گروه فرهنگ و هنر: نمایش «توقف اتانازی» به کارگردانی محمدرضا عطاییفر این روزها با استقبال مخاطبان در سالن چهارسوی مجموعه تئاترشهر روی صحنه است؛ نمایشی که در کنار بیان سیاهیهای جهان امروز اما با نوع خاصی از کمدی که در متن گنجانده شده تلاش کرده امید و آینده روشنی را به مخاطب نشان دهد. این در حالی است که نمایشهایی که به مسائل خاص انسانی جهانشمول میپردازند، اگر درست و دقیق اجرا شوند میتوانند تأثیر عمیق داشته باشند.
«توقف اتانازی» با وجود سوژه مهم و قابل توجهی که پیرامون خودکشی یا به اصطلاح غربیها مرگ خودخواسته دارد اما در نهایت با ارائه راهکارها و روزنههای امید در زندگی به نوعی این اقدام را قبیح و منفور نشان میدهد.
اما از جمله ویژگیهای این نمایش بازیهای درخشان بازیگرانی است که هر کدام بخشی از مردم دنیا را روی صحنه نمایندگی کرده و قطع به یقین اگر بازی درست و رئال بازیگران نبود این نمایش با تمام ویژگیهای بارز و شاخصش در متن و محتوا ابتر و ناموفق جلوه میکرد، از همین رو با گروه بازیگران این نمایش شامل حسین کشفیاصل، سامان تیرانداز، علی حیدری و محمدرضا معصومی در یک روز اردیبهشتماه و دقیقا پیش از آغاز اجرا در پشت صحنه نمایش به گفتوگو نشستیم.
***
* موضوعی نو در تئاتر ایران
حسین کشفیاصل، یکی از بازیگران نمایش «توقف اتانازی» که خود نیز از کارگردانهای باسابقه تئاتر است، درباره ویژگیهای شاخص و بارز نمایشنامه «توقف آتانازی» و چرایی حضورش در این نمایش گفت: «من محمدرضا عطاییفر، کارگردان نمایش را از سالیان قبل میشناسم. وقتی پیشنهاد اجرای این نمایش را به من داد بسیار استقبال کردم، چرا که متنی بسیار جذاب با موضوعی نو برای ما در ایران داشت. یکی از نکات مهم برای من این بود که محمدرضا عطاییفر، کارگردان این اثر آدم گفتوگو است و ما به عنوان بازیگر بسیار تجربه دلچسبی را در این همکاری دیدیم». وی همچنین با اشاره به شناخت پیرامون موضوع اتانازی در تئاتر کشور افزود: «من خودم کسی را سراغ ندارم که در تئاتر ایران به موضوع اتانازی اشاره کرده باشد و خب طبیعتا خیلی برایم جذاب بود. بویژه کاراکتری که برای من نوشته شده بسیار جدید است و تا به حال چنین چالشی نداشتم. چون شخصیت کاملا از من دور بود و برایم چالشی شد که شخصیت عثمان را زنده کنم». این هنرمند توضیح داد: «این نمایش تلاش بر ایجاد امید دارد و خود ما بازیگران هم با انرژی بالا به مخاطب نشان میدهیم اتانازی باید توقف پیدا کند». کشفیاصل گفت: «من از سال 1379 وارد تئاتر شدم و تاکنون نگاهم این بوده که نقشهای متفاوتی را باید ایفا کنم. اکنون نیز نقش یک داعشی را دارم که خب طبیعتا شخصیتی منفور در دنیاست و من باید به این شخصیت نزدیک میشدم که خدا را شکر بازخوردهای خوبی تا الان داشتهام».
* تشکر از تماشاگر حرفهای تئاتر
سامان تیرانداز، دیگر بازیگر نمایش توقف اتانازی درباره حضور خود در این اثر گفت: «دلنشین بودن نقش و موضوع خاص نمایشنامه مرا جذب این اجرا کرد و ما هم به عنوان بازیگر به کلمات این نمایشنامه جان میبخشیم که امیدوارم از نظر مخاطب بازیهای خوبی ارائه شود».
وی ادامه داد: «به نظر من شخصیت یسمین نقشی بسیار پیچیده است که به نوعی مالک بسیاری از زخمهای جامعه است. او در طول زندگی تکتکشان را به یادگار آورده و اکنون زمان واقعی تسویهحساب با خودش است. این نقش بسیار برایم پرفرازونشیب بوده و هست چون باید درست لبه تیغ حرکت کنم که خدایی ناکرده به بخش بزرگی از جامعه برنخورد و هم این شخصیت را لوده نکنم چون شخصیتی بسیار مظلوم و بیگناه است».
