نخستین مقصد سفر استانی رئیسجمهور به استان خوزستان بود. 5 شهریور 1400 این استان جنوبی در حالی میزبان رئیسجمهور بود که از رای اعتماد مجلس شورای اسلامی به کابینه پیشنهادی دولت تنها 2 روز میگذشت. اما آن روزها دولت شرایط سختی را پیش رو داشت؛ سایه ویروس کرونا و محدودیتهای آن هنوز بر سر جامعه بود و مهمتر از همه مساله «اعتماد عمومی» بود که تا حدودی از دست رفته تصور میشد. رئیسجمهور قبل اصولا قائل به حضور در بین مردم نبود و اگر هم در نقطهای حاضر میشد چنان با تشریفات پرطمطراق بود که مردم میلی به استقبال از وی نداشتند. از سوی دیگر جامعه در روزهای مدیریت(!) حسن روحانی شرایطی را تجربه میکرد که نوعی بینظمی بزرگ را در دولت نشان میداد؛ اهمالکاری برای واردات واکسن، عدم توسعه شبکه برق، کمبود کالاهای اساسی، هرجومرج بازار و... همه از جمله موضوعات روز بود که تحرک جامعه را کند کرده بود. جامعه سرخورده و ناامید بدون شک توانایی تحول و پیشرفت ندارد، اگر جامعه احساس کند در دسترسی به بدیهیترین حقوق خود با اختلال همراه است این جامعه نمیتواند با یک نگاه افقگشایانه و رو به پیشرفت پیش رود.
سفر سرزده و یکروزه رئیسجمهور برای شنیدن درددلهای مردم خوزستان و پیگیری مشکلات آنها و رسیدگی به چالشهای فراروی استان که با همراهی وزیر کشور، وزیر جهاد کشاورزی، وزیر نیرو، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رئیس سازمان برنامه و بودجه انجام شد اما حامل پیام متفاوتی به جامعه بود. آن روزها هنوز محدودیتهای کرونایی به طور کامل در جامعه برداشته نشده بود و رئیسجمهور و هیات همراه ضمن اینکه باید مشکلات مردم را از زبان خود آنها میشنیدند اما نمیتوانستند در جمع فشرده حاضر شوند و یا تجمع استقبالی شکل دهند. محدودیتهای کرونایی اما مانع پیگیری مشکلات مردم در سفرهای استانی نشد. پس از سفر سیدابراهیم رئیسی به خوزستان بود که رهبر معظم انقلاب 6 شهریورماه در دیدار هیات دولت سیزدهم با ایشان، بر اهمیت «مردمی بودن» تاکید کردند و درباره جلوههای مختلف آن افزودند: رفتن به میان مردم و گفتوگوی بیواسطه با آنها از ابعاد بسیار خوب مردمی بودن است که آقای رئیسی با سفر به خوزستان آن را نشان داد.
حالا نزدیک به 3 سال از آن سفر خوزستان گذشته است. رئیسجمهور پنجشنبه گذشته در چهلوششمین سفر استانی خود برای پیگیری مطالبات مردم، افتتاح برخی طرحهای کلان و بررسی مصوبات سفر دور نخست به استان مازندران سفر کرد. یکی از موضوعاتی که برای اهالی رسانه جالب توجه بود استقبال معنادار مردم از رئیسجمهور بود؛ استقبالی که در سفرهای استانی اخیر رئیسجمهور نیز وجود داشته است. دلیل این استقبالها از رئیسی چیست؟ آیا امروز امید در جامعه در حال احیا شدن است؟ درباره استقبال مردم مازندران از رئیسی میتوان چند موضوع را مورد توجه قرار داد.
1- ارتباط مستقیم با مردم
از جمله نخستین و مهمترین دستاوردهای سفر استانی که خود بنای اصلی استقبال جامعه نیز هست، ارتباط مستقیم مردم با رئیسجمهور است. مردم میتوانند از هر قشر، قوم و طبقهای با حضور در محلی که از پیش اطلاعرسانی شده است، از طرق مختلف با رئیسجمهور دیدار کنند. برنامه استقبال نیز به چند دلیل انجام میشود. نخست مردم بدون واسطه میتوانند رئیسجمهور را ببینند. دوم آنکه میتوانند مستقیم و بیواسطه برنامههای رئیسجمهور برای پیشرفت و آبادانی استان محل زندگی خود را دریافت کنند. سوم آنکه مشکلات و مصائب خود را از طرق مختلف همچون ارائه توسط نماینده، نامه، پلاکارد و... به سمع و نظر رئیسجمهور برسانند. همچنین مردم میتوانند مستقیم و بیواسطه حمایت خود را از رئیسجمهور اعلام کنند.
