گروه فرهنگ و هنر: موزه سینما طی یک سال گذشته با برپایی نشستهای تخصصی و کارگاههای علمی و تخصصی در بحث و بخش تبیین در حوزهای سینمایی و فرهنگی گام موثری برداشته است؛ یک عمر خاطره نمای نزدیک توسط علی نصیریان، کمدی سینمایی برای تمام فصول توسط علیرضا خمسه، نگاهی به سینمای زندهیاد رسول ملاقلیپور با حضور اکبر نبوی و نشست سینما و صلح به مناسبت روز جهانی موزه، از جمله این نشستها به شمار میرود.
همچنین کارگاههایی چون کارگردانی و بازیگری در سینما توسط داریوش فرهنگ، از فیلمنامه تا پرده نقرهای توسط همایون اسعدیان، انتقال تجربه کارگردانی توسط مسعود جعفریجوزانی، نقش صدا در زندگی و سینما توسط نظامالدین کیایی، چگونه تصاویر بهتری خلق کنیم توسط علی لقمانی و انتقال تجربه کارگردانی توسط محمدعلی باشهآهنگر از جمله سایر اقدامهای انجام شده توسط موزه سینماست؛ موزهای که شاید تا 2 سال گذشته تنها به محلی برای ارائه جوایز و بازدید مخاطبان و علاقهمندان بدل شده بود اما با تغییر سیاستگذاری، امروز موزه سینما به یکی از مکانها برای برپایی نشستها و کارگاههای مهم و موثر در حوزه سینما بدل شده است.
اما در جدیدترین نشست تخصصی که با حضور مجید اسماعیلی مدیر عامل موزه، منوچهر شاهسواری تهیهکننده سینما و تلویزیون و احمد محیط طباطبایی رئیس شورای بینالمللی موزهها برگزار شد، بحث موزه، سینما و آموزش مورد بررسی قرار گرفت. در این نشست مجید اسماعیلی مدیرعامل موزه سینمای ایران با اشاره به شیوهها و روشها در انتقال آموزهها به نسل جدید گفت: در این نشست قرار است مبحث آموزش و ارتباط آن با موزهها مورد بحث قرار گیرد. به نظر میرسد انسان معاصر از حیث موضوعات، دغدغهها و آموزش، انسان بسیار متفاوتی است. در طول تاریخ بشر هیچگاه مانند امروز شرایطی وجود نداشته است که اطلاعات به صورت ارزان و وسیع در اختیار بشر قرار بگیرد، به گونهای که اگر یک فرد بخواهد مجموعه موارد پیرامونی خود را یاد بگیرد، فرصت آن را پیدا نمیکند، بنابراین آنچه را که همسو با نیاز است انتخاب میکند. نسل جدید امروز زیر بار یادگیری هر مسالهای نمیرود و حتما باید احساس نیاز کند و نسبت به یک موضوع تعلق خاطر داشته باشد. در این شرایط، انسان مدرن آموزش و یادگیری متفاوتی دارد و موزهها یک حلقه پررنگ از جریان آموزش برای انسان مدرن به شمار میرود. وی ادامه داد: برای تولید انگیزه، جذابیت و استعدادیابی باید در فضای موزهها، بخشی در نظر گرفته شود. در این فضا نوع جدیدی از آموزش تعاملی میتواند مورد توجه قرار بگیرد، بنابراین بهسرعت باید به سمت نقشپذیر کردن موزهها در بخش آموزشهای جدید حرکت کنیم. مخاطب اصلی و مرکزی موزهها کودکان و نوجوانان هستند که گاهی این طیف سنی کم دیده میشوند و این مساله باید تقویت شود. اسماعیلی با بیان اینکه مثلث سینما، آموزش و موزه باید مورد تاکید جدی قرار بگیرد، خاطرنشان کرد: تفاوت سینما با هنرهای دیگر امری معنادار است. سینما عصاره یک تمدن در زمانه ما به شمار میرود و مجموعهای از خردورزی و دانش باید در کنار یکدیگر قرار بگیرند تا تصویر تشکیل شود. موسیقی، نقاشی و حجمسازی بخشی از دنیای بیکران سینما را تشکیل میدهند. زمانی که کشوری دارای سینما نباشد، قادر به تولید روایت بصری از خود نیست. سینما دارای مسیر و مقصدی بسیار زیبا است. باید در موزهها درباره چیستی سینما با مخاطبان کودک و نوجوان صحبت شود. بشر امروزی حوصله تماشای موارد جانبی را ندارد و به دنبال آموزش دیدن از مسیر نوین است. اسماعیلی ابراز داشت: بحث مربوط به سینما بسیار گسترده است، زیرا دارای تفاوت معناداری با سایر هنرها است. سینما عصاره یک تمدن در زمانه ما به شمار میرود. در ادامه منوچهر شاهسواری، تهیهکننده و مدیر فرهنگی سینما گفت: اگر کمی زاویه دید خود را تغییر دهیم به معنای متفاوتی از آنچه در ذهن داریم میرسیم. باید میان آموزش، موزه و سینما یک انطباق معنایی و تمدنی پیدا کنیم. در هر کجای جهان و در طول تاریخ، نقاط حساس مربوط به مواردی است که یک مدرسه یا مرکز آموزشی وجود دارد. چنین مکانهایی تنها امکانی برای آموزش نیستند، بلکه بخشی از تمدن گذشته و آینده در آنجا وجود دارد. وی با بیان اینکه عدهای سینما را یک ابزار میدانند، بیان داشت: سینما تنها در شرایطی در یک کشور رشد میکند که تمدنی وجود داشته باشد. یکی از پدیدههای جهان معاصر سینما است که دارای مبنای شبهنظری است. اگر کشوری از سینما بهره ببرد در متن جهان قرار خواهد داشت و بدون آن در حاشیه خواهد بود. در موزه به تماشا و مشاهدهگری دست میزنیم و بر اساس آن، درکی از موقعیت زمانی و مکانی آنچه شاهدش هستیم به ما منتقل میشود و هر فردی دریافت خاص خود را در این زمینه دارد.
شاهسواری با بیان اینکه امروزه در دوران تمدن بنیان تصویر به سر میبریم، گفت: باید توجه داشته باشیم که نسبت سینما با باورمندی مخاطب است و این موضوع در تناسب با فرم و محتوای یک اثر شکل میگیرد. آثار ایدئولوژیک گاهی از نظر فرم درخشان هستند اما به لحاظ نشانهشناسی دیگر کارکرد چندانی ندارند، زیرا با سینمای ایدئولوژیک نمیتوان در جهان فعلی صحبت کرد. سینما ناشی از تمدن بوده و خود تمدنساز است. سینما میتواند به گذشته تجسم ببخشد و آن را تصویر کند.
وی با اشاره به اینکه موزهها مسؤول گذشته هستند اما برای ساخت آینده به وجود آمدهاند، بیان داشت: سینما قابلیت تجسمبخشی به آینده را دارد و بسیاری از فیلمهای علمی و تخیلی گذشته، امروزه شکلی از واقعیت را به خود گرفتهاند و این قدرت تجسمبخشی نیازمند فضایی برای تنفس است. باستانشناسان آینده متخصصان فهم تصویر هستند به همین دلیل، سینما دارای اهمیت بسیار زیادی است.