کد خبر: 286086تاریخ: 1403/3/16 00:00
80 نفر برای کاندیداتوری در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کردند
همه هستند
* قالیباف، جلیلی، بذرپاش، زاکانی، قاضی‌زاده علی نیکزاد، لاریجانی، جهانگیری همتی و پورمحمدی از داوطلبان شاخص این انتخابات هستند/ * بررسی صلاحیت کاندیداها از دیروز در شورای نگهبان آغاز شد
گروه سیاسی: «در‌های وزارت کشور بسته شد»؛ این آخرین خبر از روز پایانی ثبت‌نام داوطلبان چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری بود. روز پایانی در شرایط عجیبی به پایان رسید. تقریبا در نیم روز شاهد حضور اغلب چهره‌هایی بودیم که درباره آنها گمانه‌های رسانه‌ای مطرح بود. از سوی دیگر شاهد ثبت‌نام اشخاصی بودیم که به نظر می‌رسد صرفا می‌خواستند نام فراموش‌شده خود را بار دیگر احیا کنند. هرچند این وضعیت محل تعجب همگان شد اما از سوی دیگر نمادی از مردم‌سالاری نیز بود. آنجا که نظام جمهوری اسلامی ایران بار دیگر نشان داد برای همه این فرصت را فراهم کرده است که با دارا بودن شرایط اولیه ذکرشده در قانون می‌توانند داوطلب انتخابات ریاست‌جمهوری شوند. حالا با پایان فرصت ثبت‌نام، باید منتظر لیست افراد تاییدصلاحیت شده باشیم. بررسی صلاحیت‌ها نیز توسط شورای نگهبان از صبح روز گذشته آغاز شده است و در نهایت وزارت کشور اسامی را اعلام خواهد کرد.
مروری مختصر بر فهرست افرادی که در 5 روز فرصت نام‌نویسی به وزارت کشور مراجعه کرده‌اند نشان می‌دهد ۸۰ نفر از کل مراجعه‌کنندگان موفق به ثبت‌نام شده‌اند.
در همین ارتباط سیدمحمدتقی شاهچراغی، رئیس ستاد انتخابات وزارت کشور در جمع خبرنگاران گفت: تعداد مراجعه‌کنندگان در طول ۵ روز فرصت به ۲۸۷ نفر رسید که از این تعداد ۸۰ نفر واجد شرایط ثبت‌نام بودند.
* چه کسانی و با چه مسؤولیت‌هایی آمدند؟
آخرین روز از ثبت‌نام داوطلبان کاندیداتوری انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم، شلوغ‌ترین روز هم بود. تقریبا در این روز همه آنهایی که منتظر ثبت‌نام آنها بودیم برای ثبت‌نام وارد وزارت کشور شدند. برخی‌ها نیز نیامدند که لیستی بلند و فهرستی قابل تامل است اما حالا می‌توانیم درباره گزینه‌های شاخص انتخابات ریاست‌جمهوری حدس‌هایی بزنیم. به نظر می‌رسد «محمدباقر قالیباف، مهرداد بذرپاش، سعید جلیلی، علی لاریجانی، علیرضا زاکانی، اسحاق جهانگیری، عبدالناصر همتی، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، مصطفی پورمحمدی و علی نیکزاد» کسانی هستند که که نسبت به سایر کاندیداها توجه بیشتری را به خود جلب کرده‌اند. اما به طور کلی چه کسانی و با چه مسؤولیت‌هایی در این دوره از انتخابات ثبت‌نام کردند؟
نخستین افرادی که در روز پنجم ثبت‌نام وارد وزارت کشور شدند، الیاس نادران، حسن سبحانی، حسن کامران، سیده‌حمیده زرآبادی، سیدقاسم جاسمی، محمدناظمی‌اردکانی و علیرضا ورناصری از نمایندگان ادوار مجلس بودند. حجت‌الاسلام احمد اکبری، مدرس حوزه علمیه قم نیز جزو کسانی بود که با آغاز ثبت‌نام‌ها در ستاد انتخابات حاضر شد. پس از آن حمید کریمی، علی آذری و محمد وحدتی از دیگر نمایندگان ادوارد مجلس ثبت‌نام خود را در پیش از ظهر نهایی کردند. محمدرضا اسکندری، وزیر جهاد کشاورزی دولت نهم و اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت‌های یازدهم و دوازدهم هم به عنوان چهره‌های متفاوت از نمایندگان ادوار پیش از ظهر وارد ستاد انتخابات کشور شدند. داغ‌ترین فضای ثبت‌نام به نماینده‌های ادوار اختصاص داشت. این روند در عصر روز پنجم نیز ادامه یافت و حسن نوروزی، حسین گروسی، مهدی شیخ، محمدعلی وکیلی، اصغر سلیمی، محسن کوهکن، هاجر چنارانی، ضرغام صادقی، احمد موسوی، ابراهیم عزیزی، علی وقفچی، علی نیکزاد، علی حسینی و رفعت بیات داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست‌جمهوری شدند. محمد رویانیان از فرماندهان پیشین پلیس راهنمایی و رانندگی، محمدحسن نامی رئیس ستاد مدیریت بحران، محمدمهدی زاهدی وزیر علوم دولت نهم، علیرضا افشار رئیس اندیشکده جنگ نرم دانشگاه عالی دفاع ملی، اکبر نیکزاد رئیس سابق بنیاد مسکن، مصطفی پورمحمدی و شمس‌الدین حسینی وزرای دولت‌های نهم و دهم، عباس آخوندی وزیر شهرسازی دولت گذشته و صولت مرتضوی وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی هم با حضور در ستاد انتخابات کشور برای انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری اعلام کاندیداتوری کردند.
