ابوذر گوهری‌مقدم*‌: پاسخ مقتدرانه ایران به اقدام ماجراجویانه اسرائیل مبتنی بر عقلانیت و دفاع مشروع در حقوق بین‌الملل بود. ایران در پاسخ به حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری کشورمان در دمشق، پاسخ حساب‌شده‌ای را طراحی کرد. این پاسخ، به لحاظ راهبردی نکات و مسائلی را به طرف مقابل بویژه اسرائیل و آمریکا منتقل کرد که حائز اهمیت بسیاری است.

نکته نخست اینکه اقدام ایران محدود و گزینشی بود؛ از چه لحاظ؟ از این جهت که ما در پاسخ به اسرائیل، 2 مقر را که یکی جنبه اطلاعاتی و دیگری عملیاتی داشت، مورد هدف قرار دادیم و تاکید بر این نکته داریم که صرفا بخش کوچکی از توانمندی ایران در این حمله به نمایش گذاشته شد. اما نکته جالب اینجاست که طرف مقابل تمام توانمندی خود را به میدان آورد و نه تنها اسرائیل، بلکه نزدیک 10 کشور با او همراهی کردند. با این وجود خوشبختانه شاهد بودیم اقدام ایران، عملیاتی موفقیت‌آمیز بود و از جهت عملیاتی، قطعا یک اتفاق بسیار مهم و افتخارآفرین رخ داده است. نکته دیگر این است که واکنش ایران و اقدام آن، صرفا یک دفاع مشروع بود و متناسب با آن چیزی که اسرائیل انجام داده بود. از این حیث هرگونه واکنش احتمالی در آینده را قطعا ماجراجویی می‌دانیم و نیروهای نظامی ما باید آمادگی برخورد با ماجراجویی احتمالی دشمن را داشته باشند. 

نکته مهم دیگر در سوءبرداشت دشمن در حمله به کنسولگری کشورمان نهفته است. آنها به تعبیر خودشان تصور می‌کردند با حمله به یک منطقه خاکستری، همچنان با صبر استراتژیک یا حزم‌اندیشی ایران مواجه خواهند شد ولی ایران به شکل روشن، مشخص و صریح نشان داد اراده لازم و کافی برای تقویت و بازتعریف بازدارندگی در برابر دشمن صهیونیست را دارد. در واقع ایران با عمل خود نشان داد طرف مقابل دچار سوءبرداشت شده است و تنظیم مجدد محاسبات دشمن بویژه آمریکا و اسرائیل، یک نکته بسیار راهبردی است که در این حمله اتفاق افتاد. انجام حمله ایران از خاک خودش به سرزمین‌های اشغالی، یک پاسخ کاملا شفاف، روشن و با شناسنامه و با ترتیبات و مقدمات روشن، صریح و شفاف بود و نشان‌دهنده این است که نظم جدید منطقه طبیعتا باید با قدرت و دقت بیشتری از طرف تمام رقبا و بازیگران منطقه‌ای به نفع ایران شکل بگیرد. این نقش غیر قابل انکار است و طبیعتا در تمام ابعاد، ایران از شهروندان خود، خاک و اماکن دیپلماتیک خودش دفاع می‌کند، لذا بازآرایی فضای بازدارندگی از برکات و نتایج مشخص و راهبردی اقدام دفاعی مشروع ایران علیه رژیم صهیونیستی بود. نکته دیگر این است که غربی‌ها و به طور خاص آمریکایی‌ها، جمهوری اسلامی را به عنوان یک بازیگر عاقل تعریف می‌کنند. به واقع ایران بازیگری عقلانی است اما این عقلانیت یک عقلانیت تاریخی، تمدنی و انقلابی است. قرار نیست سوءبرداشت بشود و محاسبه دشمن به سمتی برود که باعث شود آن عقلانیت انقلابی خدشه‌دار شود، بلکه ایران با تمام توان در مواقعی که منافعش به خطر بیفتد، از خود دفاع می‌کند. از این رو عملیات ایران یک پیام روشن برای استراتژیست‌های غربی است که هر گونه سوءمحاسبه می‌تواند نتایج پشیمان‌کننده‌ای برای طرف مقابل داشته و هر گونه نادیده گرفتن این مساله می‌تواند تبعاتی جدی برای آنها

داشته باشد. 

آنها از خطوط قرمز عبور کردند و ایران مجدد خطوط قرمز را برای‌شان ترسیم کرد و نشان داد اراده لازم را به شکل کامل و فارغ از هر ملاحظه‌ای برای پاسداری از منافعش داراست. همچنین توانایی کافی برای مدیریت افکار عمومی داخلی و بین‌المللی را نیز دارد. 

احتمالا اقدامات دشمن در سطوح مختلف همان طور که در 45 سال گذشته بود، در آینده هم وجود خواهد داشت ولی عملیات ایران در دفاع مشروع از خود، منافع و شهروندانش به شکل تاریخی در حافظه منطقه و دنیا باقی خواهد ماند.

کارشناس مسائل آمریکا *