گروه اقتصادی: فضاسازی دشمنان درباره شرایط اقتصادی پس از اقدام نظامی ایران به‌گونه‌ای بود که قیمت دلار و طلا افزایش و بازار سرمایه ریزش محسوسی را تجربه خواهد کرد اما اتفاقی دقیقا عکس این موضوع رخ داد. به گزارش «وطن امروز»، بامداد یکشنبه هفته جاری جمهوری اسلامی ایران در یک عملیات نظامی غرورآفرین مواضع رژیم صهونیستی را در سرزمین‌های اشغالی هدف قرار داد.  در همان ساعات ابتدایی این اقدام کانال‌های قیمت‌ساز تلگرامی که از خارج کشور اداره می‌شوند، با دستپاچگی شروع به قیمت‌سازی‌های موهوم کردند و قیمت دلار را تا 72 هزار تومان هم بالا بردند. حتی فضایی در گروه‌های نوسان‌گیر و دلال به وجود آمده بود که دلار صبح عملیات نظامی به 75 هزار تومان می‌رسد.  

صبح یکشنبه پس از نمایان شدن بخش کوچکی از توانایی‌های نظامی ایران بازار ارز شرایط بی‌نوسانی را تجربه کرد. سازمان بورس هم در راستای حمایت از سهامداران خرد و ممانعت از رفتارهای هیجانی اقدام به کاهش دامنه نوسان سهم‌ها کرد و آن را به مثبت و منفی یک تغییر داد.

جالب اینجا بود که قیمت سکه و طلا در این شرایط کاهشی شد! روز گذشته چهارشنبه 4 روز پس از این اقدام نظامی نرخ‌های موجود در بازار بیانگر این پیام است که اقتصاد ایران از بلاتکلیفی پیش از نبرد خارج شده و همه چیز در حال بازگشت به شرایط عادی و تعادلی است. 

قیمت هر دلار آمریکا در بازار غیررسمی، سه‌شنبه 21 فروردین (آخرین روز کاری هفته گذشته) 64 هزار و 700 تومان بود. در سایه احتمال اقدام تلافی‌جویانه ایران قیمت دلار در روز شنبه 25 فروردین وارد کانال 67 هزار تومان شد. صبح حمله ایران قیمت دلار در همین کانال باقی ماند. رفته رفته اما قیمت دلار به سمت قیمت تعادلی خود حرکت کرد و در زمان تنظیم این گزارش وارد کانال 64 هزار تومان شد. 

* بورس لباس سبز به تن کرد

شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات دیروز با ۶ هزار و ۲۳۲ واحد افزایش در ارتفاع ۲ میلیون و ۲۰۸ هزار و ۲۱۴ واحدی قرار گرفت. شاخص هم‌وزن نیز روز گذشته با ۳۷۹ واحد افزایش به ۷۲۳ هزار و ۵۶۶ واحد و شاخص قیمت با ۲۱۲ واحد افزایش به ۴۰۵ هزار و ۴۷۲ واحد رسید. معامله‌گران در روز جاری در بورس تهران نزدیک به ۵ میلیارد و ۲۹۵ میلیون سهم و اوراق مالی را به ارزش ۳۰ هزار میلیارد ریال با انجام ۱۷۶ هزار معامله دادوستد کردند. نمادهای فملی، فولاد، فارس، شپنا، شستا و نوری بیشترین اثر مثبت را بر شاخص بورس گذاشتند. شاخص فرابورس ایران در معاملات دیروز با ۱۲ واحد رشد، به ۲۴ هزار و ۶۱۵ واحد رسید. معامله‌گران در بورس در فرابورس ایران ۸۹ هزار معامله انجام دادند که حاصل آن دادوستد مالکیت نزدیک به ۳ میلیارد و ۹۳۵ میلیون سهم و اوراق بود. نمادهای شگویا، هرمز، خاور و وسپهر بیشترین اثر مثبت را بر شاخص فرابورس داشتند. شاخص کل بورس تهران شنبه هفته جاری (چند ساعت پیش از حمله ایران) 2 میلیون و 207 هزار و 979 واحد بود. به عبارت دقیق‌تر می‌توان گفت پس از حمله وضعیت بورس تهران بهتر نیز شده است. این اتفاق در شرایطی رخ داد که بورس اغلب کشورهای جهان در یک هفته گذشته قرمزپوش بودند.

* طلا ریخت

روز گذشته همچنین هر گرم طلای 18 عیار ۳ میلیون و 750 هزار تومان در بازار تهران معامله شد. همچنین هر سکه بهار آزادی نیز 40 میلیون تومان معامله شد. هفته گذشته طلا و سکه روند نزولی داشتند، این در حالی است که طلای جهانی در همین بازه زمانی افزایشی بوده است. هر گرم طلا ابتدای هفته جاری و پیش از عملیات نظامی کشورمان 4 میلیون تومان را هم رد کرده بود. همزمان سکه هم در روند رکوردشکنی خود به حدود 45 میلیون تومان رسیده بود. این ریزش قیمت طلا تا حدودی نیز مربوط به حراج‌هایی است که بانک مرکزی در هفته اخیر انجام داد.

