در اسلام از ما خواسته شده است انتظار داشته باشیم. انتظار، فراتر از نیازمندی است، فراتر از احساس نیاز است. گفته‌اند منتظر باشید؛ انتظار یعنی امید، انتظار یعنی اعتقاد به اینکه یک آینده‌ قطعی‌ای وجود دارد؛ صرف نیاز نیست؛ انتظار، سازنده است، لذا در روایات ما، معارف ما، انتظار فرج جایگاه بسیار مهمی دارد که من حالا یک توضیحی درباره آن بعدا عرض می‌کنم. در توقیع شریف حضرت ولیعصر ارواحنا فداه به ابن‌بابویه - علی‌بن‌بابویه - از قول پیغمبر صلی‌الله علیه و آله و سلم نقل شده که فرمود: اَفضَلُ اَعمالِ اُمّتی انِتِظارُ الفَرَج؛ یعنی برترین اعمال امت من این است که منتظر فرج باشند؛ [یعنی] امید. در یک روایتی از موسی‌بن‌جعفر علیه‌السلام [آمده]: اَفضَلُ العِبادَهِ بَعدَ المَعرِفَهِ اِنتِظارُ الفَرَج؛ معرفت یعنی توحید و معرفتِ حقایق الهی، [برترین اعمال] بعد از آن، انتظار فرج است. از امیرالمومنین (علیه‌السلام) [نقل شده]: اِنتَظِرُوا الفَرَجَ وَ لا تَیأَسوا مِن رَوحِ الله؛ انتظار فرج داشته باشید، از روح و رحمت و گشایش الهی مأیوس نشوید. پس در انتظار فرج امید هست، تحرک هست، اقدام وجود دارد که البته حالا درباره انتظار فرج گفته شده و مسلم است که انتظار فرج، یعنی انتظار فرج حضرت ولیعصر؛ این یک مصداق از انتظار فرج است. اینکه پیغمبر می‌فرماید «اَفضَلُ اَعمالِ اُمَّتی اِنتِظارُ الفَرَج»، ناظر به همه‌ مشکلاتی است که برای زندگی انسان پیش می‌آید؛ مشکلات گوناگونی در زندگی پیش می‌آید، انسان در مواجهه‌ با این مشکلات نباید مأیوس شود، باید انتظار فرج داشته باشد؛ باید بداند فرج خواهد آمد. خود انتظار فرج، یک نوع فرج است که این روایتی است از حضرت موسی‌بن‌جعفر: لَستَ تَعلَمُ اَنَّ اِنتِظارَ الفَرَجِ مِنَ الفَرَج؛ خود انتظار فرج و انتظار گشایش، یک گشایشی است برای انسان که او را از آن حالت یأس، از حال درماندگی که به کارهای عجیب و غریبی وادار می‌کند، نجات می‌دهد. خب! اینکه پیغمبر و ائمه این جور فرمودند، معنایش این است که امت محمدی صلی‌الله علیه و آله و سلم، در هیچ حادثه‌ای از حوادث زندگی دچار یأس و نا‌امیدی نمی‌شوند و همیشه در همه حال انتظار فرج دارند.

خب! انتظار، به معنای نشستن و دست روی دست گذاشتن و چشم به در دوختن هم نیست؛ انتظار به معنای آماده شدن است، به معنای اقدام کردن است؛ به معنای این است که انسان احساس کند عاقبتی وجود دارد که می‌شود به آن دست یافت و برای رسیدن به آن عاقبت باید تلاش کند. ما که انتظار فرج داریم، انتظار ظهور حضرت بقیه‌الله ارواحنا فداه را داریم، باید در این راه تلاش کنیم؛ باید تلاش کنیم در راه ایجاد جامعه‌ مهدوی؛ هم خودسازی کنیم، هم به قدر توان‌مان، به قدر امکان‌مان، دگرسازی کنیم و بتوانیم محیط پیرامونی خود را به هر اندازه‌ای که در وسع و قدرت ما است، به جامعه‌ مهدوی نزدیک کنیم که جامعه‌ مهدوی، جامعه‌ قسط است، جامعه‌ معنویت است، جامعه‌ معرفت است، جامعه‌ برادری و اخوت است، جامعه‌ علم است، جامعه‌ عزت است.

یک نکته در باب انتظار فرج این است که انتظار فرج غیر از بی‌صبری و مدت معین کردن است که انسان یک زمانی را در نظر بگیرد که در فلان تاریخ مثلا باید این حادثه تمام شود یا این شدت به پایان برسد یا حضرت ظهور کنند که انسان بی‌صبری کند، پا به زمین بکوبد؛ انتظار فرج این نیست. انتظار فرج یعنی آماده‌سازی خود؛ بی‌صبری کردن و عجله کردن، جزو چیزهایی است که ممنوع است. یک روایتی است که «اِنَّ‌الله لایَعجَلُ لِعَجَلَهِ العِباد»؛ اگر شما عجله می‌کنی، شتاب‌زدگی به خرج می‌دهی، معنایش این نیست که حالا خدا هم تابع عجله‌‌ شما تصمیم بگیرد و عجله کند؛ نه! هر چیزی قراری دارد، وقت معینی دارد، حکمتی دارد، بر اساس آن حکمت انجام می‌گیرد.

این نکته‌ دیگر را هم عرض کردیم که مراد از انتظار فرج، هم فرج نهایی است که ظهور حضرت است، هم فرج بعدالشده است؛ یعنی فرج بعد از حوادث دشوار و حوادث همه‌گیر، مثل همین حوادثی که امروز در دنیا وجود دارد که خیلی‌ها را مأیوس می‌کند، خیلی‌ها را وادار به خودکشی می‌کند، لکن وقتی که انتظار فرج وجود دارد، انسان می‌داند این حادثه بلاشک تمام خواهد شد.

خب! یک نکته‌ دیگر هم اینجا وجود دارد و اینکه این آرامش روانی ناشی از انتظار فرج، این اطمینان نفسی را که انسان دارد که نفس او و دل او تلاطم ندارد، می‌شود افزایش داد؛ به وسیله‌ دعا، به وسیله‌ استغاثه، به وسیله‌ مناجات با پروردگار که «اَلا بِذِکرِ‌الله تَطمَئِنُّ القُلوب». این دعاهایی که وارد شده است - حالا ما الان در ماه شریف شعبان هستیم، بعد هم در ماه رمضان - دعاهای فراوان، مناجات‌های گوناگون و تکلم با خدای متعال بدون واسطه خیلی مهم است؛ یا راز و نیاز کردن با ائمه‌ هدی علیهم‌السلام که نزدیک‌ترین آحاد عالم وجود به پروردگار متعال هستند، به انسان امکان اطمینان و آرامش می‌دهد. یاد خدای متعال گشایش به انسان می‌دهد، بهجت به انسان می‌دهد و رحمت الهی را هم جلب می‌کند که قطعا میلیون‌ها دست به‌ دعا برداشته ‌شده، آثار و برکاتی خواهد داشت. دیشب میلیون‌ها نفر موفق شدند دل‌های‌شان را با خدا آشنا کنند، متصل کنند و دست به دعا بردارند و با خدا حرف بزنند؛ بلاشک این [کار] آثار خوب خودش را، هم در خود آنها و هم در کل جامعه نشان خواهد داد و برکات زیادی خواهد داد. این چند جمله‌ای است که درباره مساله ظهور و فرج و قیام حضرت بقیه‌الله خواستیم عرض کنیم؛ البته حرف در این زمینه‌ها خیلی زیاد است و من به همین مقدار بسنده می‌کنم.