ضعف معاونت پرورشی هم کمی است هم کیفی. به گفته معاونت پرورشی وزارت آموزش‌و‌پرورش نیمی از مدارس ما در حال حاضر مربی پرورشی ندارند و باید بگویم نیم دیگر از کمبود مربی مناسب، توانمند و آموزش‌دیده رنج می‌برند. در مدارس دخترانه بسیار دیده شده ظاهر مربی پرورشی هیچ تناسبی با اسم خود ندارد؛ آیین‌های مذهبی و ملی و نماز جماعت اگر برگزار شود با رفتارهای آزاردهنده و انضباطی همراه است؛ در بسیاری مدارس خبری از اردو نیست؛ مربی پرورشی بعضاً خود نسبت به مصالح کشور و انقلاب توجیه نیست و اعتقادی به وظایف بخشنامه شده‌اش ندارد.

یادم نمی‌رود در یکی از مدارس محل فعالیتم مربی پرورشی بچه‌های یکی از پایه‌ها را برای شرکت در راهپیمایی ۱۳ آبان به صف کرده بود و از آنان که با خوشحالی و ذوق به سمت در خروجی مدرسه در حال حرکت بودند فیلمبرداری می‌کرد. وقتی بچه‌ها از مدرسه خارج شدند، اعلام کرد حالا می‌توانید بازگردید سر کلاس!  

متاسفانه بسنده کردن معاونت پرورشی نواحی به بخشنامه دادن و گزارش‌گیری موجب این دست فعالیت‌های آبکی و بعضاً دغلبازانه شده. بارها دیده‌ام مربیانی که نمایشگاه کتاب، مراسم‌های مذهبی و سرودخوانی را با همین روش‌های فریبکارانه - و صرفاً با نیت گزارش - برگزار می‌کنند، بدون اینکه کمترین تأثیر مثبتی روی دانش‌آموزان داشته باشد. برخی مدیران مدارس هم به‌خاطر سنگینی هزینه‌ها، همین فعالیت‌های کم‌هزینه، نمایشی و کلیشه‌ای را ترجیح می‌دهند. وقتی اعتقاد به کار پرورشی وجود نداشته باشد، اتفاقاتی از این دست دور از انتظار نیست. غیرمنصفانه نیست اگر بگویم رفتارهایی که 2 سال قبل در حمایت از اغتشاشات ززآ دیده شد یا کم‌اقبالی بسیاری از دانش‌آموزان به حجاب و مظاهر دینی نتیجه ضعف شدید ما در بخش پرورشی مدارس است! آموزش‌و‌پرورش 12 سال بچه‌های این مملکت را در اختیار دارد ولی خروجی آن به هیچ عنوان مطلوب نیست. به جرأت می‌توان گفت بُعد هویت دینی و ملیِ این خروجی نمره قابل قبولی ندارد؛ در حالی که مقام معظم رهبری شکل‌گیری هویت نسل آینده را محوری‌ترین وظیفه دستگاه آموزش‌و‌پرورش دانستند.

امروز معاونت پرورشی آموزش‌و‌پرورش نیاز به تغییر راهبردی دارد.

در حال حاضر وزارت آموزش‌و‌پرورش برای جبران ضعف کمی نیرو اقدام کرده و به گفته معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش‌و‌پرورش، 406 هزار نفر در آزمون استخدامی خاص معلمان پرورشی و تربیت بدنی شرکت کردند که بناست جمعا 19 هزار و 377 نفر مربی پرورشی و معلم تربیت بدنی از محل این آزمون وارد آموزش‌و‌پرورش شوند.

اما ضعف کیفی کماکان پابرجاست. ارتقای ملاک‌های گزینش نیروهای جدید و توانمندسازی مربیان پرورشی فعلی بحثی بسیار جدی و حیاتی برای رفع ضعف‌های این معاونت است. مربی پرورشی برای تربیت درست دانش‌آموزان باید بر تاریخ مسلط باشد؛ بداند بر این مملکت چه گذشته و دوستان و دشمنانش چه کسانی بوده و چه کرده‌اند؛ باید از احکام شرعی مطلع و به آنان معتقد باشد؛ سلیم‌النفس و امیدوار به آینده باشد؛ از پیشرفت‌های کشور مطلع باشد؛ زبان هنر را بداند؛ روانشناسی و طریقه ارتباط برقرار کردن با کودک و نوجوان را بداند؛ از شیوه‌های مختلف آموزش امور تربیتی اطلاع داشته و مدام دانسته‌هایش را به روز کند.

رعایت این نکات در جذب و توانمندسازی مربیان پرورشی و همچنین اصلاح سیاست‌ها و تأمین مباحث مالی این بخش مهم، می‌تواند امید به بهبود این بخش نحیف و‌ بیمار آموزش‌و‌پرورش را زنده کند. این نوشتار را با مرور بخشی از بیانات مقام معظم رهبری درباره کار پرورشی به پایان می‌برم:

«باید کار پرورشی جذاب باشد، بچه‌ها را فراری نباید بدهد؛ باید جوری باشد که بچه‌ها به طرف آن جذب بشوند. تقویت هویت ملی، تقویت عشق به میهن، تقویت پرچم ملی، تعلیم سبک زندگی اسلامی و ایرانی، در شمار اصلی‌ترین کارهایی است که باید انجام بگیرد»/ 1402/2/12