راضیه فلاح: کافی است یک بار با بخش املاک «شیپور» و «دیوار» سروکار داشته باشید تا متوجه توخالی بودن اغلب آگهی‌های ثبت شده در این سکوها شوید. نکته تاسف‌برانگیز آن است که مسؤولان این سکوهای تبلیغاتی نیز غیرواقعی بودن بخش قابل توجهی از این آگهی‌ها را قبول دارند. در نتیجه این آشفته‌‌بازار، شهریور سال گذشته کارگروه نظارت بر کسب‌وکارهای مجازی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی نامه‌ای ارسال کرد. در آن نامه آمده بود، فعالیت و نماد کسب‌وکار سکوهای درج آگهی «دیوار» و «شیپور» به‌ دلیل اجرا نکردن ضوابط خاص درج آگهی بر سکوهای برخط در زمان مقتضی، تعلیق شود. در نتیجه کش‌وقوس‌های زیاد بین سکوهای مذکور با کارگروه نظارت وزارت صمت، هفته گذشته مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن از مسدود شدن بخش املاک دیوار و شیپور خبر داد و اعلام کرد بخش املاک این سکوها در صورت عدم فراهم آوردن احراز هویت مالک و کدپستی ملک، مسدود می‌شود. 

محمدحسین معتمدی، کارشناس اقتصاد مسکن در گفت‌وگو با «وطن امروز» سازوکارهای تقلب سوداگران و واسطه‌ها در سکوهای اینترنتی را تشریح کرده است. 

وی درباره زمان نخستین جلسات برگزار شده برای توجیه صاحبان سکوهای شیپور و دیوار اظهار کرد: «موضوع سامان‌دهی انتشار آگهی در سکوهای برخط شیپور و دیوار از اردیبهشت سال گذشته و در ادامه جلساتی بود که با آنها برگزار شد. یعنی امروز اگر برای این سکوها مهلت در نظر گرفته شده، در نتیجه جلساتی است که در وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و ارتباطات، سازمان صنفی یارانه‌ای و معاونت علمی و دیگر سازمان‌ها و نهادهای مربوط بوده که در یک سال گذشته برگزار شده است».

معتمدی افزود: «آنطور که در جریان هستم این موضوع به صورت کامل برای سکوهای شیپور و دیوار تشریح شده است اما افراد ذی‌صلاح در این سکو‌ها به این موضوع بی‌تفاوتی نشان داده و در اجرای آن تعلل کرده‌اند».

سرپیچی دیوار از قانون به بهانه تبلیغات

وی درباره چگونگی اجرای اطلاعات مالک و ملک بر روی سکوی دیوار و شیپور بیان کرد: «دولت بر روی سامانه املاک و اسکان برخی اطلاعات مالکیتی و سکونتی افراد را ذخیره کرده است. به عنوان مثال برخی اسناد به صورت تک‌برگ صادر شده‌اند که حدود 6 میلیون از آنها بر روی سامانه اسکان و املاک دخیره شده و اطلاعات آنها در دسترس است. با آنکه بخش زیادی از اطلاعات معاملات قولنامه‌ای بر روی سامانه اسکان و املاک ذخیره شده اما هنوز بخش زیادی از اطلاعات قراردادهای قولنامه‌ای بر روی این سامانه بارگذاری نشده است».

کارشناس اقتصاد مسکن در ادامه توضیحات خود درباره چگونگی استفاده و راستی‌آزمایی اطلاعات ثبت شده بر روی سکوهای شیپور و دیوار اظهار کرد: «امروز حاکمیت با استفاده از سامانه اسکان و املاک اطلاعات طرفین معامله را دارد. یعنی زمانی که فردی می‌خواهد معامله‌ای را انجام دهد، حاکمیت و دولت اطلاعات آن را نزد خود ذخیره و ثبت می‌کنند. در نتیجه سکوهای مذکور می‌توانند با راستی‌آزمایی اطلاعات مورد نیاز خود و درج آنها بر روی آگهی، صحت و سقم ملک و مالک مورد نظر را بررسی کرده و در صورت درستی آن را بر روی آگهی ذکر کنند. با این اقدام می‌توان معاملات افراد را افزایش داد و مردم نیز کمتر با آگهی تبلیغاتی مشکل‌دار یا جعلی برخورد خواهند کرد. در نتیجه کمتر با مشکلات قضایی نیز روبه‌رو خواهند شد».

