گروه فرهنگ و هنر: همواره تولیدات هنری کشور با موضوع امام رضا(ع) از جایگاه ویژه و قابل قبولی برخوردار بودهاند، هر چند این وضعیت طی چند سال اخیر کمی رو به افول رفته است اما با نگاهی به آثار هنری طی 3 دهه 70 تا 90 میتوان به وضوح دید هنرمندانی پیرامون امام رضا(ع) دست به خلق اثار هنری زدند، نه تنها محصولشان مورد استقبال مردم قرار گرفته بلکه جزو آثار باکیفیت نیز به شمار رفته است اما در این بین حوزه سینما و تئاتر به عنوان هنرهای شاخص از استقبال قابل توجهی برخوردار شدند.
با مروری بر آثار تولیدی در حوزه سینما میتوان به جرأت اذعان داشت هر زمان اثری با محتوای امام هشتم در مهمترین هماورد سینمایی کشور حاضر بود است، دست پر از جشنواره بیرون رفته که در نمونه آخر آن میتوان از فیلم «آبی روشن» در چهلودومین جشنواره فیلم یا بدون قرار قبلی در دوره چهلویکم نام برد اما بدون شک فیلم «کیمیا» به کارگردانی احمدرضا درویش با گذشت 3 دهه از ساخت همچنان به عنوان یکی از آثار شاخص سینمای رضوی به شمار میرود. در تئاتر نیز وضعیت مشابه سینما است و بهرغم تولیدات چند برابری تئاتر به نسبت سینما شاهد این هستیم که نمایشهایی با موضوع امامرضا(ع) همواره جزو آثار شاخص و پرمخاطب هنرهای نمایشی کشور به شمار میروند اما نکته قابل توجه اینکه اغلب این آثار از ابتدای دهه 70 در جشنوارهای به همین نام یعنی جشنواره تولیدات هنری امام رضا(ع) نیز حاضر میشوند. صد البته که فیلمهای سینمایی با توجه به ویژگیهای سینما در اکران مورد توجه مردم قرار میگیرد اما در حوزه تئاتر جشنواره فرهنگی و هنر امام رضا(ع) بستری است برای تجمیع و آثار تولیدی از سراسر کشور تا علاقهمندان و مخاطبان نیز در قالب این رویداد بتوانند به تماشای آثار بنشینند، از همین رو همواره جشنواره فرهنگی و هنری امام رضا(ع) برای علاقهمندان بویژه مخاطبان تئاتر از جایگاه ویژهای برخوردار است اما اکنون در آستانه برگزاری این جشنواره با حضور مدیران و دبیران این رویداد با سابقه هنری نشست خبری خود را برگزار کرد.
در این نشست خبری که صبح روز سهشنبه 4 اردیبهشت با حضور فرهاد قائمیان، مدیر جشنواره در مجتمع باغ زیبای تهران برگزار شد وی پیرامون عملکرد چند ماه اخیر و افق پیش روی این رویداد توضیحاتی ارائه کرد.
این هنرمند با اشاره به اقدامات انجام شده در دوره مدیریتی جدید این مجموعه اظهار داشت: در مدیریت جدیدی که برای بنیاد امام رضا(ع) انجام شده، رویکردهای متفاوتی در بنیاد اجرایی شده که یکی از مهمترین آنها مردمیکردن جشنوارههای رضوی است؛ رویکردی که در دورههای قبلی هم مورد توجه بود ولی در این دوره تلاش شده تا فرهنگ رضوی بیشتر در بین جامعه رواج پیدا کند.
وی ادامه داد: بنده از بدو انتخابم در جشنواره امام رضا(ع) سعی کردم بلافاصله شوراهای سیاستگذاری جشنوارههای مختلف را راهاندازی کنم. در این زمینه توجه به روستاها و شهرهای مختلف کشور یکی از رویکردهای جدید ما بود. من اعتراف میکنم که در بخش روستایی و عشایری که در حوزه تئاتر و سرود متمرکز بود، شاهد اتفاقات حیرتآوری بودیم که موجب شد مردم، روستای «کردر» را در اختیار هنرمندان و مخاطبان جشنواره قرار دادند و تلاش کردند در بهترین شکل ممکن میزبان شایستهای باشند؛ شرایطی که در محیطی سرشار از الطاف رضوی اتفاقات شگفتانگیز و ارزشمندی را رقم زد که برایم مثالزدنی بود. شرایطی که اصلا قابل مقایسه با جشنوارههای ملی ما نبود اما افتخار میکنیم که در یک روستا شاهد بهترین و موثرترین رویدادها بودیم.
