پرونده فساد بزرگ در فوتبال ایران که تنها بخشی از آن رونمایی شده است، زوایای مختلفی دارد و این انتظار می‌رود که برخورد جدی با متخلفان شود. از قدیم گفته‌اند تاریخ تکرار می‌شود و انسان‌های باهوش به ‌جای تجربه، از تاریخ عبرت می‌گیرند. یکی از معروف‌ترین پرونده‌های فساد فوتبال جهان در سال 2006 میلادی افشا شد؛ با وجود اینکه سری A در اوج قرار داشت اما لو رفتن تخلفات برخی تیم‌ها و چینش داورها باعث شد یوونتوس جریمه شود و به سری B سقوط کند. این پرونده به نام «کالچوپولی» معروف و با محرومیت و کسر امتیاز برخی تیم‌ها مانند میلان، لاتزیو و فیورنتینا همراه شد. با سقوط یووه، فیورنتینا و لاتزیو قرار بود ۳ تیم سقوط‌کننده یعنی مسینا، لچه و ترویزو در لیگ باقی بمانند اما با نهایی شدن احکام و سقوط یووه تنها مسینا در لیگ باقی ماند و تیم‌های آتالانتا، کاتانیا و تورینو به سری A صعود کردند. افشای این پرونده تنها به سال 2006 محدود نشد؛ آوریل 2007 روزنامه ایتالیایی «لارپابلیکا» چاپ رم اطلاعات جدیدی درباره کالچوپولی منتشر کرد. این رسانه به نقل از دادستان ناپل از افشای مکالمات برخی داوران متخلف خبر داد.

این مقدمه گفته شد تا به موضوعی که چند وقتی است در ایران بر سر زبان‌ها افتاده است، برسیم. مدتی است بحث فساد بزرگ در فوتبال کشورمان مطرح شده که مربوط به باشگاه مس رفسنجان در سال‌های 1398 تا 1400 است. اگرچه اکنون نام ۳ مسؤول فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ و یک چهره رسانه‌ای عنوان شده است اما طبق اطلاعات به ‌دست‌ آمده پرونده فراتر از این حرف‌هاست و افراد بیشتری درگیر این ماجرا هستند.

پنجشنبه ‌شب دوران حضور افشاریان و مهدی در فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ به پایان رسید تا به اتهامات آنها رسیدگی و مشخص شود اتهامات وارده درست است یا خیر. بخشی از این تخلفات از طریق تبادل سکه‌ بین متهمان انجام شده است و با این شرایط به ‌نظر می‌رسد این پرونده می‌تواند کالچوپولی فوتبال ایران لقب بگیرد. اینکه این رشوه‌ها به ‌چه‌ منظور داده شده، پرسشی است که اکنون پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد و پس از بررسی کامل پرونده می‌توان به جواب آن رسید. واقعیت این است که چرخش مالی فوتبال ایران بالاست و هر جا پول وجود دارد، احتمال فساد هم زیاد است. وقتی روی کار ناظران و تصمیم‌سازان نظارتی وجود نداشته باشد، امکان فساد به وجود می‌آید. کنار این موضوع فعالیت برخی دلا‌ل‌ها و مدیربرنامه‌ها نیز وجود دارد که برای پر کردن جیب خود هر کاری می‌کنند و البته گاهی اوقات به ‌صورت «پکیجی» به باشگاه‌ها بازیکن می‌دهند. اگرچه در لیگ برتر هم ممکن است اتفاقی رخ دهد اما تخلفات در لیگ دسته‌ اول و لیگ‌های پایین‌تر به ‌مراتب بیشتر است. در این سطح بخش عمده‌ای از باشگاه‌ها به ‌لحاظ مالی شرایط خوبی ندارند. بازیکنان در چنین شرایطی ممکن است با پیشنهادهای اغواکننده و عدم نظارت کافی از مسیر درست خود منحرف شوند و باشگاه‌ها هم دست به اقدامات خلاف قانون بزنند. به‌ نظر می‌رسد تشکیل کمیته مرکب قضایی، کمیته نظارت داخلی و رهگیری تراکنش‌های مالی اعضای تیم‌ها و حتی وابستگان آنها می‌تواند روی کاهش فساد نقش بسیار زیادی داشته باشد. کالچوپولی فوتبال ایران اثبات می‌کند مثل هر حوزه دیگری‌ در این بخش نیز فساد وجود دارد، مساله اصلی نظارت است و باید معیارها و ضوابطی طراحی شود تا افراد بدون رزومه و سفارشی به ‌اشتباه در جایگاهی قرار نگیرند. همه این اتفاقات زمانی رخ می‌دهد که ابتدا نظارت کامل وجود داشته باشد و در وهله بعد برخورد جدی با متخلفان شود و خبری از اغماض نباشد. در صورتی که قرار باشد با متخلفان مماشات و با کدخدامنشی و ریش‌سفیدی موضوع حل شود، باز هم شاهد تکرار این اتفاقات خواهیم بود.

***

حضور مهدی برای دومین روز متوالی در سازمان لیگ با وجود برکناری!

با وجود برکناری سهیل مهدی از ریاست کمیته مسابقات سازمان لیگ، او برای دومین روز متوالی بعد از این اتفاق در این محل حضور یافت. به گزارش تسنیم، سایت رسمی فدراسیون فوتبال پنجشنبه شب از برکناری سهیل مهدی، رئیس کمیته مسابقات سازمان لیگ خبر داد و اعلام کرد محمدرضا کشوری‌فرد به عنوان سرپرست این کمیته انتخاب شده است. با این وجود مهدی که روز شنبه در ساختمان سازمان لیگ حضور یافته بود یکشنبه برای دومین روز متوالی بعد از برکناری‌اش در این محل حاضر شد. این موضوع شائبه صوری بودن برکناری مهدی را تقویت می‌کند، چرا که اگر او واقعاً از این مسؤولیت کنار رفته دلیلی ندارد به سازمان لیگ برود. مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال در این باره گفته بود: «به این نتیجه رسیدیم که افراد حاضر در پرونده باشگاه مس رفسنجان (خداداد افشاریان و سهیل مهدی) را فعلا تعلیق کنیم تا زمانی که تکلیف از سوی نهاد قضایی مشخص شود». با وجود اظهارنظر رسمی رئیس فدراسیون فوتبال، مشخص نیست چرا سهیل مهدی در سازمان لیگ حضور می‌یابد. این موضوع بیش از هر چیزی اعتبار احکام فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ را دچار خدشه می‌کند.