محمد محمدی: بیست‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان در حالی به کار خود در اردکان یزد پایان داد که با توجه به آمار اعلام شده از سوی ستاد جشنواره، دوره بیست‌وهشتم را با 1600 اثر در حوزه تئاتر کودک و نوجوان باید یکی از پررونق‌ترین دوره‌ها در 3 دهه برگزاری این رویداد تئاتری برشمرد؛ جشنواره که در بهترین زمان ممکن یعنی آیین اختتامیه دوره بیست‌وهفتم حکم دبیری امیر مشهدی‌عباس تمدید شد و بدون فوت وقت و از دست دادن زمان، ستاد اجرایی به کار خود ادامه داد و در نهایت نیز با استقبال هنرمندان به یکی از ادوار نمونه و منتخب بدل شد؛ سیاستی که سال‌ها بسیاری از منتقدان و هنرمندان بر آن تاکید داشتند اما وجود دلایل متعدد از جمله بروکراسی اداری آن را غیرممکن کرده بود. از همین رو یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های متولیان و مسؤولان ادوار سابق، فرصت و زمان محدود از زمان اعلام دبیر در این رویداد بود که در این دوره با تمدید حکم مشهدی‌عباس، بی‌نقص و موثر برگزار شد. جشنواره امسال برخلاف رویه سابقش از استان همدان به عنوان خاستگاه تئاتر کودک و نوجوان به استان یزد منتقل و دوره بیست‌وهشتم جشنواره تئاتر کودک برای نخستین بار در چند شهرستان استان یزد با محوریت اردکان برگزار شد. از همین رو با اتمام جشنواره این دوره با امیر مشهدی‌عباس پیرامون نقاط قوت و ضعف جشنواره بیست‌وهشتم به گفت‌وگو نشستیم:

***

* آقای مشهدی‌عباس، لطفا درباره برپایی بیست‌وهشتمین دوره جشنواره تئاترکودک و نوجوان بفرمایید و اینکه چه شد این رویداد مهم از همدان به یزد منتقل شد.

قرار بود ما جشنواره را امسال هم مطابق با توافقنامه‌ای که بین استاندار محترم همدان و وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی منعقد شده بود در همدان برگزار کنیم اما نکته‌ای که وجود داشت این بود که استاندار همدان موارد و تعهداتی را که مربوط به این استان می‌شد نپذیرفت و به دلایلی از جمله کمبود بودجه، صرفا در بخش اسکان حاضر به مشارکت شدند، بنابراین  ما جلسات متعددی را با استاندار و مدیران کل‌ استان‌ برگزار کردیم. به هر حال جشنواره صرفا اسکان نیست، بلکه مواردی چون زیرساخت سالن‌های مورد استفاده، تبلیغات شهری، پذیرایی، حمل‌و‌نقل هنرمندان و سایر موارد هم وجود دارد. در حالی که ما می‌دانستیم این بزرگواران جشنواره‌های دیگری را با هزینه‌های بیشتر برگزار کرده بودند ولی دلیل عدم همکاری‌شان برای جشنواره تئاتر کودک و نوجوان را متوجه نمی‌شدم و نمی‌دانستم، از طرفی هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان انسان‌های بسیار شریفی هستند و اصرار بیش از حد ما شأنیت هنرمندان را پایین می‌آورد، به همین خاطر با مشورتی که با دکتر نظری مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی داشتم، ایشان پیشنهاد برگزاری این رویداد در استان یزد را مطرح کردند و در نهایت با تفاهمی که با دوستان‌مان در این استان داشتیم  قرار به برپایی جشنواره در شهر اردکان یزد شد. مذاکرات با استان همدان باعث از دست رفتن زمان شده بود اما با مساعدت فرماندار اردکان و با تلاش شبانه‌روزی مدیران استانی و هنرمندان یزدی، سالن‌ها برای برگزاری طی مدت یک ماه آماده شدند. این نکته را فرموش نکنیم همین اندازه  که جشنواره تئاتر کودک و نوجوان باعث تجهیز سالن‌های اردکان شد و همین سالن‌ها انگیزه مضاعفی را به هنرمندان برای کار کردن منتقل کرد، خود جای امیدبخشی بسیاری داشت.

* به هر حل برپایی یک رویداد بین‌المللی بسیار متفاوت‌تر از رویداد سراسری است که نیازمند تجربه مدیریت و زیرساخت‌های ویژه  است، آیا نگرانی‌ای بابت این موضوع به‌رغم برگزاری در اردکان یزد نداشتید؟ 

ببینید! بالاخره در هر استانی وقتی قرار است برای نخستین بار یک رویداد بین‌المللی برگزار شود طبیعتا با سختی‌های متعدد و مختلفی مواجه خواهید شد؛ از زیرساخت‌ها در استان بگیرید تا مواردی چون عدم تمایز در مدیریت برپایی یک رویداد سراسری با بین‌المللی در بین مسؤولان اجرایی استان، در حالی که بحث بین‌الملل بودن رویداد شرایط ویژه‌تری را‌ طلب می‌کند اما با تمام این تفاسیر در استان یزد فضا بسیار مهیا بود که جشنواره را پیش ببریم و انصافا هم فرماندار اردکان و هم مدیرکل ارشاد استان یزد پای کار آمدند و به همراه تمام هنرمندان اردکان و استان یزد تلاش کردند تا این اتفاق مهم بیفتد. 