* وارد بازار ریسکی نشوید

طبق توصیه کارشناسان اقتصاد، آنچه آحاد مردم و به طور خاص فعالان اقتصادی باید در تصمیم‌گیری‌های مالی و اقتصادی خود با توجه به تحولات بازار ارز و نرخ ارز، مدنظر قرار دهند آن است که توجه داشته باشند ریشه التهابات جاری بازار ارز همان‌طور که قبلا اشاره شد، عوامل هیجانی و روانی است که بر نرخ ارز تاثیری گذرا دارند.

دست‌کم تجربه سال‌های دهه 90 خورشیدی و حتی مرور تحولات سال‌های اخیر حاکی از آن است که به محض فروکش کردن جو روانی و شکل‌گیری چشم‌انداز مثبت درباره تحولات حوزه سیاست خارجی، موجی از فروش‌ دارایی‌های مالی، بویژه ارز و طلا شکل می‌گیرد و متضرر اصلی این ماجرا تنها مردم خواهند بود و تنها منتفع آن دلالان ارز. 

* در تلاطم‌های ارزی، وظیفه بازارساز و سیاست‌گذار ارزی چیست؟

به طور کلی وظیفه سیاست‌گذار در چنین شرایطی تلاش در جهت برقراری و حفظ ثبات و آرامش در بازار ارز و کنترل انتظارات تورمی است. اقداماتی که در این زمینه می‌تواند انجام شود در افق زمانی کوتاه‌مدت و میان‌مدت قابل پیگیری است.

طبق اعلام قبلی مسؤولان بانک مرکزی، این بانک در راستای برقراری ثبات اقتصاد کلان مجموعه سیاست‌هایی را از اسفند سال 1401 تحت عنوان سیاست‌های تثبیت حول ۳ محور «پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد و بازار ارز»، «کنترل رشد نقدینگی» و «تنظیم‌گری بازارها» در دستور کار قرار داد و طبق گفت‌وگوی تلویزیونی اخیر رئیس کل بانک مرکزی، قرار است اجرای سیاست‌های مزبور در سال 1403 نیز تداوم یابد.

همچنین طبق اظهارات قبلی، تقویت حکمرانی ریال به منظور مدیریت جریان‌های مالی و سرمایه‌ای مرتبط با بازارهای دارایی، از جمله ارز و طلا نیز با قوت در بانک مرکزی در دست پیگیری است، ضمن اینکه بانک مرکزی از مسیر 1- تهیه و تنظیم برنامه پولی برای کنترل رشد نقدینگی و پایه پولی برای سال‌های 1401 و 1402، 2- اتخاذ سیاست‌های پولی آینده‌نگر درباره کنترل رشد کل‌های پولی و تنظیم مناسب نرخ‌های سود، 3- کنترل رشد ترازنامه بانک‌ها و اصلاح نظام بانکی و 4-‌ مدیریت انتظارات تورمی و ثبات بازارهای مالی و دارایی، به دنبال کاهش مخاطرات تورمی رشد نقدینگی بوده است.

به تبع این اقدامات، نرخ رشد نقدینگی در پایان سال 1401 معادل 31.1 درصد تحقق یافت که نزدیک به مقدار رشد هدف (30 درصد) قرار داشت، همچنین نرخ رشد نقدینگی در پایان سال گذشته به 24.3 درصد رسید که 0.7 واحد درصد نیز نسبت به رقم هدف‌گذاری کمتر بوده و در مقایسه با ابتدای سال گذشته این متغیر به میزان 8.8 واحد درصد کمتر شد.

گفتنی است متوسط رشد نقدینگی کشور در بازه زمانی 20 ساله منتهی به 1402 معادل 28.5 درصد است که این ارقام حاکی از آن است که رشد تحقق‌یافته نقدینگی در سال گذشته نسبت به متوسط بلندمدت به میزان قابل توجهی بهتر شده که به عنوان یک راهکار میان‌مدت برای حفظ ثبات در بازار ارز، تداوم سیاست‌های تثبیت اقدامی مطلوب ارزیابی می‌شود.

باید یادآور شد که سیاست‌های تثبیت صرفا ناظر بر سیاست‌های اقتصاد کلان نبوده و مجموعه‌ای از سیاست‌ها و اقدامات در حوزه‌های اجتماعی، سیاست خارجی، حکمرانی سیاسی و... نیز باید پایه‌ریزی شود تا حوزه‌های مختلف و به طور خاص اقتصاد یک کشور بتواند در مقابل شوک‌های وارده مقاوم باشد.