کد خبر: 284706تاریخ: 1403/2/31 00:00
رئیس‌جمهور در مراسم افتتاح «سد قیز قلعه‌سی»:
رابطه بین ایران و آذربایجان ناگسستنی است
گروه سیاسی: «ارتباط ما با کشور دوست، برادر و همسایه آذربایجان به تعبیر رهبر معظم انقلاب فراتر از رابطه همسایگی است. این رابطه قبلی و قلبی بین ۲ کشور و ۲ ملت ناگسستنی است و به هیچ عنوان رابطه ۲ ملت ایران و آذربایجان گسسته نخواهد شد». این جملات بخشی از سخنان رئیس‌جمهور کشورمان در مراسم بهره‌برداری از سد مشترک قیز قلعه‌سی روی رودخانه مرزی ارس و در حضور الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان بود؛ سدی که به منظور تکمیل بهره‌برداری از سد خداآفرین در بالادست رودخانه مرزی ارس احداث شده و دیروز با حضور روسای جمهوری ۲ کشور به شکل رسمی افتتاح شد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در این مراسم ضمن تبریک ایام ولادت امام رضا(ع) و عرض احترام به ۲ ملت ایران و جمهوری آذربایجان، افتتاح این طرح بزرگ و بهره‌مندی ۲ ملت از آن را از جمله رویدادهای به‌یادماندنی در تاریخ روابط ۲ کشور عنوان کرد و افزود: رودخانه ارس همواره کانونی برای پیوند میان مردم ایران و جمهوری آذربایجان بوده که از احداث سد ارس در 50 سال پیش آغاز شده و تا امروز که به احداث مشترک این طرح بزرگ رسیده است.
رئیس‌جمهور تامین ۲ میلیارد مترمکعب آب شرب و کشاورزی، تامین ۲۷۰ گیگاوات برق در ۴ نیروگاه و اشتغال‌زایی برای ۴۰ هزار نفر را از جمله ویژگی‌های طرح مشترک سد قیز قلعه‌سی میان ۲ کشور ایران و جمهوری آذربایجان برشمرد و افزود: این طرح که نماد توسعه در منطقه و نشانه عزم و اراده ۲ کشور و ۲ ملت برای گسترش همکاری است، موجب ایجاد امید میان مردم عزیز ایران و جمهوری آذربایجان و ناامیدی دشمنان ۲ ملت و ۲ کشور خواهد شد.
رئیسی با تاکید بر اینکه آماده صدور خدمات فنی - مهندسی به کشور دوست و برادرمان آذربایجان و کشورهای دیگر هستیم، اذعان کرد: به حاکمیت و تمامیت ارضی آذربایجان عقیده داریم و شاید جزو نخستین کشورهایی بودیم که اعلام کردیم این منطقه [قره‌باغ] متعلق به آذربایجان است، صریح هم اعلام کردیم؛ هم رهبر فرزانه انقلاب فرمودند، هم مسؤولان جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند. آمادگی داریم برای ساخت منطقه قره‌باغ از توانمندی‌های فنی - مهندسی جمهوری اسلامی در این منطقه استفاده شود.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: ساخت کریدور ارس یا جاده راهبردی و اساسی کلاله – آق‌بند به طول ۱۰۴ کیلومتر باید با اراده ایرانی - آذربایجانی انجام شود. این پروژه در ۶ جبهه کاری با قوت دنبال می‌شود و شاید بتوانیم کار را زودتر از زمان مقرر که ۳۶ ماه است به بهره‌برداری برسانیم که در جهت منافع ۲ کشور و ۲ ملت بوده و جاده‌ای مهم و راهبردی در منطقه است.
* مرز ایران و آذربایجان مرز امید و فرصت است
رئیسی بیان کرد: معتقدیم نه‌تنها همکاری بین ۲ کشور، بلکه همکاری‌های منطقهای و فرامنطقه‌ای در سازمان‌هایی که هر ۲ کشور عضو آن هستند را باید صمیمانه ادامه دهیم. مساله فلسطین مساله اول جهان اسلام است و تردید نداریم که ملت ایران و آذربایجان همواره نسبت به حمایت از مردم فلسطین، غزه و نسبت به نفرت از رژیم صهیونیستی تردید ندارند.