* آمار منتشر شده امسال حکایت از استقبال کم‌نظیر هنرمندان از جشنواره داشت؛ بفرمایید چقدر از هنرمندان فعال در حوزه تئاتر کودک و نوجوان در جشنواره امسال مشارکت کردند؟

تقریبا می‌توانم بگویم حدود 80 درصد هنرمندان کودک و نوجوان که به صورت ثابت در حوزه تئاترکودک و نوجوان فعال هستند در این رویداد حضور داشتند و احساس می‌کنم اصول داوری هم بسیار عادلانه بود و مردم نیز استقبال بسیار گرم و پرشوری داشتند، چراکه این حال خوب مردم به ما انرژی می‌داد تا جشنواره را ادامه دهیم. به نظر من بسیاری از مردم استان یزد به تئاتر علاقه دارند و به آن احترام می‌گذارند. 

* امسال کارگاه‌های جشنواره همزمان با برپایی این رویداد بود، در حالی که در نشست خبری اظهار کرده بودید از دوره‌های بعدی این کارگاه‌ها پیش از شروع باشند تا نتایج آن در جشنواره مشخص شود. بفرمایید اساسا یک کارگاه آموزشی چه خروجی و نتایجی دارد و ایده‌آل‌ شما در این زمینه چیست؟

ما امسال هیچ کارگاه آموزشی برای هنرمندان نداشتیم اما کارگاه‌هایی که برگزار کردیم برای کودکان و نوجوان بود که در دل جشنواره انجام شد. از طرفی با دعوت از هنرمندان مطرح خارجی تلاش کردیم آنان در جشنواره حضور داشته باشند تا طی سخنرانی‌های خود که به نوعی انتقال اطلاعات از نمایش‌ها و لکچرهایی را در آثارشان مطرح می‌کردند، به نوعی همان موضوع انتقال تجربه را بیان کرده باشند. در هر صورت حتی اگر کارگاهی در جشنواره برگزار شد، از جمله کارگاه‌‌هایی مانند تحلیل شخصیت بازیگر و عروسک و آموزش ماسک، آن هم توسط هنرمندان بین‌المللی صورت پذیرفت که به نوعی کارگاه‌های انتقال تجربه و تحلیل بود و نه کارگاه آموزشی. معتقدم اگر قرار باشد کارگاه آموزشی برای هنرمندان برگزار شود باید چند ماه قبل از جشنواره برگزار شود تا تاثیراتش را در جشنواره ببینیم. 

* بودجه جشنواره بیست‌وهشتم چقدر بود و به نظر شما با توجه به اینکه این رویداد مخصوص کودکان و نوجوانان است و طبعا هر چه هزینه در این رویداد شود به نوعی برای نسل آینده تئاتر مفید خواهد بود؛ چه ایده‌آل‌هایی در حوزه مالی باید تامین شود تا جشنواره به نتایج قابل قبول و امیدوارکننده‌ای برسد؟

جشنواره تا به اتمام نرسد و هزینه‌ها کاملا بسته نشود، نمی‌توان درباره بودجه کامل جشنواره سخن گفت اما ان‌شاءالله با مشخص شدن تمام هزینه‌ها حتما اعلام می‌کنم. اما در رابطه با اینکه چقدر بودجه مکفی است، باید عرض کنم واقعا به زور و با هر عددی که هست جشنواره را جمع کردیم و ان‌شاءالله وزارتخانه یا بودجه را افزایش بدهد  یا دوستانی که موازی کار می‌کنند با هم‌افزایی با این جشنواره باعث افزایش بودجه شوند تا جشنواره بهتری برای سال آینده رقم بخورد. 

* در پایان اگرسخن و صحبتی باقی مانده است بفرمایید.

بارها گفته‌ام این بودجه‌ها هزینه نیست، بلکه هر بودجه‌ای را برای کودک و نوجوان هزینه کنیم، اگر به چشم سرمایه‌گذاری ببینیم حتما برای ما راحت‌تر خواهد بود و با همین سرمایه‌گذاری‌های کوچک است که می‌توانیم در حقیقت اندیشه و ذهن مخاطب کودک و نوجوان را در آینده بسازیم. امیدوارم برای این بچه‌ها و نوجوانان کم نگذاریم.