گروه فرهنگ و هنر: خبر حراج خانه و لوکیشن معروف فیلم «تنها در خانه» که روز گذشته توسط وبسایت خبری یواسای تو دی منتشر شد، با بازتابهای بسیار گستردهای در سطح جهان روبهرو شد، در داخل کشور نیز به سبب محبوبیت این فیلم سینمایی مورد استقبال رسانهها قرار گرفت. اما بهراستی حراج یک خانه که احتمالا مالک شخصی داشته و صرفا برای تولید یک فیلم به صورت اجاره در اختیار یک گروه فیلمسازی در سال 1990 یعنی 34 سال پیش قرار گرفته چرا باید به این میزان مورد توجه رسانهها و مردم آن هم در این وسعت قرار گیرد تا جایی که مطابق اعلام این وب سایت خبری، خانه ۵ اتاق خوابه در خیابان لینکلن ۶۷۱ در وینتکا با قیمت حداقل ۵ میلیون دلار برای فروش گذاشته شود؟
اساسا نه این خانه بلکه تمام مکانها و لوکیشن فیلمها یا مجموعههای نمایشی همواره در تمام دنیا برای مخاطبان از جذابیت خاصی برخوردار بوده است؛ موضوعی که حتی در داخل کشور ما نیز مستثنا نبوده و بسیاری از لوکیشنها همچنان با گذشت چند سال و چند دهه از پخششان، برای مردم دارای جذابیت هستند. از خانه پدرسالار در محله امامزاده یحیی گرفته تا خانه سبز در محله سعادتآباد یا حتی خانه معروف سریال قصههای مجید در محله احمدآباد اصفهان که این روزها به محل بومگردی بدل شده است، همگی نشان از جذابیت ویژهای است که این لوکیشنها برای مردم دارند اما نکته قابل تامل اینکه امروز در حالی خانه معروف خیابان لینکلن در حومه شیکاگو در حال فروش است که با گذشت بیش از ۳ دهه از فیلمبرداری این خانه با همان وضعیت ولو بهتر و مرتبتر پابرجا بوده تا با قیمتی بالاتر از عرف در آن محدوده مسکونی به فروش برسد و این در حالی است که بسیاری با اشاره به این ساختمان در مقام مقایسه بر آمدند و لوکیشنهای فیلمهای داخلی را به نوعی مخروبه معرفی کردند. در حالی که آنچه مشخص است برخی از معدود لوکیشنهای مجموعههای اصطلاحا فاخر که به سبب موقعیت فیلمنامه مانند سریال مختارنامه در بیابانهای برخی شهرها ساخته شدهاند و امکان بهربرداری و حتی نگهداری ندارند اما از طرفی بسیاری از لوکیشنهای سریالها اکنون و با گذشت ۳ دهه همچنان پا برجا بوده و مورد استفادهاند که به تعدادی از آنها در ادامه اشاره خواهیم داشت.
***
پس از باران
این سریال در استان سرسبز گیلان و شهرستان تالش و در یکی از عمارتهای زیبای آن منطقه فیلمبرداری شده است. عمارت ارباب عزت سالاری متعلق به خانجان بیگ میرمسعودی از اعقاب شیخ صفیالدین اردبیلی بوده است که از اردبیل به این منطقه مهاجرت کرده و جوکندان ملک اربابی روحالله خان، پدر وی محسوب میشد. در حال حاضر نیز مالک فعلی آن خاندان میرمسعودی هستند که آن را همچون گذشته حفظ و مرمت کردهاند. این خانه بعد از این سریال به عمارت پس از باران معروف شد.
***
پدرسالار
پدرسالار نیز مجموعهای است که سال 74 از شبکه ۲ به کارگردانی مرحوم اکبر خواجویی روی آنتن رفت. عمده محل فیلمبرداری در لوکیشن داخلی انجام شد، خانهای واقع در محله امامزاده یحیی در منطقه 12 شهرداری تهران. خانهای که روزگاری متعلق به مهرانگیز کامبیز از نسل قاجار بوده و در این خانه روضه و مراسم مذهبی برگزار میکرده است. گفته میشود او بعد از فروش این خانه به خانه سالمندان رفته است. بعد از مهرانگیز کامبیز، در اواخر دوره پهلوی جلالالدین تهرانی این خانه را خریداری کرده و برخی خانه سریال پدر سالار را به اسم خانه آقا جلال تهرانی نیز میشناسند.
این خانه پس از فیلمبرداری مدتی دارای سکنه بود و سپس تبدیل به خانه فرهنگ شد و امروز با گذشت ۳ دهه با چندین بخش مختلف از جمله کتابخانه و کلاسهای آموزشی بدل به یکی از مهمترین خانههای فرهنگی تهران شده است.
***
خانه سبز
در مورد خانه سبز آنچه بسیار مورد توجه قرار گرفته بود نامی بود که در آن سالها در تیتراژ پایانی اغلب سریالها به چشم میخورد و آن هم تشکر ویژه از خانواده رجبی بود؛ خانوادهای که مالک این ساختمان بودند و طی 6 سال به لوکیشنی برای بسیاری از مجموعههایی چون همسران، خانه سبز، سیب خنده و دنیای شیرین بدل شده بود. این خانه در محله سعادتآباد هنوز سالم است و مالکش هم خانواده محترم رجبی هستند که در طبقه همکف زندگی میکنند. آقای رجبی درباره چگونگی اجاره خانه به گروه فیلمبرداری گفته بود: «خانه را برای اجاره به بنگاه سپرده بودم که یک روز از بنگاهی خبرم کردند که بیا برایت مشتری پیدا کردهایم. من آن روزها آقای بیرنگ را نمیشناختم اما بعد از توافق سریال همسران را اینجا فیلمبرداری کردند و بعدش هم خانه سبز و سیب خنده و دنیای شیرین را. در مجموع او و گروهش 6 - 5 سالی را میهمان ما شدند و ما هم هر سال قرارداد را تمدید کردیم».
***
قصههای مجید
قصههای مجید برای بسیاری از نوجونان و حتی بزرگسالان نامی آشنا و خاطرهانگیز است. این فیلم سیمای کودک و نوجوان شبکه یک که در اوایل دهه 70 پخش میشد، یکی از ماندگارترین فیلمهای زمان خود محسوب میشود. این مجموعه بر اساس داستانی به همین نام به قلم هوشنگ مرادیکرمانی در اصفهان ساخته شده است و روایتگر داستان زندگی مجید و بیبی است. قصههای مجید در یکی از خانههای قدیمی و سنتی اصفهان و مدرسه اتحاد فیلمبرداری شده است. لوکیشن خانه به دلیل وجود مالک شخصی تا سالها دارای سکنه بود تا سال گذشته که با همکاری میراث فرهنگی و اهتمام ویژه شورای شهر اصفهان بویژه بازیگر نقش یک سریال و صدالبته رضایت مالک تبدیل به محل بومگردی شده است. در واقع خانه مجید را باید جزو موارد استثنایی دانست که با گذشت بیش از 3 دهه سالم و به محلی برای بومگردی بدل شده است. مدرسه اتحاد اما از وضعیت خوبی برخوردار نیست و تا چند سال پیش به مخروبهای برای معتادان بدل شده بود ولی با توجه به حصارکشی انجام شده حداقل از محل اسکان معتادان جلوگیری شد اما وضعیت مخروبه همچنان در این مدرسه جاری است.