یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های دولت سیزدهم گسترش ارتباطات اقتصادی با کشورهای همسو و همسایه بوده و هست. در همین راستا شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی تجارت با کشورهای همسایه در ۲ سال اخیر بوده‌ایم. روسیه نیز جزو کشورهای همسو از نظر سیاسی با کشورمان به حساب می‌آید. در همین راستا ارتباطات ۲ کشور ظرف ۲ سال گذشته افزایش یافته اما با هدفگذاری ۲۰ میلیارد دلاری تعیین شده از سوی رؤسای جمهوری ۲ کشور فاصله معناداری دارد.

وزیر نفت با تأکید بر اینکه فضای همکاری ایران و روسیه اکنون در عالی‌ترین سطح است، گفت: به ‌عنوان رئیس کمیسیون مشترک باور دارم فرصت تاریخی به ‌وجود آمده است و ۲ کشور بیش از گذشته به هم نزدیک شده‌اند.

جواد اوجی در هفدهمین نشست عمومی کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه اظهار کرد: در ابتدا از دولت روسیه، «الکساندر نواک» معاون نخست‌وزیر روسیه و مسؤولان برگزاری هفدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ۲ کشور قدردانی می‌کنم.

وزیر نفت با تأکید بر اینکه فضای همکاری ایران و روسیه در عالی‌ترین سطح قرار دارد و تصمیم‌ها مورد حمایت رؤسای‌جمهوری ۲ کشور است، افزود: سفر هیات روس به تهران نشان از عزم جدی ۲ طرف برای گسترش همکاری‌هاست.

وی بیان کرد: با بررسی روند صادرات، رشدی قابل قبول در همه بخش‌ها را شاهد هستیم و ارزش صادرات ایران به روسیه چه از نظر وزنی و چه از نظر ارزشی، افزایش داشته است و افزون بر توسعه ۲ کشور، می‌تواند زمینه ترقی دیگر کشورهای منطقه را فراهم کند.

وزیر نفت تصریح کرد: با وجود همکاری‌های نزدیک تجاری ایران و روسیه در سال‌های اخیر، ۲ کشور جزو نخستین شریکان تجاری یکدیگر نیستند، این در حالی است که بازار چندده میلیارد دلاری روسیه فرصت مناسبی برای حضور ایران به ‌شمار می‌رود، همچنین روسیه به ‌عنوان صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزی می‌تواند منبعی مهم برای واردات این محصولات به ایران باشد.

اوجی افزود: از سوی دیگر می‌توانیم با برنامه‌ریزی مناسب و اتخاذ تدابیر لازم به توسعه همکاری‌ها و رشد قابل‌ توجه دست یابیم.

وی تأکید کرد: طی ۲ روز گذشته در حوزه‌های تجاری اقتصادی، سیاسی، انرژی، حمل‌ونقل و... تفاهمنامه‌ها و اسناد مختلفی را نهایی کردیم تا توسعه همکاری‌ها فراهم شود.

اوجی با بیان اینکه ایران و روسیه طی ۳ روز در جریان برگزاری هفدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ۲ طرف در ۱۱ زمینه مختلف تفاهمنامه همکاری و مذاکرات جدی داشتند، گفت: همکاری در صنایع نفت و گاز و تلاش برای اجرای تفاهمنامه‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف مانند توسعه 8 میدان نفتی که از سوی شرکت‌های روس در مرحله تفاهمنامه، قرارداد و اجرا هستند، انجام شده که بعضی از این میدان‌ها هم به بهره‌برداری رسیده‌ است.

وی یادآور شد: همکاری در زمینه ایجاد قطب گازی، تجارت گازی، سوآپ فرآورده‌های نفتی، ارتقای سیستم‌های میان بانکی و مالی، تقویت همکاری‌ها در زمینه کشاورزی، توسعه همکاری در حوزه حمل‌ونقل بویژه ساخت خودرو و واگن‌های قطار، تداوم مذاکرات قراردادهای تجاری راه‌آهن رشت - آستارا، پروژه برقی‌سازی راه‌آهن گرمسار اینچه‌برون، رفع موانع گمرکی، تأسیس نیروگاه سیریک و توسعه همکاری‌های صلح‌آمیز فضایی و هسته‌ای از دیگر موارد همکاری ایران و روسیه خواهد بود.

* سهم ۲۰۰ هزار بشکه‌ای شرکت‌های روس در افزایش تولید نفت ایران

وزیر نفت همچنین در جمع خبرنگاران اعلام کرد قرارداد توسعه ۸ میدان نفتی ایران با شرکت‌های روس امضا شده و بیش از ۲۰۰ هزار بشکه از افزایش روزانه تولید نفت ایران از محل این قراردادها بوده است.

اوجی در پاسخ به پرسش خبرنگار نشریه «انرژی اینتلیجنس» مبنی بر اینکه آیا امروز دورنمایی تازه‌ از حضور شرکت‌های روس در میدان‌های نفتی مطرح شده است، گفت: مذاکرات با شرکت‌های توانمند روسیه ماه‌هاست از سوی شرکت ملی نفت ایران در حال انجام است و تاکنون قرارداد توسعه 8 میدان نفتی ایران با شرکت‌های روس امضا شده که بیش از ۲۰۰ هزار بشکه از افزایش تولید نفت خام ایران از محل این قراردادها بوده است.

وی با بیان اینکه مذاکرات با شرکت‌های روس برای امضای قرارداد توسعه میدان‌های نفتی و گازی بیشتر در ایران طی ۳ روز گذشته به مراحل نهایی رسیده است و در آینده نزدیک شاهد امضای قراردادهایی تازه خواهیم بود، افزود: صدور خدمات فنی و مهندسی، ازدیاد برداشت نفت و گاز، سوآپ نفت و گاز نیز از دیگر محورهای مذاکرات در روزهای اخیر با شرکت‌های روس بوده است.

