانه بومی سوم خرداد ساقط شد. این سامانه قدرتمند در سوریه نیز موفقیتهای مهمی را ثبت کرده است. بر همین اساس توانمندیهای ایران در حوزه سامانههای موشکی و پدافند هوایی در مسیر توسعه قرار گرفت.
در همین راستا روز گذشته نیز 2 دستاور مهم ایران در حوزه سامانههای موشکی و پدافند هوایی رونمایی شد. سامانههای موشکی ضدبالستیک «آرمان» و سامانه پدافند هوایی ارتفاع پست «آذرخش» که به همت متخصصان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته شده است، صبح دیروز (۲۸ بهمنماه) رونمایی شد.
با ورود سامانههای جدید به شبکه پدافندی کشور، توانمندی دفاع هوایی جمهوری اسلامی ایران به صورت قابل ملاحظهای افزایش خواهد یافت. سامانه پدافند هوایی آرمان در ۲ نسخه با رادارهای متفاوت ارائه شده که یک مدل از این سامانه دارای رادار پسیو و مدل دیگر با رادار اکتیو ارائه شده است. موشکهای بهکاررفته در سامانه پدافند هوایی آرمان از نوع صیاد-۳ است که قابلیت مقابله همزمان با ۶ هدف را در فاصلههای ۱۲۰ تا ۱۸۰ کیلومتری دارد، همچنین سامانه آذرخش یک سامانه برد و ارتفاع پست است که همزمان از رادار و سامانه الکترو اپتیکی برای کشف و رهگیری هدف استفاده میکند، علاوه بر این موشکهای سامانه آذرخش از سیکرهای حرارتی هم بهره میبرند.
امیر سرتیپ محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع در مراسم رونمایی از این 2 دستاورد اظهار داشت: وزارت دفاع در راستای توان پدافندی کشور و استمرار رونماییها که وعده داده بودیم تمام توان خود را معطوف به تامین نیازمندیهای حوزههای دفاعی، پشتیبانی تجهیزاتی و تسلیحاتی نیروهای مسلح کرده است و ما امروز شاهد رونمایی از ۲ دستاورد بزرگ صنعت دفاعی هستیم.
به گزارش ایرنا، وی افزود: سامانه شهید آرمان که امروز (دیروز) با یاد و خاطره شهید والامقام شهید آرمان علیوردی رونمایی شد، یک سامانه راهکنشی به معنای تام و دارای برد متوسط و ارتفاع بلند است که میتواند اهداف را در ۱۸۰ کیلومتری شناسایی و در ۱۲۰ کیلومتری با آن درگیر شده و منهدم کند. وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تاکید کرد: این سامانه بسیار چابک است و در کمتر از ۳ دقیقه آماده عملیات میشود و پوشش قابل اطمینانی برای دفاع از فضای کشور فراهم میکند. سرتیپ آشتیانی یادآور شد: یکی دیگر از دستاوردها برای محافظت از مراکز حساس حیاتی و مهم کشور در برابر تهدیدات پهپادی و ریزپرندهها، سامانه آذرخش است که برد کوتاه دارد و دارای قابلیت نصب روی انواع خودروها و اجرای عملیات در شب و روز و با بهرهگیری از سامانه راداری پیشرفته سهبعدی و سرچ اپتیکی و سیکرهای پیشرفته بسیار چابک است و مانند سامانه شهید مجید میتواند اهداف را در کمترین زمان ممکن منهدم کند.
* ویژگیهای آرمان و آذرخش
سامانه صیاد تاکتیکی (آرمان) برای نخستین بار در رژه روز ارتش در فروردین سال 1401 مشاهده شد. ساختار کلی آن شامل سه پرتابگر موشک از خانواده صیاد 2 و 3 بود که نشان میداد با قرار دادن رادار و پرتابگرهای موشک روی یک خودرو، در جهت فشرده و چابکسازی حداکثری سامانه گام برداشته شده است. این ساختاری است که در سامانهای مانند سوم خرداد هم دیده میشود.
رادار بهکار گرفتهشده در صیاد تاکتیکی از خانواده رادارهای نجم-804 به نظر میرسد که از نوع ارائه فازی فعال است. چند ماه بعد از رژه روز ارتش و در نمایشگاه دستاوردهای وزارت دفاع در شهریور 1401 تصاویری از سامانه صیاد تاکتیکی و دو موشک کنار آن منتشر شد.
در این نمایشگاه، سامانه در حالت آماده به کار قرار داشت که مشخص کرد موشکهای آن از نوع عمودپرتاب هستند، این نشاندهنده یک تمایز بزرگ بین صیاد تاکتیکی و سامانههای میانبرد قبلی مانند «جوشن» و «15 خرداد» و انواع «مرصاد» بود.
تا پیش از این، در ایران سامانه «باور373» در برد بلند و «زوبین» و «دزفول» در برد کوتاه دارای قابلیت پرتاب عمودی موشکهای پدافندی بودند که حالا صیاد تاکتیکی هم به آنها اضافه شده است.
به واسطه قابلیت پرتاب عمودی، سرعت واکنش سامانه در مواجهه با تهدیدات بهعلت زاویه سمتی حمله دشمن افت نمیکند، همچنین سامانه میتواند همزمان موشکهایی را به چند سمت بدون نیاز به تغییری در سمت پرتابگر شلیک کند.
