گروه فرهنگ و هنر: سینمای ایران از دیرباز همواره ارادت خاص و ویژه‌ای نسبت به ساحت امام هشتم(ع) داشته است، تا جایی که با مروری بر تولیدات 4 دهه گذشته انبوهی از قصه‌ها و روایت‌های مختلف را حول جایگاه معنوی امام رضا(ع) می‌توان یافت؛ تولیداتی که همواره در هماورد‌های سینمایی داخلی بویژه جشنواره فیلم فجر نیز به عنوان آثار شاخص و مطرح معرفی شده‌اند؛ از «بدون قرار قبلی» که سیمرغ بهترین فیلم در چهلمین جشنواره فیلم فجر را گرفت تا «کیمیا» که جایزه ویژه هیات داوران دوره سیزدهم را از آن خود کرد.

«آبی روشن» ساخته بابک لطفی‌خواجه‌پاشا را باید تازه‌ترین فیلم با محتوا و موضوع امام رضا(ع) در سینمای ایران دانست. لطفی در دومین تجربه کارگردانی سراغ سینمای معنویت‌گرا رفته و با دستمایه قرار دادن خصایص و آموزه‌های این امام همام، قصه‌ای سرراست با پیچیدگی‌های دراماتیک روایت کرده است؛ فیلمی که در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر در بخش تجلی اراده ملی از سوی آستان قدس رضوی مورد تقدیر و تجلیل قرار گرفت. 

فیلم «آبی روشن» در داستان خود سراغ روایت یک قهرمان اجتماعی رفته است؛ قهرمانی که در ابتدای فیلم با موضوعی روبه‌رو می‌شود که ریشه در گذشته او دارد و برای همین ناچار به سفر می‌شود و در طول این سفر و فیلم در مقابله با کشمکش‌ها خصایص قهرمانی از خود بروز می‌دهد؛ قهرمانی که اشتباه نمی‌کند اما به قصور خود در گذشته پی می‌برد. حاج‌یونس فیلم «آبی روشن» ناچار به سفر می‌شود؛ سفری که او را از آنچه هست جدا می‌کند، در مواجهه با آدم‌ها و موقعیت‌های ناشناخته قرار می‌دهد و به گذشته می‌برد. او در این بازگشت و مواجهه، دست به اقدامی می‌زند که در نوع خود خرق عادتی به حساب می‌آید. قهرمان این فیلم دست آخر فعل قهرمانانه و نجات‌بخشی را انجام می‌دهد، در حالی که خودش را در چالشی بزرگ‌تر قرار می‌دهد، چالشی که ممکن است منجر به مرگ او شود اما با آغوش باز آن را می‌پذیرد.

نویسنده در جریان نوشتن فیلم، قهرمانی ساخته که اعتبار و آبرویش از فعلیت و کارهایش پیشی می‌گیرد. فعل قهرمانانه قهرمان در این فیلم باعث نجات نمی‌شود، بلکه موجب گرفتاری او می‌شود و این سرمایه اجتماعی اوست که او را نجات می‌دهد. در واقع اعتبار اجتماعی و معنوی اوست که از فردیت قهرمان پیشی گرفته و او را از چالشی بزرگ به جایگاهی که از ابتدای فیلم در انتظارش بود بازمی‌گرداند. سرمایه اجتماعی مهم‌ترین دارایی قهرمان اجتماعی است؛ سرمایه‌ای که ممکن است سایر قهرمان‌ها نیز از آن برخوردار باشند اما سرمایه اجتماعی قهرمان اجتماعی، کنش فعال دارد و در قصه دخالت می‌کند.

همان طور که در ابتدا بیان شد، بستر اصلی این فیلم، امام رضا(ع) و رسیدن به مقام و جایگاه خادمی است؛ آنچه قهرمان فیلم یعنی حاج یونس در پی آن است و همین خاستگاه باعث شده سبد سینمای ایران غنی‌تر و پرتر از همیشه شود. به هر شکل اکران «آبی روشن» بهانه‌ای شد تا  نیم نگاهی بیندازیم به فیلمسازان و هنرمندانی که طی 4 دهه گذشته با ارادت قلبی و عشق به امام هشتم پرونده فیلمسازی خود را معطر به شمیم امام رضا(ع) کرده‌اند.

احمدرضا درویش: به جرأت باید اذعان کرد فیلم سینمایی «کیمیا» به کارگردانی احمدرضا درویش یکی از پرافتخارترین  آثار سینمایی با موضوع امام رضا (ع) است؛ فیلمی که هرچند از آثار دفاع  مقدس به شمار می‌آید اما نگاه عمیق و لطیفی به فرهنگ رضوی و مشهدالرضا دارد. در این فیلم که یکی از مطرح‌ترین ساخته‌های احمدرضا درویش است، فارغ از جایگاه ایمانی امام رضا(ع)، رأفت به ‌عنوان تم غالب بر شخصیت اصلی قصه مستولی شده و نقشی کلیدی را در تصمیم‌گیری بزرگ زندگی رضا (خسرو شکیبایی) ایفا می‌کند.

درویش چهارمین ساخته خود را سال  73  در حالی  که 33  سال داشت، با بازی زنده یاد خسرو شکیبایی، زنده‌یاد بیتا فرهی و رضا کیانیان مقابل دوربین محمود کلاری برد. این فیلم 92 دقیقه‌ای داستان دختری به نام کیمیاست که پدرش، رضا، در آغاز جنگ ایران و عراق اسیر می‌شود. 9  سال بعد که رضا از اسارت آزاد می‌شود، کیمیا به مشهد رفته است و آنجا زندگی می‌کند. «کیمیا» از پرافتخارترین آثار سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر است. این اثر جوایز متعددی همچون جایزه ویژه هیات داوران را از سیزدهمین جشنواره فیلم فجر دریافت کرد.

