ناترازی بنزین در کشور به دلایلی نظیر وجود خودروهای فرسوده و کم‌کیفیت در کنار یارانه‌های پنهانی که به انرژی تخصیص می‌یابد، تبدیل به مشکلی در اقتصاد کشور شده تا جایی که افزایش مصرف منجر به این شد کشور ما از صادرکننده بنزین به واردات‌کننده این محصول راهبردی تبدیل شود. اگرچه مسؤولان برای جلوگیری از این ناترازی راهکارهای مختلفی نظیر ساخت پالایشگاه، محدودیت کارت سوخت جایگاه، کاهش سهمیه آزاد کارت‌های سوخت و حتی افزایش سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت را در نظر گرفتند اما به نظر می‌رسد این راهکارها هنوز پاسخگو نبوده و اکنون باید راهکارهای دیگری را برای جبران این خسارت اقتصادی مدنظر قرار دهیم.

* واردات بنزین در قالب تهاتر و سوآپ

معاون وزیر نفت با بیان اینکه «واردات بنزین در قالب تهاتر و سوآپ داریم و در سال جاری هم منابعی برای آن در نظر گرفته شده»، گفت: موضوع سه نرخی بودن بنزین بی‌اساس است و چیزی در این قالب تا امروز ابلاغ نشده، بلکه سیاست‌های غیرقیمتی در دستور کار دولت است. جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در نشستی خبری اظهار داشت: افزایش جهشی مصرف بنزین کشور پس از کنترل کرونا امکان صادرات بنزین را از بین برد. در شرایط کرونا در سال 99 با مصرف روزانه حدود 70 میلیون لیتر بنزین و تولید حدود 93 میلیون لیتر، امکان صادرات بنزین وجود داشت اما با افزایش 20 میلیون لیتری مصرف پس از کنترل کرونا، امکان صادرات بنزین عملا وجود نداشت. وی افزود: سال 99 اگر شرایط کرونا نبود، مصرف بنزین به 105 میلیون لیتر می‌رسید و 12 میلیون لیتر در روز ناترازی بنزین داشتیم اما به‌خاطر کاهش مصرف بنزین به دلیل شیوع کرونا، امکان صادرات بنزین فراهم شد.

* میزان تولید بنزین در ۱۰۵ میلیون لیتر در روز رسید

سالاری اظهار کرد: در زمان تحویل دولت در سال 1400 بالغ بر 744 میلیون لیتر تعهدات صادرات بنزین ما، معادل 21 کشتی بود و نیاز به حل‌وفصل و تعیین‌تکلیف داشت و 27 فقره صادرات بدون پشتوانه انجام شده بود که معادل 58 کشتی بود که آن هم بخشی از تعهدات بود. وی ادامه داد: ظرفیت تولید بنزین در ابتدای دولت سیزدهم حدود 94 میلیون لیتر بود که این ظرفیت را به 105 میلیون لیتر در روز رساندیم و با انجام تمهیداتی از جمله افزایش ظرفیت شرکت‌های پالایشی، تولید بنزین به 112 میلیون لیتر در روز رسید. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تصریح کرد: واردات بنزین در قالب تهاتر و سوآپ داریم و در سال جاری هم منابعی برای آن درنظر گرفته شده است. سالاری درباره میزان تولید بنزین پتروشیمی گفت: چیزی به اسم بنزین پتروشیمی نداریم، بلکه استفاده از مولفه‌های پتروشیمی مثل ریفورمیت و MTBE را در تولید بنزین داریم که این ریفورمیت نیز همتراز ریفورمیت پالایشگاهی، کیفیت دارد و بر اساس استانداردهاست.

* هیچ برنامه برای افزایش قیمت بنزین نداریم

معاون وزیر نفت درباره برنامه‌های احتمالی افزایش نرخ بنزین گفت: موضوع ۳‌نرخی شدن بنزین بی‌اساس است و چیزی در این قالب تا امروز ابلاغ نشده است، بلکه سیاست‌های غیرقیمتی در دستور کار دولت قرار دارد و جلوگیری از انحراف و قاچاق سوخت یکی از کارهایی است که اقداماتی برای آن انجام شده و باید این روند ادامه یابد.

وی افزود: مصرف بنزین کشور 3 برابر استاندارد جهانی است و اگر 10 درصد مصرف بنزین کاهش یابد امکان صادرات این سوخت فراهم می‌شود که درآمد قابل توجهی برای کشور خواهد داشت. سالاری خاطرنشان کرد: هر خودروی ایرانی در هر پیمایش 100 کیلومتر، 12 لیتر به طور متوسط مصرف بنزین دارد که این رقم با هیچ استانداردی منطقی نیست و به‌ازای حدود 24 میلیون خودرو روزانه 116 تا 118 میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کنیم که رقم بسیاری بالایی است. وی ادامه داد: متأسفانه اسقاط خودروهای فرسوده در کشور ما مغفول واقع شده و باید این امر با استفاده از ظرفیت‌های ماده 12 قانون رفع موانع تولید در دستور کار جدی قرار گیرد، امسال 1.5 میلیون خودرو به ناوگان حمل‌نقل کشور افزوده می‌شود که میزان مصرف آنها 5 میلیون لیتر در روز خواهد بود. سالاری با بیان اینکه پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در دولت قبل به‌بهره‌برداری رسیده بود اما در حوزه بهره‌برداری و نگهداشت مشکلات جدی در این پالایشگاه وجود داشت، گفت: اقدامات جهادی و فنی در دولت سیزدهم باعث شد این مشکلات عمده برطرف شود.

وی افزود: بعد از استقرار دولت سیزدهم 1600 نقطه در پالایشگاه اصفهان شناسایی شد که دچار عیوب فنی بودند و در زمان کوتاهی با تعویض کالا تعمیرات لازم انجام شد که در افزایش تولید و کیفی‌سازی موثر بود. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تصریح کرد: زیان انباشته شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران سال 1400 به میزان 118 درصد بود که با اقدامات موثر در ارتقای کیفی و مدیریت منابع در مدت فعالیت دولت سیزدهم، شرکت از زیان خارج شده است.