وزیر نفت با بیان اینکه از ۱۵ تفاهمنامه امضاشده بین ایران و روسیه، ۴ تفاهمنامه در حوزه انرژی است، اظهار کرد: شرکت‌های روس علاقه زیادی برای حضور در صنعت نفت ایران دارند. آنها برای فعالیت در ساخت پتروپالایش، زنجیره ارزش پتروشیمی، ساخت مینی ال‌ان‌جی و صادرات فرآورده‌های نفتی ابزار تمایل کرده‌اند.

اوجی در پاسخ به پرسش خبرنگار ریانووستی روسیه درباره تازه‌ترین روند مذاکرات با کشورهای روسیه، قطر و ترکمنستان برای تشکیل قطب گازی در عسلویه توضیح داد: چند ماه است مذاکرات جدی با کشورهای تولیدکننده و صادرکننده عمده گاز در زمینه تشکیل قطب گازی در عسلویه آغاز شده و با حمایت طرف روس هم همراه بوده است.

* در دولت سیزدهم تنها به امضای تفاهمنامه اکتفا نکردیم

وی روسیه، ایران، قطر و ترکمنستان را به‌ ترتیب 4 دارنده بزرگ منابع گازی جهان دانست و تصریح کرد: ایران زیرساخت‌های بزرگی در زمینه خطوط لوله و ایستگاه‌های تقویت فشار گاز دارد که با تکیه بر آنها می‌تواند در ترانزیت گاز نقش‌آفرینی کند، ما اکنون روزانه یک میلیارد مترمکعب گاز ترش تولید می‌کنیم.

وزیر نفت با تأکید بر اینکه دولت سیزدهم اثبات کرد در روابط با کشورهای همسایه به تفاهمنامه اکتفا نکرده است، گفت: در این زمینه قراردادهای خوبی با شرکت‌های روسیه در زمینه توسعه میدان‌های نفتی و گازی امضا کرده‌ایم.

اوجی با بیان اینکه ایران و روسیه در زمینه بانکی به دستاوردها و توافق‌های زیادی رسیده‌اند، یادآور شد: روابط بانکی زمینه‌ساز توسعه دیگر حوزه‌ها مانند حمل‌ونقل، نیرو، هسته‌ای و کشاورزی خواهد شد.

* تهران و مسکو ۱۹ سند همکاری دوجانبه امضا کردند

سند نهایی هفدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه و در عین حال ۱۸ سند همکاری دیگر بین مقام‌ها و نمایندگان ۲ کشور امضا و مبادله شد.

سند نخست، سند نهایی هفدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی، تجاری، فرهنگی، علمی و فناوری ایران و روسیه بود که به امضای اوجی و نواک رسید.

پس از آن سند نقشه راه همکاری‌های علمی و فنی در صنایع نفت و گاز ایران و روسیه بین وحیدرضا زیدی‌فرد، معاون امور مهندسی، پژوهش و فناوری وزیر نفت و پاول ساروکین، معاون وزیر انرژی روسیه امضا شد.

توافقنامه دولتی ایران و روسیه در حوزه سلامت و آموزش پزشکی، برنامه عملیاتی وزارت راه و شهرسازی ایران و وزارت ساخت‌وساز، مسکن و خدمات عمومی روسیه، برنامه عملیاتی تفاهم‌ ۲ کشور در حوزه استاندارد، تفاهمنامه سه‌جانبه زمین‌شناسی میان سازمان زمین‌شناسی ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) با شرکت روس ژئو روس و تفاهمنامه همکاری‌های ۲ کشور در بخش پتروشیمی (بین مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و الکسی رودی‌شوف، مشاور مدیرعامل اتحادیه فعالان صنعت پتروشیمی روسیه) از دیگر اسناد امضاشده در این نشست به‌ شمار می‌آید.

تفاهمنامه همکاری منطقه آزاد انزلی با منطقه آزاد لوتوس روسیه، یادداشت ‌تفاهم شرکت‌های ملی نفت ایران و زد ان وستوک روسیه، تفاهمنامه همکاری بین شرکت دانش‌بنیان مدرس و مرکز تحقیقاتی علمی - دانشی نامی‌روس و تفاهمنامه فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران و انجمن «انرگو پتروخیم اکسپورت» روسیه هم در این نشست امضا شد.

سند توسعه همکاری‌های دانشگاهی در زمینه تبادل استاد و دانشجو، پژوهش‌های کاربردی و آموزش‌های کوتاه‌مدت، یادداشت‌ تفاهم همکاری در زمینه نوآوری و توسعه کارآفرینی بین پارک علم و فناوری سمنان و دانشگاه فنی دولتی فدراسیون روسیه، یادداشت‌ تفاهم همکاری‌های دانشگاهی بین دانشگاه زنجان و دانشگاه فدرال اورال روسیه، توافق برای تبادل علمی و پژوهشی بین دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه فدرال جنوبی روسیه و همکاری‌های دانشگاهی بین دانشگاه علامه ‌طباطبایی و دانشگاه فدرال جنوبی روسیه هم در پایان هفدهمین نشست کمیسیون همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه امضا و بین ۲ طرف تبادل شد.

تفاهمنامه دانشگاهی بین دانشگاه‌های امام صادق(ع) و علوم انسانی مسکو و تفاهمنامه دانشگاهی بین دانشگاه علامه‌طباطبایی و دانشگاه علوم انسانی مسکو نیز از جمله اسنادی بود که در پایان هفدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه امضا شد.