گروه فرهنگ و هنر: در طول تاریخ سینما فیلمسازان ایرانی و بینالمللی تلاش کردهاند چالشهای پیش روی مردم فلسطین و تلاشهای جنبش مقاومت را به تصویر بکشند اما به رغم این تلاشها، همچنان پتانسیل بیحد و حصری در قلمرو فیلمهای سینمایی و سریالهای تلویزیونی وجود دارد که میتواند صدای مقاومت فلسطینیها را طنینانداز کند و در عین حال جنایات اسرائیل را که علیه فلسطینیان مرتکب شده، نشان دهد.
در چند دهه گذشته فیلمها، سریالها و مستندهای بینالمللی مختلفی چالشهای پیش روی مردم فلسطین را به تصویر کشیده است، با این حال، نیاز به تولیدات بیشتر بویژه سینمایی در این زمینه وجود دارد و این در حالی است که با توجه به انتظارات از محمد خزاعی پس از 1000 روز سکانداری مدیریت سینمای ایران متاسفانه سبد این هنر از آثاری با موضوع و محتوی فلسطین بسیار خالی است. از طرفی اغلب آثار تولیدی در ۴ دهه گذشته نیز یا از کیفیت چندانی برخوردار نبودهاند یا در جذب مخاطب بسیار ضعیف عمل کردهاند و در نهایت باید اذعان داشت تنها چند اثر شاخص چون «شکارچی شنبه»، «بازمانده» و «33 روز» در سینمای ایران پیرامون فلسطین انتظارت را برآورده کردهاند.
«سرب» به کارگردانی مسعود کیمیایی(1367) را باید یکی از نخستین فیلمهایی سینمایی پیرامون این موضوع دانست؛ فیلمی که سرگذشت زوج جوان یهودی ایرانی در اواخر دهه 1330 را روایت میکند که آرزوی مهاجرت به اسرائیل را دارند اما پس از مواجهه با مخالفت هاگانا، سازمان نظامی صهیونیستی و کشته شدن عمویشان توسط آنها، مجبور به فرار و درگیر ماجراهای بعدی میشوند.
فیلم «آتش زیر خاکستر» محصول 1369 به کارگردانی حبیب کاوش از دیگر فیلمهای ایرانی است که به موضوع مردم فلسطین و مقاومت آنها در برابر رژیم صهیونیستی ارتباط دارد. داستان این فیلم درباره یعقوب، یک یهودی لبنانی است که به همراه تعدادی از بستگانش توسط گروهی در لباس مبارزان فلسطینی در یک میهمانی کشته میشوند. خواهر و دختر جیکوب (یعقوب) از این حمله جان سالم به در میبرند. مبارزان فلسطینی با پی بردن به اینکه هدف اسرائیلیها از این حادثه برانگیختن احساسات عمومی علیه مبارزاتشان است، به این مساله پاسخ میدهند.
فیلم «بازمانده» ساخته سیفالله داد یکی از تاریخیترین و شاخصترین آثار سینمایی است که سال 1373 ساخته شده؛ این فیلم که ظلم و ستم بر مردم فلسطین را به تصویر میکشد با حضور بازیگران کاملا خارجی در سوریه فیلمبرداری و تولید شده است. داستان این فیلم به سال 1948 برمیگردد که شهر حیفا در اشغال بود. بازمانده، ماندگارترین تلاش فیلمسازان ایرانی برای به تصویر کشیدن مقاومت مردم فلسطین است.
فیلم «لبنان عشق من» (1374) به کارگردانی حسن کاربخش، داستان ماری، زن جوان فرانسوی و عضو صلیب سرخ را روایت میکند. او در حین کمک به مجروحان در جریان بمباران جنوب لبنان، اسیر سربازان ارتش جنوب لبنان میشود که به ارتش لحد نیز معروف است. آنها قصد دارند او را به اسرائیل ببرند اما با یک گروه مقاومت درگیر و با شکست مواجه میشوند. گروه مقاومت با انتقال جسد نیمهجان ماری به لبنان از طریق سرزمینهای اشغال شده توسط دشمن، در موقعیت خطرناکی قرار میگیرد و در طول مسیر با حوادث غیرمنتظرهای مواجه میشود.
