دولت برای حمایت از گندمکاران در بودجه سال ۱۴۰۳ مبلغ ۲۰۰ هزار میلیارد تومان به منظور خرید تضمینی گندم اختصاص داده است که نسبت به عملکرد بودجه سال گذشته ۳۰درصد رشد را نشان میدهد. دولت سال گذشته برای خرید تضمینی گندم، بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان منابع هزینه کرد که امسال نسبت به سال گذشته این مبلغ حدود ۳۰ درصد رشد نشان میدهد و با توجه به شرایط اقتصادی فعلی کشور، رقم قابل توجهی است. با وجود اینکه برخی متخصصان و مسؤولان بخش کشاورزی، خودکفایی در تولید گندم کشور را متکی به احیای ردیف بودجه گندم میدانند (در سالهای گذشته گندم دارای ردیف بودجه بود که حذف شده بود) اما عوامل اصلی افزایش خرید گندم نسبت به سالهای گذشته را میتوان قیمتگذاری مناسب، اعلام بهموقع قیمت، اجرای کشت قراردادی (ارائه کودهای پایه و بذر)، توسعه کشت در دیمزارها و بهبود تغذیه گیاهی و حمایت کودی دولت نام برد. با توجه به مصوبه شورای عالی قیمتگذاری، نرخ خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم سال ۱۴۰۲ - ۱۴۰۱ مبلغ ۱۵ هزار تومان تعیین شده بود که این رقم برای سال زراعی سال ۱۴۰3 - ۱۴۰2 با پیگیریهای رئیسجمهور و دولت سیزدهم و به همت وزارت جهاد کشاورزی و شورای قیمتگذاری محصولات کشاورزی، ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد. اجرای موفق این سیاست با نقشآفرینی وزارت جهاد کشاورزی در بخش تولید و محوریت سازمان برنامه و بودجه تحقق یافت. این اقدام دولت سیزدهم و سازمان برنامه و بودجه در افزایش منابع بودجه برای خرید تضمینی گندم علاوه بر تحقق افزایش تولید و خرید گندم داخلی توسط دولت، حمایت و ایجاد انگیزه برای کشاورزان و گندمکاران سراسر کشور بوده است، به طوری که خرید تضمینی گندم از ۴,۵ میلیون تن سال ۱۴۰۰، اکنون به بیش از ۱۰ میلیون تن یعنی ۲,۵ برابر تولید رسیده تا جایی که رکورد خرید نسبت به دولتهای گذشته شکسته شد و حتی کشور توانست در تولید گندم نان به خودکفایی برسد.
این در حالی است که دولت قبل برای تامین گندم مورد نیاز کشور به جای حمایت از کشاورزان دست به واردات بیش از ۷ میلیون تنی گندم زد که این رقم در دولت سیزدهم بشدت کاهش یافت و صرفهجویی قابل توجهی برای کشور در پی داشت و تنها برای صنف و صنعت مقداری گندم از محل واردات در سال ۱۴۰۲ تامین شد. در واقع با اقدام مؤثر وزارت جهاد کشاورزی در خرید تضمینی گندم در ۲ سال اخیر، حجم تولید گندم در کشور به بیش از ۲,۵ برابر افزایش یافت و میزان پرداخت دولت به گندمکاران به 7 برابر رسید که این موضوع نشاندهنده همت جدی و برنامهریزی دقیق دولت در سیاستگذاری و تأمین منابع بودجهای اجرای این سیاست راهبردی در کشور است. خرید این مقدار گندم در سال زراعیای که پشت سر گذاشتیم، کشور را در گندم نان به خودکفایی رساند و یکی از توفیقات بزرگ دولت در تولید و تامین این محصول راهبردی رقم خورد، البته این اقدام بزرگ با وجود مشکلاتی بود که دولت در تامین منابع لازم برای خرید تضمینی گندم با آن روبهرو بود.
***
ایران به مرز خودکفایی گندم میرسد
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی ابراز امیدواری کرد با ادامه روند افزایش تولید، ایران به مرز خودکفایی گندم برسد. علیرضا مهاجر به مناسبت نامگذاری ۳۱ فروردین به عنوان روز گندم و نان، درباره روند کشت و تولید این محصول اظهار کرد: سطح زیر کشت اراضی آبی گندم در سال زراعی جاری نزدیک به 2 میلیون هکتار و اراضی دیم حدود 4 میلیون هکتار است و ما در اراضی دیم طرح جهش تولید را نیز با مشارکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، مردم، کارشناسان و محققان در سراسر کشور برای محصولات اساسی همچون گندم در حال اجرا داریم. وی با بیان اینکه خرید تضمینی گندم روند افزایشی را در 2 سال اخیر طی کرده است، تصریح کرد: سال ۱۴۰۰ خرید تضمینی گندم 4 میلیون و ۵۰۰ هزار تن بود اما سال ۱۴۰۱ این عدد به 7.5 میلیون تن و در سال ۱۴۰۲ به 10.4 میلیون تن رسید. بنا بر اعلام وزارت جهاد کشاورزی، مهاجر افزود: لازمه خودکفایی گندم این است که کشاورزان بویژه در مناطق گرم و معتدل مانند خوزستان و ایلام، مازندران، گیلان و خراسان شمالی مراقب اراضی خود باشند و با توجه به افزایش بارندگی و درجه حرارت، به موقع با آفات و بیماریها مبارزه کنند. به گفته وی، در ابتدای دولت سیزدهم برنامهای را تدوین کردیم که بتوانیم تولید گندم را در هر سال افزایش دهیم.