در نهایت محمدباقرقالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی از جمله چهره‌هایی بود که با حضورش روند یکنواخت ثبت‌نام را در هم شکست. مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی، داوود منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه و امیرحسین قاضی‌زاده رئیس بنیاد شهید دولت سیزدهم نیز از جمله کسانی بودند که ثبت‌نام آنها در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری مورد توجه قرار گرفت.
تا پیش از آن (یعنی طی ۴ روز نخست ثبت‌نام‌ها) محمدرضا صباغیان، مصطفی کواکبیان، عباس مقتدایی، قدرتعلی حشمتیان، سعید جلیلی، علی لاریجانی، محمود احمدی‌بیغش، محمد خوش چهره، عبدالناصر همتی، احمد رسولی‌نژاد، وحید حقانیان، مسعود پزشکیان، علیرضا زاکانی، حبیب‌الله ده‌مرده، محمدرضا میرتاج‌الدینی، زهره الهیان، فداحسین مالکی، محمدمهدی اسماعیلی، مسعود زریبافان، حسین افشارزاده، حسینعلی قاسم‌زاده، محمود احمدی‌نژاد، محمود صادقی، شهریار حیدری، صادق خلیلیان، سیدمحمد مقیمی، سرتیپ ایرج شاهوردی، حسن محمدیاری، مجتبی محفوظی، علی صوفی، محمدرضا پورابراهیمی، حسین میرزایی، غلامحسین رضوانی، جلیل جعفری، سیدغنی نظری، محمدحسن قدیری‌ابیانه و محمد شریعتمداری داوطلب چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری شده بودند. به طور کلی می‌توان گفت چهره‌های سیاسی و اجرایی کشور از جمله نمایندگان فعلی و سابق مجلس و شورای شهر، رئیس دانشگاه تهران، وزیر فرهنگ و ارشاد، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، راه و شهرسازی، رئیس بانک مرکزی، استانداران سابق، رئیس‌جمهور اسبق، شهردار تهران، روسای پیشین و فعلی مجلس شورای اسلامی، معاون اول دولت‌های یازدهم و دوازدهم، وزرای سابق، رئیس اسبق بنیاد شهید، رئیس اسبق بانک مرکزی، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاون دفتر مقام معظم رهبری برای کسب صلاحیت کاندیداتوری در این دوره انتخابات ثبت‌نام کردند.
می‌دانیم که طبق معیارهای اعلامی، کسانی واجد شرایط کاندیداتوری و ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری هستند که حداقل ۴۰ سال و حداکثر ۷۵ سال تمام شمسی و حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل آن و سابقه تصدی حداقل ۴ سال در برخی مناصب و مشاغل مصرح در قانون نظیر مقامات سیاسی موضوع بندهای الف، ب و ج ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری شامل روسای ۳ قوه، معاون اول و نواب رئیس مجلس و اعضای شورای نگهبان و وزرا و نمایندگان مجلس و معاونان رئیس‌جمهور را داشته باشند، همچنین عدم محرومیت از حقوق اجتماعی در زمان ثبت‌نام، فقدان سابقه محکومیت کیفری موثر یا عدم محکومیت قطعی کیفری و جرائم اقتصادی از دیگر شروط است. از سویی این روز‌ها بازار انتقاد به کسانی که خود را واجد شرایط ریاست‌جمهوری می‌دانستند نیز گرم بود. از جمله نقد‌های پررنگ رسانه‌ها و فعالان شبکه اجتماعی نسبت به داوطلبانی بود که بعضا در انتخابات مجلس دوازدهم رد صلاحیت شدند! با وجودی که طبق قانون مسؤولان قبلی و نمایندگان سابق مجلس امکان ثبت‌نام در انتخابات را دارند اما در بین این افراد کسانی دیده می‌شوند که در انتخابات مجلس ردصلاحیت شده بودند یا در رقابت با رقبای خود در حوزه‌های انتخابیه عرصه را واگذار کردند!