مدیر بیستویکمین جشنواره بینالمللی فرهنگی و هنری امام رضا(ع) در ادامه صحبتهای خود ضمن ارائه توضیحاتی از روند برگزاری جشنوارههای تئاتر رضوی و دیگر رویدادها، اظهار کرد: در این دوره از جشنواره سعی کردیم ماجرا را به سمتی هدایت کنیم که آثار راه یافته به بخش نهایی در شهرهای مختلف به مخاطبان ارائه شود.
قائمیان در ادامه این نشست خبری ضمن ارائه توضیحاتی درباره بخش هنرهای تجسمی و سرود جشنواره امام رضا(ع) گفت: در تدارک برگزاری نمایشگاه خوشنویسی هنرمندان جهان اسلام هستیم و امیدوارم هنرمندان عزیزمان در این عرصه افتخارآفرین باشند و ما بتوانیم شاهد برگزاری یک رویداد مهم باشیم. در این مسیر برگزاری رویداد آوای رضوی، جشنواره سرود رضوی و رویدادهای مختلف دیگر که پیشتر درباره آن توضیحات لازم ارائه شده بود، از جمله بخشهایی است که امیدوارم دربرگیرنده نتایج مطلوبی باشد. من امیدوارم بتوانیم در خدمت همه دوستان هنرمند باشیم و شاهد برگزاری رویدادی باشیم که به واسطه حضور شما اهالی رسانه و هنرمندان مایه دلگرمی ما است.
در بخش دیگر این نشست رسانهای، سعید زمانی مدیر اجرایی جشنواره فرهنگی - هنری امام رضا(ع) و سیدجواد رفاهی، مشاور راهبردی جشنوارههای رضوی توضیحاتی را درباره بخشهای مختلف بیستویکمین جشنواره بینالمللی فرهنگی - هنری امام رضا(ع) که پیشتر در نشستهای رسانهای رویدادهای مختلف درباره آن توضیحات مشروح داده شده بود، ارائه دادند.
اجرای چند اثر نمایشی مختلف در تهران و استانهای مختلف، تجلیل از هنرمندان برگزیده عرصه فرهنگ رضوی، برگزاری محفلهای شعری مختلف، اجتماع بزرگ شاعران آذریزبان، میزبانی از رویداد شعر عربی در استان خوزستان، برگزاری اختتامیه شعر فارسی در کرمان، اجرای چندین برنامه نمایشی محیطی در ایام برگزاری جشنواره به میزبانی مشهد و دیگر شهرهای کشور، اجرای موسیقی مقامی برای عموم مردم جهت مردمیسازی برنامههای جشنواره در بستر تولیدات، پیگیری برای دعوت از هنرمندان کشورهای لبنان، عربستان، عراق و پاکستان برای شرکت در یک نمایشگاه بینالمللی خوشنویسی، تلاش برای توسعه جشنواره در حوزه دانشگاهی برای برگزاری دورههای بعدی جشنواره امام رضا(ع) و توجه به معیشت هنرمندان شرکتکننده در حوزه پرداخت دستمزدها بویژه در حوزه تئاتر، از جمله برنامههایی بود که مدیران برگزاری جشنواره بینالمللی امام رضا(ع) در قالب عنوان ویژهبرنامههای «چله رضوی» و جشنواره بینالمللی فرهنگی - هنری امام رضا(ع) به معرفی آنها پرداختند و از رشد کمی و کیفی آثار ارسالشده به دبیرخانه جشنواره به نسبت دورههای قبلی خبر دادند.
