بانک مرکزی با انتشار گزارشی، از رشد 4.5 درصدی اقتصاد کشور و همچنین رشد 4.9 درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ۹ ماه نخست سال جاری خبر داد.

بر اساس محاسبات مقدماتی اداره حساب‌های اقتصادی این بانک، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵) در ۳ ماه سوم ۱۴۰۲ به رقم 3971.8 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به ۳ ماه سوم ۱۴۰۱، رشد 4.3 درصدی را نشان می‌دهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره مذکور معادل 3.3 درصد بوده است.

بررسی وضعیت سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی (به قیمت‌های ثابت سال ۹۵) مبین آن است که در ۳ ماه سوم ۱۴۰۲ «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» از رشد 4.9 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار شده است به ‌طوری که در دوره مزبور، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ۲ زیربخش اصلی «ماشین‌آلات» و «ساختمان» به ترتیب معادل 7.2 و 3.3 درصد بوده است.

در مجموع عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور در ۹ ‌ماهه ۱۴۰۲ «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب به 12083.0 و 10968.3 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش 4.5 و 3.5 درصدی همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادی 4.5 درصدی در ۹ ‌ماهه ۱۴۰۲ در امتداد رشد اقتصادی 4 درصدی سال ۱۴۰۱ حکایت از تداوم روند رو به بهبود فعالیت‌های اقتصادی در کشور دارد.

* مؤلفه‌های رشد اقتصادی در ۳ ماه سوم ۱۴۰۲

بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌های اقتصادی (به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵) نشان می‌دهد رشد تولید ناخالص داخلی در ۳ ماه سوم ۱۴۰۲ حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمام گروه‌های اصلی بوده است. لازم به توضیح است در دوره مزبور، رشد محقق شده گروه‌های «نفت و گاز»، «صنایع و معادن»، «خدمات» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل 14.5، 4.1، 3.6 و 0.6 درصد است.

بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی (به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵) در ۳ ماه سوم ۱۴۰۲ نشان می‌دهد «هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی» و «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» به ترتیب از نرخ‌های رشد 0.7 و 4.9 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده‌اند. در این فصل «هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی» نسبت به فصل مشابه سال ۱۴۰۱ کاهش 6.2 درصدی را تجربه کرده است. در این دوره رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک «ماشین‌آلات» و «ساختمان» به ترتیب معادل 7.2 و 3.3 درصد بوده است.

* مؤلفه‌های رشد اقتصادی در 9‌ ماه نخست ۱۴۰۲

بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌های اقتصادی در 9 ‌ماهه ۱۴۰۲ نشان می‌دهد رشد ارزش افزوده گروه‌های «خدمات»، «نفت و گاز»، «صنایع و معادن» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» ش به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل 4، 16.3، 3.9 و 0.7 درصد بود که به ترتیب از سهمی معادل 2.2، 1.3، 0.9، و 0.1 واحد درصد در رشد اقتصادی ۹ ‌ماهه ۱۴۰۲ برخوردار بوده‌اند. در دوره مزبور ارزش افزوده بخش «صنعت» به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵ از افزایش 4.2 درصدی نسبت به ۹ ‌ماهه ۱۴۰۱ برخوردار بود. به ‌طور مشخص در این بخش رشد شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی ۱۰۰ نفر کارکن و بیشتر ‏‏‏‏- با اختصاص سهم حدود ۷۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت‏‏‏‏ - نسبت به ۹ ‌ماهه ۱۴۰۱ معادل 3.5 درصد بود. بررسی عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته فعالیت‌های صنعتی (بر حسب کدهای ISIC دورقمی) نشان می‌دهد در 9 ‌ماهه ۱۴۰۲ از مجموع ۲۴ گروه اصلی، ۱۹ گروه (با ضریب اهمیت 66.8 در‏صدی از شاخص کل) از رشد مثبت تولید برخوردار بوده‌اند. از جمله صنایعی که بیشترین سهم را در رشد محقق شده این دوره داشته‌اند، می‌توان به «صنایع تولید فلزات اساسی»، «صنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم‌تریلر»، «صنایع تولید مواد غذایی» و «صنایع تولید محصولات کانی غیرفلزی» اشاره کرد.

بررسی تولید ناخالص داخلی بر حسب اقلام هزینه نهایی در ۹ ‌ماه نخست ۱۴۰۲ نشان می‌دهد «هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی» و «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب از نرخ‌رشد 4.2 و 4.5 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده‌اند که رشد محقق شده «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» در دوره مزبور عمدتا متاثر از رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ۲ زیربخش «ماشین‌آلات» و «ساختمان» به ترتیب معادل 7.1 و 2.9 درصد بوده است. همچنین لازم به اشاره است که «هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی» در ۹ ‌ماهه ۱۴۰۲ نسبت به دوره مشابه سال قبل، کاهش 1.6 درصدی را تجربه کرده است.