گروه بینالملل: یکی از دولتهای عربی که همواره 2 ژست متفاوت نسبت به مساله فلسطین اتخاذ کرده، پادشاهی اردن است. ملکعبدالله دوم پادشاه این کشور مانند پدرش حسین همواره داعیه این را دارد که خادم و تولیت مسجدالاقصی و حامی فلسطینیان است اما موارد متعددی وجود دارد که دولت این کشور ضد منافع مردم فلسطین و کشورهای اسلامی عمل کرده که نمونه آخر آن رهگیری موشکها و پهپادهای ایرانی است که به سمت سرزمینهای اشغالی شلیک شده بود.
یک روز بعد از حمله موشکی ایران به سرزمینهای اشغالی، یک رسانه عبری فاش کرد اردن در رهگیری موشکها و پهپادهای ایرانی نقش داشت و تعدادی از آنها را که از اردن به سمت سرزمینهای اشغالی در راه بودند با پدافند هوایی و جنگنده رهگیری کرد. همین موضوع سبب شد انتقادهای تندی از سوی کاربران مجازی در جهان عرب و برخی کشورهای اسلامی متوجه دولت هاشمی اردن شود.
ملک عبدالله دوم فرزند ملک حسین پادشاه اردن که نام این کشور را هم به اسم خاندان سلطنتی یعنی هاشمی تغییر داده همواره گفته است حامی مردم فلسطین و مسجدالاقصی است. حتی در چند ماه اخیر تصاویر و فیلمهای زیادی از ملک عبدالله دوم و پسرش در لباس نظامی بر فراز آسمان غزه منتشر شده است که در حال پرتاب بستههای غذایی برای مردم این باریکه هستند.
اما این یک روی سکه خاندان هاشمی است. چند سال قبل روزنامه هاآرتص اسرائیل گزارشی منتشر و اسنادی محرمانه را فاش کرد. طبق این اسناد در جنگ یوم کیپور در سال 1973 نیروهای عرب به فرماندهی مصر، سوریه و عراق قصد داشتند غافلگیری بزرگی انجام دهند و تقاص 3 شکست قبلی را از اسرائیل بگیرند اما ملک حسین نقشه این عملیات را به کیسینجر وزیر وقت خارجه آمریکا لو میدهد و اسرائیلیها بعد از یک غافلگیری بزرگ متوجه عملیات اصلی میشوند و از ارتشهای عربی شکست نمیخورند. دومین بار که اردن با اسرائیل متحد شد به سال 1992 و پیمان عقبه بازمیگردد که امان با تلآویو روابط خود را عادی میکند و تولیت مسجدالاقصی هم به اردنیها میرسد، البته فلسطینیها هنوز تجربه و روز تلخ جمعه سیاه را فراموش نکردهاند که ملک حسین در عملیاتی بزرگ فلسطینیهای مبارز را از این کشور اخراج و به لبنان تبعید کرد.
در زمان معاصر هم یکی از افرادی که همواره بر تفرقه بین ایران و اردن اصرار دارد ملک عبدالله دوم است. او خالق واژه «محور شیعی یا هلال شیعی» در منطقه است. قصد اصلی پادشاه اردن از این واژه اختلاف بین ایران و برخی گروههای اهل سنت در منطقه بود. این کشور هم اما به تدریج تغییر رنگ و ترجیح داد نگاه تقابلی خود با اسرائیل را به رویکردی تعاملی بدل سازد. اردن هر چند در حمله سال ۱۹۹۰ عراق به کویت، طرف صدام را گرفت و به همین دلیل هم مورد خشم غرب قرار گرفت اما خیلی زود دریافت اشتباه سیاسی در تصمیمگیری اتخاذ کرده است و در نتیجه به سرعت سراغ صلح با اسرائیل رفت، در نتیجه ۲۱ ژوئیه ۱۹۹۱ موافقت خود را با طرح آمریکا مبنی بر شرکت در فرآیند صلح با اسرائیل اعلام کرد.
اردن البته همچنان نقش مهمی در معادلات فلسطین ایفا میکند اما دیگر برای اسرائیل تهدید به شمار نمیرود. این کشور حالا در همکاری سطح بالایی با تل آویو قرار دارد و موازنه منطقهای به شکل قابلتوجهی به سود اسرائیل تغییر کرده است.
آخرین بازیگری اردن برای اسرائیل هم به رهگیری موشکهای ایرانی بازمیگردد که قصد حمله به مراکز نظامی اسرائیل را داشتند. دولت اردن اعلام کرد نیروها و دستگاههای امنیتی این کشور با هر چیزی که امنیت و تمامیت ارضی این کشور را به خطر بیندازد، مقابله خواهند کرد. بر اساس گزارش خبرگزاری رسمی اردن (پترا)، «ایمن الصفدی» وزیر خارجه این کشور نیز اعلام کرد تمام گامهای لازم برای محافظت از امنیت و حاکمیت اردن برداشته خواهد شد. او در ادامه گفت تداوم تجاوزات به غزه، امنیت و ثبات منطقه و جهان را به خطر میاندازد و متوقفسازی تنشها یک ضرورت است. این اظهارات پس از آن بیان شد که برخی رسانههای اسرائیلی خبر دادند اردن در رهگیری موشکها و پهپادهای شلیکشده از ایران در کنار آمریکا، انگلیس و فرانسه به ارتش اسرائیل کمک کرده است.
بعد از اعتراض برخی رسانهها، همچنین اعلام مقامات ایران که هر کشوری به اسرائیل کمک کند متجاوز محسوب میشود، دولت اردن سفیر ایران را احضار کرد، البته روز گذشته المیادین اعلام کرد امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه گفته اردن از پاریس خواسته است از پایگاههای اردن برای مقابله با موشکهای ایرانی استفاده کند. ادهم ابوسلیمه یکی از وبلاگنویسان مهم جهان عرب در این رابطه نوشت: اردن دومین خطای راهبردی خود بعد از 7 اکتبر را مرتکب شد. نخستین خطا این بود که بعد از حملات یمن خاک خود را برای ترانزیت کالاهای اسرائیلی بازگذاشت و دومین خطا هم 2 روز قبل رخ داد. یکی از مخاطبان دیگر هم پرسیده است آیا اردن زمانی که اسرائیل از خاک این کشور عبور و به مناطقی در عراق حمله کرد پدافند آن را هدف قرار داد یا خیر؟ اردن چند ماه قبل هم حملهای به بخشی از خاک سوریه داشت و به بهانه قاچاق اسلحه گروههای مقاومت را که قصد داشتند سلاح به کرانه باختری ارسال کنند هدف قرار داد.