در تحلیل چرایی این حجم از ثبت‌نام نمایندگان و کسانی که سابقه آنها از پیش مشخص است می‌توان موضوعات مختلفی را طرح کرد. مهم‌ترین نکته این است که برخی‌ها می‌خواهند با استفاده از این فرصت خود را در یک سطح ملی مطرح و از این طریق در آرایش‌های سیاسی جایگاه خود را بازآفرینی کنند. برخی هم این تعداد ثبت‌نام داوطلبان را باعث تحمیل هزینه به کشور می‌دانند؛ موضوعی که مصطفی میرسلیم نماینده دوره یازدهم مجلس به آن اشاره دارد و در صفحه شخصی خود در ایکس می‌نویسد: «کسانی که خود می‌دانند به دلیل اشکالات عملکردی صلاحیت‌شان احراز نخواهد شد، نباید با ثبت‌نام، برای کشور هزینه‌ساز شوند». هرچند نگاه‌های دیگری نیز در این باره مطرح می‌شود اما به نظر می‌رسد می‌توان اغلب کسانی را که ثبت‌نام کرده‌اند در همین 2 دسته تحلیل کرد.
* دولت نامزد مشخصی در انتخابات ندارد و هیچ‌کس گزینه دفتر رهبری نیست
یکی از موارد برجسته در تمام انتخابات‌ها، عدم حضور افراد منسوب به رهبر معظم انقلاب برای کاندیداتوری یا برعهده گرفتن مسؤولیت ستادهای تبلیغاتی بوده است و در ادوار مختلف انتخابات، رهبر معظم انقلاب افراد منتسب به خودشان را از حضور در عرصه انتخابات منع کرده‌اند تا شائبه دخالت دفتر رهبری در انتخابات پیش نیاید. حتی جدا از نزدیکان رهبر انقلاب، افراد منصوب از سوی ایشان در پست‌های مدیریتی نیز معمولا با احتیاط بسیار بیشتری نسبت به دیگران درباره ورود به انتخابات عمل می‌کنند و همواره این «حیطه» محترم شمرده و تاکید می‌شود که این حضور یک حضور فردی است و نه حاکمیتی. تسنیم در این باره نوشت: متاسفانه در روزهای گذشته برخی افراد به‌رغم اینکه سابقه مسؤولیت اجرایی متناسب و چندانی هم نداشتند به عنوان داوطلب نامزدی ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کردند اما بدتر اینکه در تیزرهای انتخاباتی‌شان، نقطه ثقل تبلیغ را وابستگی به دفتر مقام معظم رهبری قرار دادند؛ مساله‌ای که قطعا اقدامی غیراخلاقی و به دور از نگه داشتن حرمت این نهاد بسیار والاست.
از سویی غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور نیز در یک گفت‌وگوی تلویزیونی درباره ثبت‌نام برخی اعضای دولت در انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار کرد: دولت از برگزار‌کنندگان انتخابات است و به عنوان یک شخصیت حقوقی نامزد مشخصی ندارد. همکارانی از جمع اعضای دولت سیزدهم ثبت‌نام کرده‌اند، نیت تداوم راه شهید رئیسی را داشته‌اند.
* آغاز بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری
هادی طحان‌نظیف، سخنگوی شورای نگهبان در گفت‌وگویی صبح دیروز تصریح کرد: تا دقایقی دیگر جلسات بررسی صلاحیت داوطلبان چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری آغاز می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در این دوره ۸۰ نفر ثبت‌نام کرده‌اند، گفت: شورای نگهبان در مهلت قانونی 5 روزه تعیین‌شده به صورت فشرده بررسی‌های خود را انجام خواهد داد.
سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه قانون مدت‌زمان ۵ روزه دوم را نیز پیش‌بینی کرده است، بیان داشت: بنای ما این است که در ۵ روز اول کار را به اتمام برسانیم اما اگر نیاز بود بخشی از مهلت دوم را نیز استفاده خواهیم کرد.
طحان‌نظیف افزود: شرایط براساس اصل ۱۱۵ قانون اساسی است و به لحاظ اهمیتی که انتخابات ریاست‌جمهوری داشته قانون اساسی خود شرایط را تعیین کرده است.
وی یادآور شد: تمام تلاش اعضای شورای نگهبان این است که اوصاف ذکرشده در قانون اساسی را در داوطلبان انتخابات ریاست‌جمهوری احراز کنند و ان‌شاءالله به محض اینکه به نتیجه برسیم آن را خدمت ملت شریف ایران اعلام خواهیم کرد. سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه جلسات شورا برای بررسی صلاحیت داوطلبان به صورت چند نوبته و فشرده ادامه خواهد داشت، گفت: تلاش شورای نگهبان این است که کار در نهایت صحت، اتقان و البته با سرعت انجام شود تا فرصت کافی تبلیغات هم برای نامزدها وجود داشته باشد.
طحان‌نظیف در توضیح چگونگی بررسی صلاحیت داوطلبان اظهار داشت: برخی از اسناد و مدارک از خود داوطلبان تحویل گرفته شده است و استعلاماتی نیز از دستگاه‌های مربوطه اخذ خواهد شد و در هر صورت مبنای ما قانون اساسی است.
***
برای ورود به صحنه انتخابات آماده می‌شویم
احمد وحیدی پس از پایان ثبت‌نام داوطلبان چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار داشت: فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره انتخابات راهگشای همه ما و داوطلبانی است که برای حضور در این صحنه بزرگ خودشان را آماده کرده‌اند. وحیدی اظهار داشت: از همه دست‌اندرکاران و اصحاب رسانه که در این ۵ روز حقیقتا با حضور گرم‌شان و با انعکاس خبرها گرمی‌بخش این دوره از انتخابات تا این مرحله بودند و ان‌شاءالله تا آخر هم همین‌طور خواهد بود و از رسانه ملی هم که مسائل و صحنه‌ها را مستقیما پخش کردند، قدردانی می‌کنم. وزیر کشور تاکید کرد: این مرحله از انتخابات بخوبی و با انضباط و نظم ارزشمندی به اتمام رسید و داوطلبان هم فرصت یافتند به شکل مختصر حرف‌ها و برنامه‌های خود را بگویند و بخوبی هم منعکس شد. امیدواریم در ادامه این روند همچنان شاهد حضور خرمندانه، اخلاق‌مدارانه و با نگاه به وضعیت و حساسیت‌های کنونی کشور و انتظار بزرگ ملت ایران پس از شهادت شهید آیت‌الله رئیسی باشیم، در فقدان این شهید بزرگوار مسؤولیت بزرگی برعهده همه ما بویژه داوطلبان قرار دارد تا راه شهید آیت‌الله رئیسی ادامه یابد و لبیکی به خیزش ملت بزرگ ایران باشد. با تأکیداتی که امروز رهبر معظم انقلاب درباره اخلاق‌مداری در انتخابات داشتند، امیدوارم این فضای پاک و منزه حاصل از شهادت این عزیزان همچنان در ادامه راه حفظ شود و بتوانیم انتخابات تراز را شاهد باشیم. وحیدی تصریح کرد: بر اساس آمار در این 5 روز ۸۰ نفر از عزیزان از کل مراجعان موفق به ثبت‌نام شدند. شرایط ثبت‌نام بعد از این بود که اینها واجد شرایط اولیه باشند مانند سن مجاز ۴۰ تا ۷۵ سال، داشتن مدرک کارشناسی ارشد، نداشتن سوءسابقه و داشتن سابقه اجرایی در سطوحی که بتوانند مرحله اول را پشت سر بگذارند. وزیر کشور ادامه داد: طبیعتا کسانی که فاقد این ویژگی‌ها بودند نتوانستند برای ثبت‌نام مراجعه کنند اما کسانی که این ویژگی‌ها را داشتند در مرحله اول ثبت‌نام کردند، حدود ۸۰ نفر بودند که در نوع خود نصاب مهمی است. در مرحله بعدی شورای نگهبان باید صلاحیت‌ها را ارزیابی کند تا برای دوره تبلیغات که ۱۵ روز است و در نهایت برای ورود به صحنه انتخابات آماده شویم.