گروه فرهنگ و هنر: حدود 2 دهه است اهالی و مخاطبان تئاتر برای تهیه بلیت در فضای مجازی تنها به یک درگاه یا سامانه فروش بلیت مراجعه می‌کنند؛ سامانه‌ای که با ورود به دومین دهه فعالیت خود به یکی از معتبرترین و مرجع‌ترین فضاهای اینترنتی نه تنها در امر فروش و تهیه بلیت که به محلی برای تبادل نظرات و ارائه اطلاعات پیرامون نمایش‌ها و آثار تبدیل شده است؛ درگاه اینترنتی‌ای که روزگاری برای جذب گروه‌های نمایشی و در اختیار قرار دادن سایت برای فروش بلیت، دست‌اندرکارانش ساعت‌ها به گفت‌وگو با صاحبان آثار می‌نشستند تا سامانه تازه به راه افتاده خود را به آنها معرفی و کارگردان‌ها و تهیه‌کنندگان را مجاب کنند فرآیند فروش بلیت نمایش را به آنها بسپارند. در همان سال‌ها یا بهتر بگوییم اواخر دهه 80 موجی از این مدل سامانه‌ها در حوزه تئاتر کشور بویژه در تهران به راه افتاد و هرچند وقت یک‌ بار نام جدیدی در کنار پوسترهای نمایشی به چشم می‌خورد اما مخاطبان تئاتر که سال‌ها عادت داشتند بلیت را از گیشه سالن تهیه کنند اقبال چندانی به تهیه بلیت از سامانه‌های رنگ‌ و وارنگ نشان نمی‌دادند و همین عامل باعث شد بسیاری از درگاه‌های تازه‌کار و تازه به راه افتاده در همان سال‌های ابتدایی عطای حضور در فضای تئاتر را به لقایش ببخشند تا در نهایت با آغاز دهه 90 تنها به تعداد انگشتان دست ولو کمتر سامانه‌هایی با پشتوانه‌های مالی پیدا و پنهان مصرانه در فضای تئاتر بمانند و به کار ادامه دهند. در این میان اقبال مخاطبان به خرید سنتی بلیت و تهیه آن از گیشه، معدود سامانه‌های باقیمانده را ناچار کرد برای ترغیب مخاطبان و به‌ تبع گروه‌های تئاتری دست به ارائه پیشنهاد‌های ویژه و خاصی بزنند. از تولید محتواهای تبلیغاتی و تخفیف‌های بسیار چشمگیر گرفته تا ایجاد شبکه‌ها و تالارهای گفت‌وگو و تماشای تئاتر به ‌صورت گروهی و سرمایه‌گذاری در تئاترها از جمله پیشنهادها یا به قولی آفرهایی بود که از سوی سامانه‌ها ارائه شد؛ تا جایی که بعضی سامانه‌ها دست به دامن سالن‌ها شدند و با پرداخت هزینه‌ها یا بهتر بگوییم بودجه یک سال سالن‌های نمایشی تلاش کردند به‌ صورت انحصاری فروش بلیت آنها را در اختیار بگیرند اما در نهایت همان تعداد نیز به دلیل عدم تأمین مالی از ادامه راه بازماندند و امروز با گذشت بیش از یک دهه از ظهور و بروز سامانه‌های مجازی به معنای واقعی تنها یک سامانه فروش در حال فعالیت است؛ سامانه‌ای که دیگر جزو لاینفک خانواده تئاتر شده و اغراق نیست اگر اذعان کنیم بالای 90 درصد مخاطبان برای دستیابی به اطلاعات و به اشتراک‌گذاری نظرات به همان یک سامانه مراجعه می‌کنند. البته که ماندگاری بالای یک دهه نشان از عزم راسخ و اقبال و استقبال مخاطبان و گروه‌های نمایشی است، آن هم با توجه به خدماتی که این سامانه به‌ صورت مستمر طی سال‌های فعالیتش ارائه کرده است.