حضور سامانه صیاد تاکتیکی در نمایشگاه آرمیا2023 مسکو اطلاعات جدیدی راجع به این سامانه در اختیار قرار داد. صیاد تاکتیکی به طور کلی سامانهای عملکننده در برد متوسط و ارتفاع بالاست که در کمترین تعداد اجزا شامل یک خودروی حامل رادار و ۳ پرتابگر عمودی موشک (تلار TELAR: Transporter Erector Launcher And Radar) است.
موشکهای این سامانه میتوانند از 75 تا 120 کیلومتر را پوشش دهند که بهگفته مسؤولان، این برد درگیری تا 150 کیلومتر هم قابل ارتقاست. تلار مورد اشاره بهروی یک خودروی کِشنده با قابلیت خارج از جاده (آفرود Off-Road) بالا مستقر شده است که امکان جابهجایی سامانه را در محیطهای عملیاتی بهتر فراهم کند. کنار این جزء اصلی سامانه، پرتابگرهای متحرک بدون رادار اما حامل 6 موشک عمودپرتاب قابل اتصال به سامانه هستند. معاون تحقیقات صنعتی وزارت دفاع در گفتوگو با تسنیم اشارهای هم به یک قابلیت خاص سامانه صیاد تاکتیکی داشت. وی ضمن تصریح برد کشف هدف 180کیلومتری و قابلیت درگیری 24 هدف امکان درگیری این سامانه را 6 تا 12 هدف بسته به نوع برنامهریزی آن اعلام کرد، در نتیجه در صورت محقق شدن قابلیت درگیری با 12 هدف که طبعا نیازمند اتصال دستکم 2 پرتابگر 6 تایی به تلار سامانه است میتوان گفت توانایی این سامانه ۲ برابر سامانه 15 خرداد و بالاتر از تمام سامانههای برد متوسط دیگر مانند سوم خرداد در حوزه حجم درگیری همزمان خواهد بود.
دیگر نکته ویژه مصاحبه مذکور این بود که اعلام شد: «تفاوت صیاد تاکتیکی در مقایسه با سامانههای سوم خرداد و 15 خرداد این است که از یک سامانه خودحفاظتی بهره میگیرد، یعنی در یکی از سیلوهای خود دارای یک سامانه کوتاهبرد است که از صیاد تاکتیکی در مقابل تهدیدات ارتفاع پست محافظت میکند».
***
ناوگروه ۸۶ جایگاه ما را به عنوان قدرت بزرگ در جهان تثبیت کرد
فرمانده نیروی دریایی ارتش گفت: ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش، جایگاه ایران را به عنوان یک قدرت بزرگ در جهان اسلام و منطقه به تثبیت رساند.
امیر دریادار شهرام ایرانی روز گذشته در همایش ملی تبیین ابعاد و دستاوردهای ناوگروه ۸۶ نداجا عنوان کرد: آنچه در ناوگروه ۸۶ صورت گرفت، سبب اقتدار در تمام حوزهها شد و این موضوع به تمام جهانیان ارائه شد، روزی که دشمن تلاش میکرد به کشور ضربه بزند، اقدام ناوگروه ۸۶ به شدت به تلاشهای آنها ضربه زد. فرمانده نیروی دریایی ارتش با تاکید بر اینکه نقطه عطف جمهوری اسلامی ایران اجرایی کردن اقدام ناوگروه ۸۶ بود، بیان کرد: در همان مقطعی که این ناوگروه در سواحل آمریکا و جهان پرچم ما را به اهتزاز در آورده بود، جایگاه ایران را به عنوان یک قدرت بزرگ در جهان اسلام و منطقه به تثبیت رساند. وی ادامه داد: پیششرط توسعه دریامحور نگاه سیاستگذاران و برنامهریزان به مقوله دریاست، استفاده پایدار از منابع اقیانوسی و دریایی سبب بهبود وضعیت معیشت و ایجاد اشتغال و در نهایت رشد اقتصادی خواهد شد. فرمانده نیروی دریایی ارتش با تاکید بر اینکه اقتصاد دریامحور و توسعه آن برای کشور ما بسیار پراهمیت است، اظهار کرد: به معنای جامع کلمه، نگاه امروز ما به اقتصاد باید اقتصاد اقیانوسی باشد و باید برای رسیدن به آن تلاش کنیم و این امر مهم را باید هدفگذاری کنیم. امیر ایرانی خاطرنشان کرد: اکثر کشورها نگاهشان به اقتصاد اقیانوسی است، چرا که این امر سبب شکوفایی خواهد شد و کشورهای در حال توسعه میتوانند از این امر در جهت شتابدهندگی کشور استفاده کنند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این همایش با بیان اینکه اقدام ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش موجب غرورآفرینی ملی شد، گفت: به زودی کار ساخت فیلم سینمایی و یک سمفونی ویژه با موضوع ماموریت این ناوگروه آغاز میشود. محمدمهدی اسماعیلی افزود: در حوزه موسیقی قرار است یک سمفونی ویژه درباره این حماسه تولید و در سالگرد این حرکت ملی ارائه شود.