وی افزود: همکاری ۲ کشور و همسایگی باید به همکاری منطقهای و بین‌المللی منجر شود و این اراده مسؤولان ۲ کشور است. ممکن است برخی از پیوند ایران و آذربایجان خرسند نباشند اما آنچه برای ما مهم است منافع ۲ ملت و ۲ کشور است.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: دشمنان نمی‌خواهند پیشرفت آذربایجان و ایران اسلامی را ببینند اما ما معتقدیم هر پیشرفتی در آذربایجان پیشرفت ما است و هر ناامنی در مرزهای ۲ کشور، خسارتش برای هر ۲ کشور خواهد بود. معتقدیم مرزها نباید نقطه نگرانی باشد؛ مرزها را به مرز امید و فرصت برای توسعه اقتصادی و تجاری بدل خواهیم کرد.
بیگانگان نمی‌توانند در روابط ایران و آذربایجان تفرقه بیفکنند
الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان نیز در دیدار با حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی گفت: مواضع ایران و آذربایجان در مسائل منطقه و بین‌المللی یکسان است و امروز تمام دنیا شاهد دوستی ایران و جمهوری آذربایجان هستند.
وی دوستی و روابط بین ایران و آذربایجان را دارای سبقه تاریخی دانست و تصریح کرد: اجرای این پروژه نشان‌دهنده دوستی ۲ کشور است و امروز تمام دنیا شاهد دوستی میان ایران و آذربایجان است. مردم ما در یک منطقه می‌زیسته‌اند و مراودات ۲ کشور در عالی‌ترین سطح قرار داشته است.
علی‌اف ادامه داد: نخستین بار است که روسای ۲ کشور در مرزی دیدار می‌کنند که نشان می‌دهد مرز میان ایران و آذربایجان، مرز دوستی و برادری است.
وی گفت: امروز با سیدابراهیم رئیسی درباره مسائل بسیار مهمی مذاکره کردیم و اطمینان حاصل کردیم که دیدگاه‌های ما بویژه در مسائل منطقهای و بین‌المللی مشترک است و ما در چارچوب تمام سازمان‌های بین‌المللی از یکدیگر حمایت می‌کنیم.
علی‌اف با اشاره به پروژه‌های مشترک بین ایران و جمهوری آذربایجان که در حوزه حمل‌و‌نقل در حال اجرایی شدن است، اذعان کرد: کریدور شمال - جنوب برای منطقه بسیار مهم است و با ایجاد زیرساخت‌های راه‌آهن در ایران، این کریدور به حیاتی‌ترین رگ حمل‌و‌نقل دنیا بدل خواهد شد.
رئیس‌جمهور آذربایجان با اشاره به رشد ۵۰ درصدی حمل‌و‌نقل بین ۲ کشور در سال گذشته افزود: پس از افتتاح راه‌آهن، این میزان بیش از پیش افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: امروز پل جدید آق‌بند نیز مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت که بخشی از کریدور شمال - جنوب است و جمهوری آذربایجان را به نخجوان متصل می‌کند.
رئیس‌جمهور آذربایجان توسعه روابط میان ۲ کشور را مثبت ارزیابی و تصریح کرد: از رئیس‌جمهور ایران دعوت می‌کنم در کنفرانسی که ماه نوامبر در باکو برگزار خواهد شد، شرکت کند. این پنجمین ملاقات روسای جمهوری ایران و آذربایجان است و این نخستین ملاقاتی است که در نقطه مرزی انجام می‌شود. ملاقات روسای جمهوری ایران و آذربایجان برای دنیا و منطقه پیام دارد. هیچ‌کس نمی‌تواند بین ۲ کشور سوءتفاهم و تفرقه ایجاد کند.
همچنین طبق این گزارش، رئیسی که برای حضور در این مراسم صبح دیروز وارد فرودگاه تبریز شده بود، پیش از حضور در مراسم افتتاح این سد، از پروژه پل ترانزیتی جاده‌ای - ریلی ارس به عنوان بخشی از کریدور شرق - غرب که کلاله در شهرستان جلفای آذربایجان شرقی را به کلاله جمهوری آذربایجان متصل می‌کند، بازدید کرد.
