گروه فرهنگ و هنر: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به صورت برخط در بیست‌ویکمین اجلاس وزیران فرهنگ کشورهای عضو سازمان همکاری‌ شانگهای سخنرانی می‌کرد، پیشنهاد داد دومین جشنواره بین‌المللی فیلم سازمان همکاری شانگهای در تهران برگزار شود.

به گزارش «وطن امروز»، عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری‌ شانگهای از نخستین اخبار مربوط به حوزه سیاست خارجی در دولت سیزدهم بود. تابستان 1400 و چند هفته بعد از آغاز ریاست‌جمهوری حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی، سرانجام طلسم عضویت تهران در جمع اعضای سازمان همکاری‌ شانگهای شکسته شد. دولت سیزدهم با تاکید بر سیاست چندجانبه‌گرایی، بهره بردن از تمام ظرفیت‌های دیپلماتیک برای مقابله با نظام یکجانبه جهانی را سیاست تخلف‌ناپذیر خود معرفی کرد. در این فضا عضویت سال گذشته ایران در بریکس نیز گامی جدید در همین راستا بود. هرچند عضویت ایران در سازمان همکاریی شانگهای و بریکس بیش از همه با مولفه‌های اقتصادی، سیاسی و امنیتی شناخته می‌شود اما نمی‌توان چشم بر ظرفیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای این ائتلاف‌ها بست؛ فرصتی که در عمل ضمن امکان‌آفرینی برای مقابله با فرهنگ تهاجمی غرب، می‌تواند بسترهای جدید همکاری‌ فرهنگی و رسانه‌ای را برای این کشورها به ارمغان آورد. جمعیت بالای عمده اعضای سازمان همکاری‌ شانگهای همچنین بازار گسترده‌ای برای آثار فرهنگی بویژه سینمایی ایران به حساب می‌آید.

در این فضا روز گذشته محمدمهدی اسماعیلی پیشنهاد برگزاری دومین جشنواره بین‌المللی فیلم سازمان همکاری‌ شانگهای را مطرح کرد که می‌تواند آغاز عصر جدیدی در همکاری فرهنگی و رسانه‌ای ایران با شرق باشد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ارتباط برخط با بیست‌ویکمین اجلاس وزیران فرهنگ کشورهای عضو سازمان همکاری‌ شانگهای گفت: امروز در حالی کنار هم جمع شدیم که دنیا با چالش‌های مختلف فرهنگی، انسانی و اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند که یکی از مهم‌ترین آنها چالش فرهنگی و انسانی است. وی افزود: تلاش غرب بر انحراف در فرهنگ تمدنی و پیشرفت در این امور است که با فرهنگ منحرف ناشی از غرب خود را جلوه دهند؛ این در حالی است که کشورهای عضو شانگهای که امروز نمایندگان آنها در این جلسه حضور داشتند، صاحب فرهنگ ریشه‌داری هستند که از پس همه این‌ فراز و نشیب‌های فرهنگی جان سالم به در برده‌اند.

اسماعیلی با بیان اینکه باید بکوشیم جلوه‌های فرهنگ والای با اصالت کشورهای مشرق‌زمین عضو شانگهای را که از یک قدمت بالایی برخوردار است درست معرفی کنیم، خاطرنشان کرد: فرهنگ، سنن و آداب مشترک به عنوان رشته‌های ناگسستنی، عامل وحدت و اشتراک بین ملت‌هاست و می‌تواند عامل نزدیکی و منشأ ثمرات نیکی باشد؛ چالشی که مردم جهان با آن مواجهند اکنون ظلم رژیم صهیونیستی است که بر همگان آشکار شده و همه ما موظفیم در مقابل این هجمه از وحشیگری و قتل‌عام واکنش نشان دهیم و از تخریب ملت‌ها توسط این رژیم ممانعت کنیم. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در عین حال تصریح کرد: برای این راهی بهتر از همکاری و تعامل بین کشورهای‌مان وجود ندارد؛ جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری با سابقه تمدنی چندهزار ساله، آماده همکاری فرهنگی و هنری در قالب کشورهای شانگهای و دوجانبه است. وی افزود: هر کدام از ما نقش موثری در تکمیل پازل فرهنگی داریم و هر کدام از ما می‌توانیم مهجوریت و مظلومیت را از سیمای فرهنگی سازمان شانگهای بزداییم؛ باید در ابتدا قدرت خودمان را بشناسیم و سپس دنیا را متوجه عظمت‌مان کنیم. امروز متاسفانه قدرت رسانه‌ای دست کسانی است که برای منافع خود هر دروغی را منتشر می‌کنند. اسماعیلی در پایان گفت: ۲ پیشنهاد عملی را از طرف جمهوری اسلامی ایران برای ارتقای فعالیت‌های فرهنگی و هنری تقدیم می‌کنم؛ اول اینکه دومین جشنواره بین‌المللی فیلم سازمان همکاری‌های شانگهای در تهران برگزار شود و دوم،‌ پیشنهاد می‌کنم «اتحادیه فیلم سازمان همکاری‌ شانگهای» تشکیل شود، زیرا فیلم و اثر نمایشی همیشه حلقه وصل بوده و هست و می‌تواند اهداف فرهنگی‌مان را هرچه بهتر و موثرتر به نمایش درآورد.

پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کشورمان درباره برگزاری دومین جشنواره بین‌المللی فیلم سازمان همکاری‌ شانگهای در تهران در حالی است که نخستین دوره این جشنواره خرداد سال97 در چین برگزار شد. در جریان این جشنواره 78 فیلم از 12 کشور شرکت‌کننده به نمایش درآمد. نشان اصلی این جشنواره که قرار است بسترساز مبادلات فرهنگی و انسانی کشورهای عضو شود «مرغ دریایی طلایی» است. این جایزه سال 2018 به 2 فیلم «ورود به شهر ممنوعه» و «مینا می‌رود» رسید.

چین در سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری فراوانی کرده است تا بتواند در کنار توسعه اقتصادی، جایگاه فرهنگی خود را نیز در جهان ارتقا بخشد. جشنواره بین‌المللی فیلم شانگهای که ماه ژوئن برگزار می‌شود جزو 15جشنواره معتبر سینمای جهان به حساب می‌آید. جشنواره شانگهای چین که سال ۱۹۹۳ شروع به کار کرد به عنوان یکی از مهم‌ترین و معتبرترین رویدادهای فرهنگی قاره آسیا و جهان شناخته می‌شود.

آشناترین مواجهه سینمای ایران با مخاطبان چینی به مجید مجیدی و استقبال گسترده چینی‌ها از فیلم «خورشید» مربوط می‌شود. پس از این استقبال حتی زمزمه‌هایی مبنی بر تولید اثر بعدی این کارگردان مشهور ایرانی در چین به گوش رسید که خط روایی آن به ماجرای اپیدمی کرونا مربوط می‌شد.

در چنین فضایی به نظر می‌رسد خیز ایران برای میزبانی از دومین جشنواره بین‌المللی فیلم سازمان همکاری شانگهای می‌تواند آغاز مسیری نو برای مبادلات سینمایی کشورمان با مخاطبان گسترده در آسیای شرقی و مرکزی باشد.

* سیاست‌های فرامرزی سینمای ایران به کجا می‌رسد؟

دولت سیزدهم در حالی سال پایانی عمر خود را سپری می‌کند که گسترش تعاملات فرهنگی و سینمایی با کشورهای مستقل جهان یکی از وعده‌هایش در عرصه دیپلماسی عمومی بوده است. خردادماه سال گذشته و در جریان سفر رئیس‌جمهور به آمریکای لاتین بود که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر از تولید اثر سینمایی مشترکی توسط ایران و ونزوئلا داد. خبرگزاری ایرنا در گزارشی با استناد به این خبر موضوع احتمالی فیلم مشترک ایران و ونزوئلا را سفر نفتکش‌های حامل سوخت از خلیج‌فارس تا سواحل کاراکاس به‌رغم تهدیدهای آمریکا در سال 99 توصیف کرد.

ریل‌گذاری سینمای ایران برای همکاری مشترک سینمایی با کشورهایی که اشتراک فرهنگی گسترده‌ای با ایران دارند یا در موقعیت نظام جهانی روابط نزدیکی با کشورمان دارند، می‌تواند بازار جدیدی را برای آثار تولیدی کشورمان رقم زند. از سوی دیگر فعالیت حساب شده و مبتنی بر استراتژی در این عرصه می‌تواند طیف جدیدی از مخاطبان را برای سینمای ایران به ارمغان آورد.