در ادامه مرتضی سعیدیزاده، مدیرعامل بنیاد بینالمللی فرهنگی - هنری امام رضا(ع) نیز ضمن ارائه گزارشی از روند فعالیتهای انجام شده در این مجموعه و دبیرخانه جشنواره بینالمللی فرهنگی - هنری امام رضا(ع) در قالب ۱۴ جشنواره جداگانه و ۵۰۰ برنامه فرهنگی - هنری گفت: ما در حوزه رویکردهای تحولی، اقداماتی را در بنیاد امام رضا(ع) انجام دادهایم. در این چارچوب تلاش برای برگزاری یک رویکرد محتوامحور مبتنی بر منظومه معارف امام رضا(ع)، تلاش برای ارائه رویکردهای نوین برای برگزاری جشنوارههای رضوی، راهاندازی سامانه «منظومه رضوان» همزمان با میلاد امام رضا(ع) با هدف تبیین ابعاد موضوعی و رویکردی پرداخت به سیره اهل بیت و امام رضا(ع) با محوریت مخاطب و تعریف اصالت بر مبنای محتوا، دسترسی آسانتر هنرمندان به منظومههای فکری حوزه سیره رضوی، استفاده از هنرمندان شاخص و تراز در فضای مدیریتی و شوراهای سیاستگذاری جشنواره با هدف برگزاری یک رویداد حرفهای و تخصصی در تمام بخشها، حضور یک هسته حرفهای، متعهد و متخصص در بنیاد امام رضا(ع)، حمایت مادی و معنوی از هنرمندان جهت تولیدات مرتبط با توسعه فرهنگ رضوی، توجه به برگزاری دورههای آموزشی با ارتقای دانش فنی هنرمندان شرکتکننده در جشنواره امام رضا(ع)، برگزاری کارگاههای آموزشی مختلف و انتخاب موسسات تخصصی با رویکرد مردممحور برای تقویت ارکان مردمی جشنواره از جمله تاسیس «کانون هنر شیعی»، از رویکردهای تحولی است که در بنیاد امام رضا(ع) انجام گرفته است.
مدیرعامل بنیاد فرهنگی - هنری امام رضا(ع) در ادامه صحبتهای خود بیان کرد: اتکا و بهرهگیری از موسسات تخصصی و حرفهای، تلاش بیشتر برای استفاده بیشتر آحاد مردم از محصولات تولیدشده در جشنواره فرهنگی -هنری امام رضا(ع)، راهاندازی سامانهای به نام «پنجره» با هدف ارائه تولیدات رضوی پس از برگزاری جشنواره به مردم، تعامل و مشارکتآفرینی با نهادها و مجموعههای تخصصی در قالب همکاری ۱۵ نهاد فرهنگی - هنری فعال کشور برای ارتقای کیفیت جشنواره امام رضا(ع)، بهرهمندی آحاد جامعه از تولیدات فرهنگی - هنری مرتبط با فرهنگ رضوی، برگزاری بیش از ۵۰۰ برنامه فرهنگی - هنری در شهرهای مختلف کشور در قالب محافل ادبی و نمایشی، از دیگر رویکردهایی بود که تلاش کردیم در این دوره از جشنواره روی آن پیرامون توسعه فرهنگ رضوی تمرکز داشته باشیم؛ شرایطی که توانستیم تا حدی به اهداف و رویکردهایمان نزدیک شویم.
سعیدیزاده تاکید کرد: امیدواریم جشنواره امام رضا(ع) در 5 سال آینده به عنوان یکی از حرفهایترین جشنوارههای دینی کشور تثبیت شود. ما از دوره گذار جشنواره عبور کردهایم و اکنون به آینده فکر میکنیم، بنابراین امیدوارم با رویکردهای جدیدی که در این زمینه انجام شده، بتوانیم در حوزه توسعه فرهنگی رضوی با مشارکتهای دیگر دستگاههای فرهنگی شاهد اتفاقات اثرگذار باشیم. برداشت اولیه من یک افق ۱۰ ساله بود اما با کارهایی که انجام شده تصور میکنم در یک افق 5 سال در سال ۱۴۱۱ یا ۱۴۱۲ شاهد همترازی جشنواره امام رضا(ع) در سطح جشنوارههایی چون جشنواره فجر باشیم؛ شرایطی که حتی بهرهمندی آحاد جامعه را هم دربر میگیرد. هنری که برای توسعه فرهنگ رضوی و تعاملات انسانی گام برمیدارد طبیعتا دربرگیرنده تلاشهای زیادی است که باید به سرانجام رسیده و در بعد بینالملل هم مطرح شود.