این هنرمند جوان گفت: «اصولا وظیفه کارگردان کنترل و هدایت نمایش است و کارگردانهایی موفق هستند که تفکر هنرمندانه خود را چون یک تابلوی نقاشی با امضای خود به پایان برسانند؛ درباره کارگردان «توقف اتانازی» محمدرضا عطاییفر اگر بخواهم بگویم، او از روز اول چون متن را خودش به نگارش درآورده بود میدانست قرار است چه اتفاقی بیفتد».
وی گفت: «به جرأت میتوانم بگویم در تمام این سالها این همه پیام زیبا و قشنگ از تماشاگران هیچکدام از نمایشهایی که بازی کردم نگرفته بودم و این برایم مهم است که مخاطب اجرا را دوست دارد. میخواهم از تماشاگران حرفهای تئاتر تشکر کنم که ما را تنها نگذاشتند و در این روزگار همواره پشتیبان تئاتر ایران بودند و نگذاشتند چراغ این هنر خاموش شود».
* «توقف اتانازی» یکی از متنهای تأثیرگذار و تماشاگرپسند تئاتر
علی حیدری یکی دیگر از بازیگران نمایش «توقف اتانازی» درباره حضورش در این اثر نمایشی گفت: «توقف اتانازی یکی از متنهای تأثیرگذار و بلاشک تماشاگرپسند در این روزهای تئاتر است. این نقشی که اکنون هر شب با آن روی صحنه میروم، چالشی جدید در بازیگری برای من است».
حیدری توضیح داد: «البته ناگفته نماند که کنار هنرمندان حرفهای تئاتر و سینما بودن هم در این نمایش حال من را خوب کرده است؛ از تجربههای فراموشنشدنیام در کارنامه هنریام خواهد بود».
او ادامه داد: «من با توجه به سابقهای که از محمدرضا عطاییفر در تئاتر و سینمای ایران میدانستم به این توجه داشتم که مخاطب همراه داستان نمایش میشود و آن را درک میکند و همینطور هم شد. ما خیلی زیاد کامنت و پیغامهای مثبت از اجرای نمایش داریم».
بازیگر تئاتر گفت: «مثلا یکی از دوستان صمیمی من با گارد به تماشای «توقف اتانازی» آمده بود اما در پایان نمایش فقط تحسین میکرد و برایش جالب بود که این نمایش و موضوع خاصی که دارد، اکنون در تئاتر شهر روی صحنه میرود».
او در ادامه با توجه به سلیقه مخاطب گفت: «تئاتر و هنر رو به پیشرفت است که البته باید برای مخاطب ارزش قائل شد. هیچگاه تماشاگران را نمیتوانیم گول بزنیم، خصوصا نسل جدید و آگاه این روزهای جامعه را».
* بازیها برای مخاطبان
محمدرضا معصومی یکی دیگر از بازیگران این اثر نمایشی گفت: «متن نمایش را وقتی خواندم عاشق این کار شدم. نکته اصلی که من را جذب این نمایش کرد وجود 5 شخصیت و روبهرو شدنشان با مرگ بود».
وی ادامه داد: «نقش فردی را که افسرده است بازی میکنم و تلاشم این است با سکوتم و اکتهایی که کارگردان برایم مشخص کرده است نقشی باورپذیر برای مخاطبان داشته باشم».
این هنرمند جوان تأکید کرد: «من درباره این نمایش نظرات خیلی زیادی دریافت کردم که همه با تأکید، اشاره به کارگردانی خوب اثر داشتند چون همهچیز درست و دقیق جلو رفته است. نه صرفاً چون خودم بازیگر این نمایش هستم تعریف الکی بکنم، واقعاً این بازخوردها در سایت بلیتفروشی و صفحات مجازی ما موجود و قابل بررسی است».
معصومی ادامه داد: «توقف اتانازی نخستین تجربه بازیگری من در تئاتر است. الان میفهمم بازیگری درست خیلی سخت است و فرقی بین تئاتر و سینما در بازیگری نیست، مهم درست بودن و خوب بودن است. تئاتر چالش جذابی دارد و این نفس به نفس بودن با تماشاگران و دقیق بودن در بازی، تجربههای خوبی را برای هر بازیگری ثبت میکند که البته در فیلم و سریال با این نزدیکی مخاطب و بازیگر مواجه نیستیم».
یعقوب صباحی، حسین کشفیاصل، علی خازنی، سامان تیرانداز، آناهید ادبی، علی حیدری، محمد مغانی، محمدرضا معصومی، سارا واحدنوعی، سهراب گلدره، علیرضا عرب، فاطمه ساکتی، پیام شیخ نوازجاهد و امیرحسین امیری، بازیگرانی هستند که در این نمایش حضور دارند.