* از تخصص فرامرزی تا تامین علمی آب کشور
«سد قیز قلعه‌سی» سومین سد مشترک مرزی ایران و آذربایجان است که مهندسان ایرانی آن را ساخته‌اند. اوایل اردیبهشت‌ماه نیز رئیس‌جمهور کشورمان سفری یک روزه به سریلانکا داشت تا ابرپروژه سد و نیروگاه «اومااویا» در ۲۳۰ کیلومتری شرق پایتخت این کشور را به همراه رانیل ویکرمسینگه، رئیس‌جمهور سریلانکا افتتاح کند. سد و نیروگاه اومااویا یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های صادرات خدمات فنی - مهندسی ایرانی بود که در خارج از کشور انجام شد.
در همین باره سخنگوی صنعت آب کشور اعلام کرد هم‌اکنون ایران در ۲۰ کشور جهان صادرات خدمات فنی - مهندسی صنعت آب دارد و به‌رغم تحریم‌های غرب، مهندسان و متخصصان ایرانی از هند تا آفریقا و از آمریکای‌جنوبی تا آسیای میانه در حال اجرا و پیشبرد پروژه‌های بزرگ و پیچیده در صنعت آب و برق هستند، از جمله این کشور‌ها می‌توان به عراق، ازبکستان، سودان، نیجریه، جمهوری‌آذربایجان، ترکمنستان، افغانستان و... اشاره کرد.
حضور مهندسان ایرانی در 20 کشور جهان نشان از توان بالای علمی و تخصصی مهندسان و نخبگان کشورمان در ساخت انواع سدها و نیروگاه‌ها دارد؛ مساله‌ای که به گفته سخنگوی صنعت آب کشور، به‌رغم بحث تحریم‌ها صورت می‌گیرد و نشان می‌دهد این تحریم‌ها نتوانسته به هیچ عنوان مقابل پیشرفت‌های علمی جوانان کشورمان را بگیرد.
از سوی دیگر، مساله تامین امنیت آبی کشور نیز موضوع دیگری است که در بحث افتتاح «سد قیز قلعه‌سی» باید به آن توجه کنیم. درباره اهمیت مساله تامین آب کشور، مقام معظم رهبری آبان‌ماه 1400 و در دیدار جمعی از نخبگان و استعدادهای برتر علمی کشور فرموده بودند: «مساله کشور، مساله آب است و مساله آب در آینده خیلی نزدیک به مساله مهم‌تری هم در سطح دنیا تبدیل خواهد شد. خب برای این یک فکر علمی باید بشود... باید از طریق علم راه‌‌حل این را پیدا کرد».
آنطور که کارشناسان می‌گویند، به دنبال بهره‌برداری از سد قیز قلعه‌سی حجم آب ذخیره‌شده در سد خداآفرین که در بالادست سد قیز قلعه‌سی قرار دارد از طریق کانال به دشت‌های آذربایجان شرقی، اردبیل و جمهوری آذربایجان به میزان ۲ میلیارد متر مکعب در سال و به وسعت ۷۴ هزار هکتار تزریق خواهد شد و علاوه بر تامین ۲۷۰ گیگاوات ساعت برق در سال، زمینه توسعه بخش‌های گردشگری و کشاورزی را نیز فراهم می‌کند.
سد قیز قلعه‌سی از نوع خاکی با هسته رسی و به ارتفاع ۳۷ متر از پی با طول تاج ۸۳۴ متر است و 2.1 میلیون متر مکعب حجم بدنه دارد. این سد بزرگ‌ترین و مهم‌ترین پروژه مرزی استان آذربایجان شرقی و اردبیل است که علاوه بر تامین آب بزرگ‌ترین شبکه آبیاری زهکشی شمال غرب کشور، باعث تقویت دیپلماسی آب و حسن همجواری و افزایش تعاملات مناسب با جمهوری آذربایجان می‌شود. همچنین پیش‌بینی می‌شود و همان‌طور که حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی عنوان کرد؛ بهره‌برداری از این طرح با توسعه و رونق کشاورزی و اقتصادی منطقه، زمینه ایجاد اشتغال بالغ بر ۴۰ هزار نفر را به شکل مستقیم و غیرمستقیم فراهم می‌آورد.