گروه فرهنگ و هنر: رئیس اسبق سازمان دارالقرآن الکریم گفت: «حفظ قرآن اتفاق خوبی است اما نکته مهم‌تر فهم قرآن و به‌ کار گرفتن آن است. اینکه ما در قرائت سرمایه‌گذاری کنیم و در مفاهیم عقب باشیم، آفتی است که باید اصلاح شود».

چند سال پیش مقام معظم رهبری در دیدار شرکت‌کنندگان مسابقات بین‌المللی قرآن، اهمیت مفاهیم قرآن را باعث سازندگی زندگی مقتدرانه و عزتمندانه‌ امت اسلامی و مایه نجات امت اسلامی دانستند و فرمودند: «باید کاری کنیم که این مفاهیم در جامعه اسلامی تبدیل بشود به مسلمات فکری، به رایج‌ترین افکار مشترک بین همه‌ قشرهای مردم، این کاری است که باید در زمینه قرآن انجام بگیرد. این جلسات و این نشست‌ها و این تلاوت‌ها و این حفظ‌‌‌ها - که همه اینها لازم و حسنه است - مقدمه آن فهم عمومی و درک عمومی است». به‌منظور عمل به این فرمایش رهبر انقلاب طرح مسطورا با شعار «زندگی با آیه‌ها» در ماه مبارک رمضان و با حضور فعالان دستگاه‌های قرآنی برگزار شد و قرار است سال‌های بعد هم ادامه یابد اما این طرح با نقاط قوت و ضعفی مواجه است که محمد خواجوی، مدرس قرآن و رئیس اسبق سازمان دارالقرآن الکریم  به ارائه توضیحاتی می‌پردازد.

* گردهمایی‌های قرآنی لازم است اما کافی نیست

در پی برگزاری همایش حرکت ملی هم‌افزایی قرآنی در ساختمان مرکزی وزارت آموزش‌وپرورش، خواجوی گفت: «برای ‌آنکه زیرساخت مناسبی تهیه و فعالیت‌های به‌روزی در بین فعالان و فرهیختگان قرآنی انجام شود و ما فعالیت‌های 50 سال پیش را نداشته باشیم، این گردهمایی‌ها لازم است اما کافی نیست؛ به این معنا که قطعاً این گردهمایی‌ها باید در جمع‌های کمتر با کیفت بهتری برگزار شود تا از آن خروجی‌های مناسبی در بیاید. در چنین گردهمایی‌هایی معمولاً کلی‌گویی می‌شود و بعضی زوایا مغفول می‌ماند».

* طرح مسطورا مختص قشر خاصی از جامعه است

به گفته خواجوی، طرح مسطورا مخاطبان خاص خود را دارد و این طرح نمی‌تواند یک طرح جامع و گسترده باشد. او تأکید کرد: «این طرح قطعاً عده‌ای را جذب می‌کند و می‌تواند برای آن از دسته افرادی که مذاق‌شان با این شکل کارها موافق است، مؤثر باشد اما جمع فعالان قرآنی می‌توانند طرح‌های مختلف متناسب با مذاق‌های متفاوتی را ارائه دهند».

پیشکسوت قرآنی تصریح کرد: «ما با یک طرح نمی‌توانیم همه افراد با سلایق مختلف را جذب قرآن کنیم؛ اگر چه وقت تنگ بوده و طرح مسطورا مطرح شده اما ما باید طرح‌های مختلف را با بررسی و به‌ صورت علمی و مستند داشته باشیم تا بتوانیم جمع کثیری را جمع کنیم».

* فهم قرآن مهم‌تر از حفظ قرآن است

بیش از 10 سال از فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر  تربیت 10 میلیون حافظ می‌گذرد و ما همچنان برای رسیدن به این تعداد فاصله زیادی داریم. خواجوی در این باره گفت: «تأکید مقام معظم رهبری به تربیت 10 میلیون حافظ مختص حفظ نیست؛ ایشان به موارد دیگری همچون تربیت 15 میلیون نفر در مفاهیم قرآنی  هم تأکید فرمودند، منتها از همان ابتدا این بحث از جانب مقام معظم رهبری مطرح شد و همه روی همان حفظ مستقر شدند، در حالی که حفظ یکی از آن مواردی است که ایشان بر آن تأکید کردند».

وی تصریح کرد: «حضرت آقا از زوایای مختلف مطالبی بیان فرمودند و همه این موارد به‌ صورت متوازن باید اجرایی شود. مثلاً اگر فکر می‌کنیم هر سال در یک برنامه منطقی - علمی می‌توانیم 500 هزار حافظ داشته باشیم، در کنار آن باید یک میلیون مفاهیم هم داشته باشیم».

مدرس قرآن با اشاره به اهمیت فهم قرآن بیان داشت: «به قول آقای قرائتی حفظ قرآن اتفاق خوبی است اما نکته مهم‌تر فهم قرآن و به‌کار گرفتن آن است. حفظ قرآن مثل تربیت انسان است. در بحث تربیت لازم است استعدادهای ما با هم حرکت کند، اگر یک استعدادی خیلی رشد کند و یک استعدادی رشد نکند این باعث آسیب به جامعه می‌شود، لذا فعالیت‌ها باید متوازن تقسیم شود. اینکه ما در قرائت سرمایه‌گذاری کنیم و در مفاهیم عقب باشیم، آفتی است که باید اصلاح شود».

* حفظ قرآن را باید آسان کنیم

خواجوی گفت حفظ قرآن آسان است و نباید آن را سخت کنیم: «اینکه بگوییم افراد برای حفظ و کسب رتبه لازم است کل قرآن را حفظ کنند، یک دوره تفسیر را مطالعه کنند و به ‌اندازه یک قاری در حفظ قرائت به لحاظ تئوری و علمی ممتاز باشند، این سنگ بزرگ برای کسانی است که تمایل به حفظ قرآن دارند». او تأکید کرد: «برخی ارکان قرائت مثل صوت، ژنتیکی است و ما نمی‌توانیم افراد را وادار  کنیم که قرآن را با رعایت این 3 شرط حفظ کنند. اینها موانع حفظ قرآن است که طرح مسطورا تا حد زیادی به رفع این موانع کمک می‌کند و با آسان‌کردن حفظ قرآن باعث می‌شود افراد با رغبت بیشتری به سمت حفظ قرآن بروند».