نوید مؤمن: دونالد ترامپ در رقابتهای انتخابات درونحزبی جمهوریخواهان (بویژه در رقابت موسوم به سهشنبه بزرگ) پیروز شد و نیکی هیلی، رقیب جدی خود را کنار زد. جو بایدن، رئیسجمهور مستقر نیز در یک رقابت کاملا تشریفاتی در روز سهشنبه بزرگ بر رقبای گمنام دموکرات خود غلبه کرد تا او نیز عملا خود را نامزد نهایی انتخابات ریاستجمهوری نوامبر 2024 قلمداد کند. صورت مساله مشخص و البته برای اکثر شهروندان آمریکایی دردناک است: دوگانه ترامپ - بایدن پس از ۴ سال تکرار شده و شهروندان این کشور ناچار هستند بار دیگر اسیر این رقابت بیثمر شوند اما چرا این رقابت بیثمر خواهد بود؟
دلیل این موضوع مشخص است: انتخاب ترامپ یا بایدن در رقابت سال 2024 کمترین تاثیری بر جلوگیری از تشدید بحرانهای امنیتی و شکافهای اجتماعی در آمریکا نخواهد داشت. پس از ظهور ترامپیسم در آمریکا و یارگیری رئیسجمهور سابق آمریکا از گروههایی مانند «پسران مغرور» و احزابی مانند «تی پارتی»، شاهد جا به جایی ناخواسته بسیاری از خطوط قرمز پررنگ در مناسبات داخلی آمریکا بودیم. نقطه اوج این روند، حمله ششم ژانویه 2021 به کنگره آمریکا با هدف تسخیر کاپیتالهیل بود. اگر چه این غائله با کشته شدن 5 نفر از حامیان ترامپ توسط پلیس و دستگیری صدها نفر پایان یافت اما نقطه آشکارساز گذار آمریکای قرن بیستویکم به سوی آنارشیسم و پوپولیسم بود. رئیسجمهور سابق آمریکا در پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری سال 2016 میلادی، حمایت بسیاری از افراد صاحب نفوذ در کشورش را پشت سر خود داشت. همگان به یاد دارند «جیمز کومی» رئیس افبیآی در فاصله 24 ساعت باقیمانده تا برگزاری انتخابات نوامبر 2016 تاکید کرد پرونده افشای ایمیلهای محرمانه هیلاری کلینتون (رقیب ترامپ) موثق و مفتوح است. این جمله کافی بود تا صدها هزار رای خاکستری و مردد، در لحظات آخر رقابت انتخابات به سبد جمهوریخواهان و ترامپ واریز شود. نتیجه این روند، خود را در ایالاتی مانند پنسیلوانیا، میشیگان و ویسکانسین نشان داد؛ جایی که ترامپ با اختلاف چند هزار رای امتیاز الکترال هر یک از آنها را به خود اختصاص داد و راهی کاخ سفید شد.
اما سال 2020 میلادی معادله برعکس شد! این بار افبیآی درست در مقابل ترامپ قرار گرفت تا جایی که رئیسجمهور سابق آمریکا سران پلیس فدرال را افرادی ناپخته و حیلهگر خواند.
کار به جایی رسید که حتی مایک پنس، معاون ترامپ نیز متوجه «عبور از ترامپیسم» توسط نهادهای پنهان و آشکار قدرت در کشورش شد و از بازی در زمین رئیسجمهور سابق آمریکا اجتناب کرد.
اما اکنون، در سال 2024 میلادی ماجرا میتواند نسبت به سال 2020 متفاوت باشد! به نظر میرسد دیالکتیک و منازعهای پنهان اما ملموس میان نهادهای امنیتی آمریکا از جمله آژانس امنیت ملی، پنتاگون، سنتکام، لابیهای سلاح و... شکل گرفته که خروجی آن را نمیتوان به صورت قطعی تعیین کرد. به عبارت بهتر، نهادهای رسمی و غیررسمی قدرت در آمریکا بر سر کارگردانی انتخابات ریاستجمهوری 2024 به یک محصول و خروجی مشترک و نهایی نرسیدهاند. بر همین اساس، منازعه طرفداران و مخالفان ترامپ وارد مرحله حساسی شده و هر کس در این طنابکشی پشت پرده برنده شود، قدرت تا سال 2028 از آن او خواهد بود. تاکنون جمهوریخواهان وضعیت بهتری دارند. دیوان عالی آمریکا رای به ابطال حکم دادگاه ایالتی کلرادو مبنی بر محرومیت ترامپ از نامزدی در انتخابات درون حزبی داد و بسیاری از سناتورهای جمهوریخواه برخلاف ماههای پس از وقوع حادثه ششم ژانویه 2021، ابایی از ابراز حمایت صریح خود از بازگشت ترامپ به قدرت ندارند. بایدن اکنون متوجه برخی حقایق پیرامونی خود شده و همین مساله وی را نگران کرده است. رئیسجمهور آمریکا به وضوح متوجه کشمکش پشت پرده بر سر «بقای خود» و «بازگشت ترامپ» شده است و صدور حکم اخیر دیوان عالی ایالات متحده و عدم اراده لازم برای محاکمه و محکومیت ترامپ بابت حمله ششم ژانویه 2021 را نشانهای دال بر لابیگریهای موثر رقیب خود و جریان متبوعش در نهادهای تصمیمساز تلقی میکند.
اساسا اهمیتی ندارد کدام طیف امنیتی - سیاسی در این طنابکشی تکراری پیروز شود. بدون شک هیچ یک از این ۲ (ترامپ یا بایدن)، قدرت هضم، تحلیل و حتی توصیف بحرانهای جاری در آمریکا و جهان را ندارند و همین مساله، مولد خطاهای راهبردی، محاسباتی و تاکتیکی جبرانناپذیری در عرصه سیاست داخلی و خارجی این کشور خواهد شد. تشدید منازعات داخلی و استیصال در برابر تحولات بینالمللی، ۲ مولفه اصلی «تحلیل رفتار دولت آتی آمریکا» را در بین سالهای 2024 تا 2028 تشکیل خواهد داد؛ فارغ از اینکه الاغها یا فیلها چه نتیجهای را در انتخابات ریاستجمهوری ماه نوامبر کسب کنند.