گروه فرهنگ و هنر: 6 خرداد 1398 پرویز بهرام پس از 5 سال مبارزه با بیماری سرطان دار فانی را وداع گفت؛ دوبلوری که روزگاری عاشق تئاتر بود، نزد پدر مجسمه‌سازی یاد گرفته بود، مدتی وکالت خواند اما در نهایت به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دوبلور‌های ایران شناخته شد. 

پرویز بهرام ۴ مرداد سال ۱۳۱۲ در محله درخونگاه تهران زاده شد و به واسطه شغل پدرش، او را هم به بابل بردند و شناسنامه‌اش را هم در بابل گرفتند. او به مدت ۷ سال در محله بی‌سرتکیه شهر بابل ساکن بود. علی‌اکبر بهرام، پدر پرویز بهرام، از هنرمندان مطرح رشته گچ‌بری و آینه‌کاری و مجسمه‌سازی بود که نمونه‌های موجود در کاخ گلستان از آثار اوست. او دوران کودکی و نوجوانی‌اش را چنین روایت می‌کند: «پدرم مرا سر کار می‌برد و من دوست داشتم مجسمه‌سازی را یاد بگیرم ولی خب مجسمه‌ساز نشدم، البته علاقه خیلی زیادی هم به حرفه پدرم نداشتم، پدرم انسانی اهل هنر، خوش‌بیان و خوش‌اخلاق بود و شب‌ها که همه دور هم بودند قصه‌هایی از ویکتور هوگو می‌خواند و محتوای قصه را با شرایط آن روز تهران تطبیق می‌داد، پدرم هرچند خیلی جدی بود ولی هیچ‌وقت ما را تنبیه نمی‌کرد».

بهرام فعالیت خود را سال 1324 در 12 سالگی با کار بازیگری در تئاتر شروع کرد اما به گفته خودش، زمانی که به دبیرستان خاقانی می‌رفت با مرحوم حمید سمندریان دوست شد و هر دو به کلاس عبدالحسین نوشین می‌رفتند و از همان‌جا کار تئاتر را شروع کرد و در دبیرستان هم در رینگ بوکس نمایشنامه اجرا می‌کرد و پیش از اینکه مشغول کار هنر و تئاتر شود فقط نزد پدرش کار مجسمه‌سازی کرده بود.

علاقه پرویز بهرام به نمایش تا حدی بود که از همان آغاز دوره‌ دبیرستان، ضمن تحصیل، با گروهی که تشکیل داده بود، جمعه‌ها نمایشنامه‌های زیادی را روی صحنه می‌بردند. خودشان دکور می‌ساختند، خودشان سالن تئاتر کرایه و بلیت‌فروشی هم می‌کردند. البته پول زیادی نصیب‌شان نمی‌شد، ولی به هر حال رقمی بود که با آن زندگی می‌کردند. 

استاد علی نصیریان درباره نحوه حضور بهرام در تئاتر چنین می‌گوید: او در زمان فهیمه راستکار کار می‌کرد و بعد از آن من او را در کارگاه‌هایی می‌دیدم که کارهایی از آرتور میلر را به صورت کارگاهی با هم کار می‌کردیم. بعد از آن هم در گروه آقای اسکویی کار می‌کرد و نمایش «اتللو» را در آن دوران کار کرد. یکی از بهترین دوره‌های کاری من آن زمان بود که با هم متداکتینگ را کار کردیم.

نصیریان ادامه داد: اینها را گفتم تا بدانید بهرام هم صدایی استثنایی داشت و هم بازیگری بسیار خوب بود. پرویز بهرام از اوایل دهه ۳۰ که فعالیت‌های نمایشی گروه‌ها شکل می‌گرفت تئاتر را به گونه‌ای دنبال کرد که از لحاظ متن و بازی و کارگردانی به‌درستی پیش برود، آن هم در دوره‌ای که دکتر فروغ، پری صابری و... کمک کردند تا برخلاف نمایش‌های معمول لاله‌زار، جریان درستی در دهه ۴۰ شکل بگیرد.

پرویز بهرام به شکل حرفه‌ای دوبله را در سال 1329 آغاز کرد اما تمایلی به مدیریت دوبلاژ نداشت. خودش دلیل این عدم تمایل را اینگونه می‌گوید: به دلیل مشغله زیاد در کار تئاتر فرصت مدیر دوبلاژی را نداشتم. دوستان دعوت می‌کردند در فیلم صحبت کنم که خوشبختانه این لطف نصیبم شد که گویندگی نقش‌های بزرگ و سنگین در فیلم‌ها را انجام دهم. 

وی همواره معتقد بود: صدا باید ذاتا صدای خوبی باشد، صدا مثل طبع شاعرانه می‌ماند و باید در کسی این طبع وجود داشته باشد. البته مطالعه و تمرین این طبع را غنی می‌کند اما کسی که این طبع را ندارد، هر چه ادبیات هم بخواند، فایده‌ای ندارد. صدا در کار ما این ویژگی را دارد.

پرویز بهرام را باید از پیشگامان دوبله برنامه‌های مستند در تلویزیون نیز نامید. او معتقد بود: «فیلم‌های مستند زیادی ساخته شدند که گویند‌گان‌شان به زبان اصلی صحبت کرده‌اند که نه صدای خوبی دارند و نه حس خوبی... من و همکارانم سعی می‌کنیم بهتر از آن گوینده بگوییم. گوینده یک روخوانی متنی کرده ولی به عشق‌ورزی و فرهنگ فرد هم بستگی دارد».

سرگئی بوندارچک (اتللو ساخته سرگئی یوتکویچ)، جیمز میسون (آنتونی کلئوپاترا، ژولیوس سزار ساخته جوزف آل‌منکیه‌ویچ، مادام بوواری ساخته وینسنت مینه‌لی)، هربرت لوم (جنگ و صلح ساخته کینگ ویدور)، جیسون روباردز (فیلادلفیا جاناتان دمی)، ریشار ژوردان (سریال بینوایان به نقش ژان والژان) و ناصر ملک‌مطیعی (سریال سلطان صاحبقران علی حاتمی) به نقش امیرکبیر) از جمله شخصیت‌هایی بودند که پرویز بهرام به جای آنها صحبت کرده است اما بدون شک صداپیشگی در نقش‌هایی چون شرلوک هلمز، لورنس اولیویه (هنری هشتم، اتللو) و آنتونی هاپکینز (تله‌تئاتر اتللو) و ابوموسی اشعری در سریال امام علی(ع) را باید ماندگارترین آثار این هنرمند دانست. 

استاد پرویز بهرام، صدای ماندگار دوبله ایران صبح روز دوشنبه 6 خرداد 98 در 86 سالگی درگذشت.