2- وعده و پیگیری تا حصول نتیجه
یکی از موضوعاتی که رئیسجمهور تلاش کرده از همان زمان تبلیغات ریاستجمهوری تا امروز که دور دوم سفرهای استانی آغاز شده، رعایت کند این است که وی دستورات و وعدههای قابل تحقق به جامعه داده است. یکی از اصلیترین اهداف دور دوم سفرهای استانی این است که «مصوبات سفر دور نخست» را بررسی کند. این موضوع از ۲ جهت انجام میشود، نخست آنکه رئیسجمهور مصوبههای انجامشده را بازدید یا افتتاح کند و سپس در صورت عدم اجرای یک مصوبه، دلایل آن را بررسی و مشکلات آن را رفع کند.
3- سختکوشی دولت
روحیه جهادی دولت برای رفع مشکلات از دیگر موضوعاتی است که جامعه به صورت مستقیم با آن مواجه است. اینکه کابینه به صورت مستمر با جامعه در ارتباط است و دولت به طور معمول هر هفته به یکی از استانهای کشور سفر میکند از جمله موضوعاتی است که در مساله استقبال عمومی از دولت تاثیرگذار است. سختکوشی نیز به تکرار و تاکید در رسانهها نیست. جامعه باید خود ملموس حس کند دولت برای تحقق وعدههایی که داده در حال تلاش و فعالیت است. آن هنگام و در صورتی که این مساله را احساس کرد، میزبانی گرمی نیز از دولت خواهد کرد.
4- تمرکززدایی
یکی از موضوعاتی که از دستاوردهای مهم سفر استانی رئیسجمهور است، تمرکززدایی به نفع دیگر استانهاست. زمانی که رئیسجمهور به طور مستقیم از پایتخت برای پیگیری مشکلات و بررسی دستاوردها وارد استان دیگری میشود، این موضوع بسیار برای مردم آن استان دارای اهمیت میشود. اینکه رئیسجمهور شخصا برای پیگیری در استانی حاضر شده است خود گویای اهمیت است و جامعه این مساله را لمس میکند.
5- عملیات احیا
یکی دیگر از موضوعاتی که تاثیر مجسمی بر جامعه استانی داشته است، احیای کارخانهها و بنگاههای اقتصادی به جای تعطیلی و واگذاری آنهاست.
دولت همواره در سفر به استانها گزارشی از احیای کارخانههایی میدهد که در دولت قبل به تعطیلی کشانده شده و در حال واگذاری بودهاند.
دولت با احیای این کارخانهها و بازگرداندن کارگران نهتنها مانع گسترش بیکاری در استانها شده است، بلکه سوددهی را به کارخانهها برگردانده است.
6- عملیات «وعده صادق»
از جمله موضوعات دیگری که برای جامعه مهم است، اقتدار یک جامعه در عرصه بینالملل و تلاش برای ارتقای کشور در همه عرصههاست. مردم زمانی که اخبار موفقیت و رشد کشور را دریافت میکنند، برای تشکر خود را به نزدیکترین مقام کشوری میرسانند. حال زمانی که رئیسجمهور در یک استان حاضر میشود، مردم برای تشکر از انجام آن اقدام به استقبال رئیسجمهور میروند. پیام عملیات «وعده صادق» سپاه که با حمایت دولت انجام شد، توسط مردم دریافت شده است و این خود زمینهساز استقبال مردم از رئیسجمهور شده است. در این بین باید توجه داشت که بهانههای تشکر مردم از دولت بسیار است و موضوعات مختلف اقتصادی، نظامی، فرهنگی و... میتواند زمینهساز باشد.
در نهایت اینکه سیدابراهیم رئیسی در ۲ سال و نیم اخیر توانسته است بخشی از دلسردی جامعه را که در پی عملکرد بد دولت قبل بر مردم تحمیل شده بود جبران کند. دولت با ورود مستقیم به مشکلات استانها توانست اعتمادشان را جلب کند. فرآیند کسب اعتماد توسط دولت آغاز شده است هرچند ممکن است هنوز به جایگاه مطلوب آن نرسیده باشد اما مسیری است که آغاز شده است. امید است در آینده پیش رو حرکت منظم این قطار سرعت بیشتری نیز به خود گیرد و ما وضعیت خود را از استقبال معنادار به استقبال پرشور تغییر دهیم.