فیلمهای «قاعده بازی» (1376) و «هفت سنگ» (1376) به کارگردانی عبدالرضا نواب صفوی از یک مجموعه تلویزیونی 22 قسمتی استخراج و در شانزدهمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. قاعده بازی، حول ماجرای هواپیمای ربوده شده توسط یک گروه مسلح فلسطینی میچرخد؛ در جریان این حادثه، رژیم اشغالگر مرگ را بر تلاش برای نجات مسافران ترجیح میدهد، در حالی که یک گروه فلسطینی برای نجات آنها تلاش میکند. «هفت سنگ»، داستان یک جوان یهودی ضدصهیونیست را روایت میکند که به دنبال ملاقات با رهبر جنبش انتفاضه است. با این حال، موساد او را شناسایی و تعقیب میکند.
فیلم «هیام» ملودرام خانوادگی به کارگردانی محمد درمنش، محصول سال 1382 است. هیام، فیلمی ضداسرائیلی است و داستان زوج فلسطینی را روایت میکند که قصد مهاجرت به انگلستان برای زندگی مسالمتآمیز را دارند اما در طول سفر و خروج از جنین در یک ایست بازرسی نظامی اسرائیل از هم جدا و با حمله گسترده سربازان اسرائیلی به اردوگاه جنین مواجه میشوند. همه بازیگران فیلم عرب و لبنانی هستند.
«قناری» (1382) ساخته جواد اردکانی است و در خلاصه داستان این فیلم آمده: فرس ابراهیم ختیر 7 ساله در حالی که خانوادهاش در آشفتگی پس از دستگیری پدرش توسط سربازان اسرائیلی به هم میریزند یک دوست تثبیتکننده پیدا میکند؛ قناری زردی که یک کشیش مسیحی محلی به او میسپارد تا هر روز در اطراف محله قدم بزند؛ در حالی که در قفس است اما چند پسر حسود مدام آنها را تعقیب میکنند.
«کبودی روی زیتون» (1383) ساخته محمدرضا آهنج، داستان زنی فلسطینی را روایت میکند که باوجود مخالفت شوهرش با بازگشت به جنگ علیه نیروهای اشغالگر، ناخواسته درگیر جنگ میشود و واقعیتهای جدیدی را کشف میکند.
«تولدی دیگر» (1386) و «بیگانگان» (1389) هر دو به کارگردانی عباس رافعی به سفارش شبکه تلویزیونی الکوثر به موضوع مقاومت مردم فلسطین و لبنان در سینمای ایران میپردازد.
«شکارچی شنبه» (1388) به کارگردانی پرویز شیخطادی، دوران کودکی پسری را روایت میکند که در میان اقوام مختلف سفر کرده و از هرکدام درسهای ارزشمندی گرفته است. 80 درصد فیلمبرداری در مدت اقامت 25 روزه گروه فیلمسازی در لبنان و 20 درصد باقیمانده در مناطق مختلف ایران مانند چالوس و تهران فیلمبرداری شده است. «33 روز» (1389) به کارگردانی جمال شورجه به تحولات منطقهای میپردازد و جنایات اسرائیل را افشا میکند. این فیلم جدیترین تلاش سینمای ایران برای به تصویر کشیدن مقاومت 33 روزه حزبالله لبنان در برابر رژیم صهیونیستی در سال 2006 به شمار میرود. این فیلم روایت واقعی مقاومت روستایی در همسایگی اسرائیل است که از حملات اسرائیل به دیگر جناحهای مقاومت جلوگیری میکند.
«ریسمانی نزدیکتر از رگ» (1390) به کارگردانی سیدمسعود اطیابی است و داستان فیلم در لبنان میگذرد و بر خانوادهای روستایی تمرکز دارد که خانه آنها پس از اشغال جنوب لبنان به یک مرکز نظامی تبدیل شده و حتی به قطع درختان آنها منجر شده است. صاحب خانه شاهد حوادث تلخی میشود و در نهایت به نیروهای مقاومت اجازه میدهد با اشغالگران مقابله کنند.
«روباه» به کارگردانی بهروز افخمی در سال 1393 به بررسی مسائل امنیتی و جاسوسی در بخش انرژی هستهای میپردازد. برادر نتانیاهو برای انجام عملیات تروریستی جدید علیه دانشمندان هستهای به ایران میآید. این مامور حرفهای در ایران برای رسیدن به اهدافش از یک راننده خودرو سوءاستفاده میکند و...