گروه فرهنگ و هنر: نخستین جشنواره ملی تئاتر شبستان به همت ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی - هنری مساجد کشور در حالی ابتدای آذرماه با انتشار فراخوان در بخش‌هایی چون کودک و نوجوان، تئاتر کاغذی، تئاتر خلاق و بخش مهر ویژه بانوان کار خود را آغاز کرد که این رویداد در همان روزهای نخست با دریافت بیش از 500 اثر با استقبال هنرمندان روبه‌رو شد. اعضای هیات انتخاب در دوره نخست شامل محسن سلیمانی، حسین شوندی، مهراب محمدزاده، ساغر لطفی‌نژاد و زهراسادات موسوی‌پناه با بازبینی آثار دریافتی 32 اثر را برای حضور در مرحله نهایی انتخاب کردند و این رویداد دیروز با حضور معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کار خود را در مسجد پیامبر اعظم شهرک شهید محلاتی آغاز کرد. 

در آیین افتتاحیه این رویداد معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با طرح سوالی پیرامون تفاوت محتوایی بین بازیگر و هنرپیشه گفت: «بازیگر یا هنرپیشه؟ به نظر شما کدام واژه صحیح است؟ حضرت آیت‌الله جوادی آملی می‌فرماید: «نگویید بازیگر! چون قرآن فرموده است «و ما کنا لاعبین؛ ما بازیگر نیستیم» بنابراین میان بازیگر و هنرپیشه تفاوت وجود دارد». محمود سالاری ادامه داد: «تمایز بین تئاتر مسجدی با دیگر هنرها در همین است؛ یعنی مبنا و ریشه تئاتر مسجدی، مبنای قرآنی است».

وی، با اشاره به مقاله دکتر زرین‌کوب با موضوع رابطه هنر با اسلام گفت: «دکتر زرین‌کوب در بخشی از مقاله خود می‌نویسد: که گفت در اسلام، دین را با هنر سازگاری نیست؟ برعکس، اینها هر دو با یکدیگر ملاقات می‌کنند و آن هم در مسجد دوستدار جمال. یک نظر به بعضی مساجد کهن نشان می‌دهد این بناهای باشکوه والا که به پیشگاه خدا اهدا شده‌اند، صرف‌نظر از قدس و نزهت معنوی که دارند، از لحاظ یک مورخ نیز درخور آنند که گالری‌های هنر اسلامی تلقی شوند. حقیقت آن است که معمار مسلمان در روزگاران گذشته هر زیبایی را که در اطراف خویش می‌دید، اگر آن را درخور عظمت و جلال خدا می‌یافت سعی می‌کرد تا به هنگام فرصت برای آن در مسجد جایی باز کند».

سالاری افزود: «مسجد در طول تاریخ تجلی‌گاه همه هنرها بوده است. متأسفانه با ظهور مدرنیته، هنر از زندگی مردم جدا شد. در حالی ‌که درگذشته هنر در زندگی روزمره مردم جاری و ساری بود.‌ حتی ظرف آبی که مردم ما در آن آب می‌نوشیدند، آمیخته با هنر خوشنویسی بود و روی کاسه‌های آب با خط خوشنویسی نوشته بود سلام بر سالار شهیدان».

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جایگاه تئاتر و نمایش در زندگی گفت: «جشنواره تئاتر شبستان، طلیعه‌ای است برای اینکه هنر و زندگی دوباره در کنار هم قرار گیرد. اوج هنر ما در دورانی بود که هنر و زندگی با هم ممزوج بودند. تئاتر شبستان باید «هنرپیشه» تربیت کند نه «بازیگر». هنرپیشه بودن است که ارزش و اهمیت دارد».

معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه ما باید مساجد را مأمن و پناهگاه هنر قدسی قرار دهیم و هنر قدسی را از مساجد به سطح جامعه بیاوریم، گفت: «زمانی آبشخور، مأمن و جلوه‌گاه همه هنرمندان در همه رشته‌ها آستان قدس و به ‌تبع آن مساجد بودند. ملک‌الشعرای بهار که شما نام او را در تاریخ می‌خوانید، این لقب را از آستان قدس رضوی داشت، یعنی ملک‌الشعرای آستان بود. امروز هم باید به آن دوران بازگردیم».

در ادامه این مراسم، مدیر مدرسه تئاتر شبستان ضمن خوشامدگویی به میهمانان و گروه‌های نمایشی گفت: «ان‌شاءالله بزودی شاهد روزی باشیم که گروه‌های تئاتر در همه مساجد یک بازوی مهم و تأثیرگذار برای امام جماعت مسجد باشند».

حسین عالم‌بخش با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری گفت: «رهبر انقلاب درباره تئاتر می‌فرمایند «تئاتر همچون منبر اثر دارد و بلکه بیشتر از منبر» و این تأثیرگذاری زمانی ارزشمند است که در خدمت به انسانیت و شرافت انسانی باشد».

عالم‌بخش افزود: «536 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد و بعد از بررسی هیات بازبینی متشکل از محسن سلیمانی، حسین شوندی، مهراب محمدزاده و ساغر لطفی‌نژاد و زهراسادات موسوی‌پناه، در نهایت 32 اثر در 4 قالب انتخاب شد و به مرحله نهایی راه یافت».

مشاور هنری رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های مساجد ادامه داد: «بعد از سال‌ها هنرمندان مساجد، سخنان رهبر انقلاب را عملی و اجرایی می‌کنند که فرمودند تئاتر باید در خدمت فرهنگ و اعتقاد باشد و امیدوارم با این کار لبخند رضایتی بر لبان رهبری عزیزمان بنشانیم».

وی در پایان از راهیابی ۳ اثر از آثار جشنواره تئاتر شبستان به رویداد تئاتر صاحبدلان خبر داد.

نخستین جشنواره ملی تئاتر شبستان، به همت کانون‌های فرهنگی - هنری مساجد کشور از 13 تا 18 اسفند 1402 با شعار «مسجد، تئاتر، آگاهی» در سطح مساجد تهران برگزار می‌شود.