NDE یا همان تجربیات نزدیک به مرگ تنها در ژانر برنامههای تلویزیونی مورد توجه قرار نگرفتهاند. پیش و بیش از برنامههای تصویری این صفحات کتابها بودند که این تجربیات جذاب را در اختیار خوانندههای خود قرار میدادند. در ادامه چند کتاب موفق در این زمینه را مرور میکنیم.
* * *
* ۳ دقیقه در قیامت
کتاب «۳ دقیقه در قیامت» را میتوان یکی از پرفروشهای بازار در این ژانر به حساب آورد. کتاب سرگذشت جانباز مدافع حرمی است که در دوران نوجوانی مورد عمل جراحی چشم قرار گرفته و به طور ناگهانی، ۳ دقیقه روح از بدن وی جدا میشود. وی در جریان این ۳ دقیقه گزارشهای مفصلی از چیزی که نام آن را عالم برزخ میگذارد، میدهد. کتاب تلاش دارد تا به این دسته از پدیدهها لباس جنبههای دینی جدی را بپوشاند لذا در نقاط مختلف این اثر شاهد هستیم تجربیات با آیات و روایات پس از مرگ مورد تایید قرار میگیرد. به نحو کلی انتشارات شهید ابراهیم هادی که منتشرکننده این اثر است، حضور فعالی در بازار این ژانر دارد. «بازگشت؛ پیامهایی از تجربههای نزدیک به مرگ» اثر دیگر آن در این زمینه است. اهتمام به این آثار توسط این انتشارات ناشی از درک آن پیرامون این موضوع بوده که NDEها توان تقویت باورهای دینی مردم را دارند. لازم به ذکر است که کتاب صوتی این اثر نیز منتشر شده و در دسترس عموم قرار دارد.
* آن سوی مرگ
آن سوی مرگ اثری است از جمال صادقی، انسانشناس و پژوهشگر این حوزه که در راستای شغل خود مسافرتهای مختلفی را به شهرها و روستاها داشته است. وی طی این مسافرتها با افرادی روبهرو شده که ادعاهایی مبنی بر تجربه مرگ و بازگشت به زندگی دنیایی داشتهاند. وی پس از رسیدن به انباشتی از این پدیدهها سرانجام سالها بعد تصمیم میگیرد اثری را در این زمینه به رشته تحریر درآورد. این کتاب حاصل مصاحبههای وی با ۳ فردی است که این تجربهها را داشتند. در واقع هر سه این افراد طی یک حادثه (تصادف، سقوط وسیله و...) بازهای را در کما به سر برده و در این بازه تجربه نزدیک به مرگ داشتند. تجربیات این افراد به لحاظ علمی دارای شرایط و مشخصات معمول این پدیدهها بوده و از این جهت نکته جدیدی ندارد. مشاهده یک رشته میان بدن و روح، عبور از تونل، احساس سبکی، شنیدن صدای معنوی و... از مشخصات همه این تجربههاست. موضوعی که این اثر را به کتابی خوشخوان تبدیل کرد، توانایی خوب نویسنده در مصاحبهها و خوشساخت بودن آنهاست. مصاحبهها به زیبایی و با جزئیات فراوان همه تجربهها را بیان کرده و از این نظر مخاطب را به خود جذب میکند.
* سیاحت غرب
در انتهای این فهرست میشد آثار مختلف دیگری را همچون «با بابا»، «شنود»، «تقاص» و... را معرفی کرد اما در میان حجم زیادی از آثار، «سیاحت غرب» را به دلیل جایگاه مهم آن در پیشگامی این حوزه برگزیدهایم. این کتاب اثری از آیتالله سیدمحمدحسن قوچانی، معروف به آقانجفی قوچانی است. آقانجفی در حقیقت خود تجربه نزدیک به مرگی در هنگام نگاشتن اثر نداشته است بلکه موضوعی که این اثر را بر سر زبانها انداخته و به عنوان کتابی در ژانر تجربههای نزدیک به مرگ طرح کرده، خلاقیت ایشان در استفاده از روایات و آیات پیرامون مرگ، برزخ، معاد و سپس تصویرسازی از آنها در قالب یک داستان شخص اول است. این اثر داستانی - تفصیلی بر اساس منابع دینی است و به نحوی جزئی به این موضوعات ورود کرده است. یکی از مشخصات خاص این کتاب غلبه فضای رعب و وحشت بر داستان این تجربه است؛ موضوعی که با دیگر تجربیات رخ داده نزدیک به مرگ، متفاوتتر است.