 در این میان با وجود مزایای فعالیت چنین سامانه‌ای که خود جای تقدیر و خدا قوت به بانیان و دست‌اندرکارانش دارد اما یکی بودن و اصطلاحاً منوپل شدن - که شاید فی‌نفسه فسادی در بر نداشته باشد- در ادامه مسیر می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد فساد ناشی از انحصاری ناخواسته باشد.

از همین رو طی سال‌های گذشته با درک صحیح چالش‌ها و معضلات موجود، متولیان و تصمیم‌گیران هنرهای نمایشی کشور مترصد ایجاد سامانه‌ای جدید برای فراهم آوردن فضای رقابتی و انتخاب از سوی گروه‌های نمایشی شدند اما به دلایل مختلف از جمله بحث بودجه و جذب نیروی کارآمد، این تصمیم در حد یک ایده باقی ماند تا در نهایت و با اهتمام ویژه و پیگیری‌های مستمر مدیرکل هنرهای نمایشی دولت سیزدهم، بهمن ماه سال گذشته و در روزهای برگزاری جشنواره تئاتر فجر «کاظم نظری» سکاندار تئاتر کشور در گفت‌وگو با روزنامه «وطن امروز» از نهایی شدن طرح ایجاد سامانه فروش بلیت تئاتر به نام «گیشه تئاتر» گفت ‌و وعده داد ان‌شاءالله در روزهای آغازین سال آینده (امسال) این سامانه فعالیت خود را آغاز کند؛ وعده‌ای که بعید و نافرجام به نظر می‌رسید اما در روزهای ابتدایی سال و شروع به فعالیت‌ سالن‌های نمایشی مشخص شد وعده مدیرکل هنرهای نمایشی شکل اجرایی به خود گرفته و سامانه فروش بلیت «گیشه تئاتر» فعالیت آزمایشی خود را با اختصاص 20 درصد ظرفیت سالن‌های نمایشی آغاز کرده است. 

با مروری بر وب‌سایت این سامانه، ایرادات و اشکالاتی به چشم می‌خورد که با توجه به فعالیت آزمایشی آن با هدف رفع ایرادات می‌توان آن را طبیعی دانست که باید در سریع‌ترین زمان ممکن رفع شود اما در نگاهی کلی‌تر و وسیع‌تر، ظهور یک سامانه تخصصی و جامع در کنار سایر سامانه‌های فروش بلیت را می‌توان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای حوزه تئاتر طی سالیان اخیر دانست؛ اقدامی که شاید در یک تا 2 سال ابتدایی خود به ایده‌آل‌های مد‌نظر دست نیابد اما نفس عمل و اجرایی شدن این طرح بسیار مهم و قابل تقدیر را می‌توان اقدامی ارزشمند و ستودنی دانست که بالاخره در دولت سیزدهم عملیاتی شد.  

از سویی چالش‌ها و معضلاتی که سامانه‌های اینچنینی در ابتدای دهه 90 به آنها مبتلا شدند، برای عدم تکرار و دچار نشدن به سرانجام آنها باید مد نظر قرار بگیرد. از طرفی اتخاذ ایده‌های نو و به روز در فضای مجازی، تهیه آسان بلیت، فراهم آوردن فضای گفتمانی و دریافت اطلاعات جامع برای اصحاب رسانه، مخاطبان عادی و حتی جامعه تئاتری و هنرمندان قطعا می‌تواند در ثبات این سامانه نقشی بسیار تعیین‌کننده و مثمر ثمر داشته باشد.

به هر شکل آنچه مشخص است، صبر، ثبات و حرکت رو به رشد را می‌توان از الزامات ابتدایی ماندگاری این سامانه دانست. از سوی دیگر استفاده از تجربیات سایر سامانه‌ها و ارائه ایده‌های نو در جذب گروه‌های نمایشی بدون شک سامانه «گیشه تئاتر» را در ردیف یکی از ماندگارترین اقدامات مدیریت تئاتر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم قرار خواهد داد. اکنون باید منتظر ماند و دید این سامانه‌ نوپا می‌تواند توقعات گروه‌های نمایشی و تئاتری را برآورده کند یا خیر، که این ایجاد تمایل، رمز ماندگاری و بقایش خواهد بود.