رسول صدرعاملی: صدرعاملی پرکارترین فیلمساز سینمای ایران است که آثاری را با محوریت امام رضا (ع) ساخته است. او سال 1386 نخستین فیلم از سه‌گانه امام رضا(ع) را با عنوان «هر شب تنهایی» جلوی دوربین برد؛ فیلمی که طی آن فضائل امام هشتم(ع) به صورت ناخودآگاه بر زندگی شخصیت‌های اصلی داستان آشکار می‌شود. در خلاصه این فیلم آمده است: عطیه، نویسنده و مجری یک برنامه رادیویی خانوادگی است. او هر روز به سوالات شنوندگان این برنامه پاسخ می‌دهد و به آنها توصیه می‌کند چگونه در کنار همسران‌شان باشند تا زندگی بهتری داشته باشند. عطیه مریض است و پزشکان به او گفته‌اند فقط 4 ماه از عمرش باقی مانده و از این 4 ماه 2 ماه گذشته است. او به پیشنهاد همسرش برای زیارت به مشهد مقدس می‌رود.

دومین فیلم از سه‌گانه صدرعاملی، «شب» نام دارد. این فیلم، زمستان 1386 اکران شد و بازیگران مطرحی چون عزت‌الله انتظامی، خسرو شکیبایی و امین حیایی در آن به ایفای نقش پرداختند. در این فیلم که اصلی‌ترین سکانس‌های آن در محوطه حرم امام رضا(ع) فیلمبرداری شده، استعانت از مقام الهی این امام همام به شکل بارزتر و صریح‌تر به تصویر کشیده می‌شود.

سومین فیلم صدرعاملی با محوریت امام رضا(ع) سال 1388 جلوی دوربین رفت. در این فیلم نیز مانند 2 اثر قبلی، فضایل امام رضا(ع) بر زندگی روزمره به صورت ملموس اما در لفافه بیان شده و شیرینی این اتفاق به مذاق مخاطب خوش می‌آید.

مازیار میری: «به آهستگی»، دومین فیلم بلند مازیار میری، پس از فیلم «قطعه ناتمام» بود که در آن به نوعی به تاثیر امام رضا(ع) بر سرنوشت شخصیت‌های قصه اشاره می‌‌شود. این فیلم خرداد 1385 در سینما‌های تهران به نمایش درآمد.

در خلاصه داستان فیلم آمده است: سیدمحمود (محمدرضا فروتن)، کارگر جوشکار خط راه آهن است که در شهر دیگری کار می‌کند. به او خبر می‌دهند همسرش خانه را ترک کرده است. او به ورامین بازمی‌گردد و با خانه خالی از همسر روبه‌رو می‌شود. همسرش، فرزند دخترشان را به خانواده پدری سیدمحمود سپرده و چند وقتی است که بازنگشته. جست‌وجوی شوهر بی‌نتیجه می‌ماند. به دنبال آن، زمزمه‌های خیانت که از سوی همسایگان و آشنایان مطرح می‌شود، بیشتر او را به مرز جنون می‌کشاند تا اینکه خبر می‌رسد همسرش را در مشهد دیده‌اند.

این فیلم در بخش مسابقه سینمای ایران و مسابقه سینمای بین‌الملل بیست و چهارمین جشنواره فیلم فجر شرکت کرد و نامزد دریافت سیمرغ بلورین در 5 رشته شد و توانست این جایزه را در 2 رشته بهترین فیلم جشنواره سینمای بین‌الملل و بهترین بازیگر مرد (محمدرضا فروتن) از آن خود کند.

حمید نعمت‌الله: نعمت‌الله یکی دیگر از کارگردانان مطرح سینمای ایران است که اثری با محوریت امام رضا(ع) ساخته است. این کارگردان سال 87 تله‌فیلم «بیا از گذشته حرف بزنیم» را مقابل دوربین برد. تله‌فیلم محبوبی که به ‌واسطه استقبال مخاطبان، به قسمت دوم نیز رسید. این تله‌فیلم در پنجمین جشنواره فیلم رضوی، عنوان بهترین فیلم، فیلمنامه و کارگردانی را از آن خود کرد و در پخش تلویزیونی نیز مورد استقبال مخاطبان بسیاری قرار گرفت. ثریا قاسمی، مهین شهابی، پوراندخت مهیمن، آزیتا لاچینی و فریده سپاه‌منصور بازیگران این کار بودند.

«بیا از گذشته حرف بزنیم» داستان 3 زن سالمند است که به قصد زیارت و سیاحت، عازم شهر مشهد می‌شوند و در آنجا اتفاقاتی برای آنها روی می‌دهد.

بهروز شعیبی: ششمین فیلم بهروز شعیبی، با نام «بدون قرار قبلی» سرنوشت پیچیده یک انسان و نحوه دعوت او به مشهد را به طور ملموس به تصویر می‌کشد. این فیلم با استقبال خوب مردم و منتقدان مواجه شد.

داستان فیلم درباره دختری به نام یاسمین است که پس از سال‌ها به دلیل فوت پدرش از آلمان به ایران بازمی‌گردد. پسرش مبتلا به اوتیسم است و همین امر سفر را برای او سخت می‌کند. یاسمین هیچ چیز درباره پدرش نمی‌داند و علاوه بر این، او از میراثی که پدرش برایش به جا گذاشته شگفت‌زده می‌شود. او در این سفر با مردم آشنا می‌شود و اقامت کوتاهش در زادگاه پدرش و ملاقات با کسانی که پدرش را می‌شناسند، او را به درک جدیدی از انسان و مفهوم مرگ سوق می‌دهد.