وی در ادامه توضیحات خود افزود: «امروز آگهی‌هایی بر روی سکوهای دیوار و شیپور منتشر می‌شود که وجود خارجی ندارند. با اعمال قوانین درخواستی جلوی انتشار این نوع آگهی‌ها نیز گرفته می‌شود. به بیان دیگر، این سکوها باید مالک و ملک را احراز هویت کنند و از انتشار آگهی جعلی و دروغ جلوگیری کنند. با این اقدام می‌توان بر روی قیمت‌سازی بازار مسکن نیز تاثیر گذاشت».

جلوگیری از قیمت‌سازی جعلی با اخذ مالیات

معتمدی درباره استفاده از اطلاعات درج شده بر روی آگهی‌ها برای امور مالیاتی و وصول آنها بیان کرد: «در آینده سکوهای تبلیغاتی کشور به سامانه‌های امور مالیاتی متصل خواهند شد. بنابراین اطلاعات درج شده بر روی آگهی تبلیغات یک ملک به عنوان خوداظهاری مالیاتی در نظر گرفته شده و صاحبان بنگاه‌های مالیاتی مسکن باید مالیات پرداخت کنند. بنابراین این امکان ایجاد خواهد شد تا دیگر سوداگران بازار مسکن از قیمت‌گذاری‌های بیشتر در آینده خودداری کنند».

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه در فصل نقل و انتقالات مسکن به سر‌می‌بریم، آیا سکوهای دیوار و شیپور می‌توانند این اقدامات را در این مدت اجرایی کنند، گفت: «سکوهای تبلیغاتی مذکور آمادگی لازم را دارند و فرآیند لازم را برای اجرای این کار مهیا کرده‌اند. حتی زیرساخت‌های مورد نیاز نیز تهیه شده است اما سکوی دیوار فرآیند مورد نظر را به جای قبل از انتشار آگهی، بعد از آن اعمال می‌کند. به عنوان مثال، مانند زمانی که آگهی برای بیشتر دیده شدن، نردبان می‌شود، یک گزینه اختیاری برای استعلام اطلاعات ملک و مالک از سامانه اسکان و املاک در نظر گرفته است. این درحالی است که باید همه این مراحل استعلامی قبل از انتشار آگهی انجام شده و برای آگهی بارگذاری شود».

تیک آبی کنار آگهی نشان راستی‌آزمایی شود

کارشناس مسکن درباره نحوه اجرای آگهی‌های تبلیغاتی حوزه مسکن با اجرای استعلام ملکی ادامه داد: «زمانی که استعلام ملک از قبل اعمال شود 2 حالت پیش می‌آید؛ یا اطلاعات ملک در سامانه اسکان و املاک وجود دارد که در کنار آن یک تیک آبی می‌خورد، یا جواب استعلام منفی است و اطلاعات ملک در سامانه اسکان و املاک وجود ندارد. آگهی در هر دو حالت منتشر می‌شود، فقط در حالت دوم تیک آبی را ندارد. داشتن تیک آبی کنار آگهی تبلیغاتی به معنای آن است که اطلاعات این ملک از قبیل ملک و مالک و آدرس بر روی سامانه اسکان و املاک نزد دولت نیز وجود دارد».

ایلاتی درباره چگونگی قیمت‌سازی که توسط سکوهای تبلیغاتی دیوار و شیپور انجام می‌شود، توضیح داد: «خود سکوهای تبلیغاتی و به صورت مشخص دیوار ادعا کرده با بارگذاری 5 هزار آگهی مسکن در یک منطقه، قیمت‌های آن منطقه جا‌به‌جا می‌شود. به بیان دیگر، زمانی که 5 هزار آگهی تبلیغاتی حوزه مسکن بر روی سکوهای تبلیغاتی بارگذاری شود، قیمت ملک در آن منطقه مشخص بالا و پایین می‌شود، البته هنوز این ادعا بررسی نشده است و این تاثیر قیمتی براساس ادعای سکوی دیوار است».

وی در پایان اظهار کرد: «با این همه لازم است بر روی قیمت‌های مطرح شده در آگهی‌های تبلیغاتی یک کارشناسی قیمت نیز انجام شود تا هر کسی با هر قیمتی آگهی منتشر نکند. حتی باید مشخص شود این قیمت عنوان شده بالاتر از قیمت منطقه است که با تیک رنگ قرمز کنار آگهی اعلام شود؛ به بیان دیگر مردم با مراجعه به این دست آگهی‌ها به راحتی تشخیص دهند که این بنگاه معاملات ملک قیمت بالاتری از منطقه را اعلام کرده است. همچنین قیمت‌های معقول و نزدیک به منطقه نیز با تیک با رنگ سبز مشخص شود».