گروه اجتماعی: تب «دنگی» که در پی گزش پشه آئدس رخ می‌دهد، در صورت شیوع می‌تواند سلامت جامعه را به خطر بیندازد. این در حالی است که هم‌اکنون 7 استان کشور در معرض این بیماری قرار دارند. طبق گزارش‌های موجود طی یک ماه گذشته 92 مورد ابتلا به بیماری تب دنگی به ثبت رسیده که متاسفانه باعث مرگ 3 نفر از هموطنان‌مان شده است. تب، سردرد شدید، درد مفاصل، استخوان‌ها و عضلات، بی‌اشتهایی و استفراغ و در نهایت خونریزی از بینی و دهان و اختلال در تنفس از جمله علائم این بیماری است. در چنین شرایطی وزارت بهداشت برنامه دارد محیط‌های مشکوک آلوده به این پشه خطرناک را در مناطقی که فعالیت آن زیاد است، سم‌پاشی کند. علاوه بر این کارشناسان هشدارهای لازم را برای مراقبت و جلوگیری از گزش توسط این نوع پشه داده‌اند. معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به شناسایی ۹۲ مورد بیماری تب دنگی در کشور، درباره اقدامات انجام شده جهت جلوگیری از وفور پشه آئدس توضیح داد. حسین فرشیدی در جمع خبرنگاران با بیان اینکه شیوع تب دنگی می‌تواند مشکل‌آفرین باشد، افزود: پشه آئدس، عامل ابتلا به تب دنگی است. اگر خواهان جلوگیری از بیماری تب دنگی هستیم باید به ۲ نکته توجه کنیم؛ نخست اینکه پشه آئدس در کشور حضور نداشته باشد و اقدام دوم نیز شناسایی سریع بیماران است. فرشیدی درباره ابتلا به این بیماری در سال جاری گفت: از ۲۶ اردیبهشت‌ سال جاری تا ۲۶ خرداد، ۹۲ مورد ابتلا به بیماری تب دنگی گزارش شده است. پشه «آئدس ایجیبتی» در استان‌های بوشهر، هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان کشف شده است. عمده موارد استان سیستان‌وبلوچستان مربوط به شهر چابهار است. همچنین پشه «آئدس آروپکتوس» در استان‌های شمال کشور کشف شده است. منشأ ورود و بیماری‌هایی که توسط این ۲ پشه ایجاد می‌شود، نسبت به یکدیگر متفاوت است. وی با بیان اینکه درباره این بیماری باید به چند نکته توجه کرد، افزود: پشه آئدس مانند مالاریا نیست. کنترل پشه آئدس و تب دنگی ساده نیست و نیاز به همت همه‌جانبه دارد. مردم باید در زمینه کنترل پشه آئدس ورود کنند، چرا که بهسازی محیط در زمینه کنترل این بیماری مهم‌ترین عامل به حساب می‌آید. بهسازی محیط از وفور پشه آئدس جلوگیری می‌کند. فرشیدی ادامه داد: وزارت بهداشت به منظور جلوگیری از وفور پشه آئدس در زمینه سم‌پاشی محیط گام برداشته است. همچنین با سازمان انرژی اتمی مذاکراتی انجام شده که پشه‌های آئدس را نابارور کنیم. نظام مراقبت باید به سمت تولید کیت‌های تشخیص سریع بیماری برای افرادی که دارای علائم هستند گام بردارد که بیماران را شناسایی کنیم. معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: این احتمال وجود دارد که برخی بیماران دارای علائم نباشند. من بر این باورم بخشی از افرادی که به کشورهای خارجی سفر می‌کنند، احتمال دارد به بیماری تب دنگی مبتلا شوند، در حالی که هیچ علائمی ندارند. فرشیدی با بیان اینکه کنترل بیماری تب‌دنگی به همکاری همه‌جانبه دستگاه‌ها نیاز دارد، افزود: طی ۲ روز گذشته، سند «ملی مبارزه با پشه آئدس» صادر شد. این سند می‌تواند به مبارزه با این پشه بسیار کمک کند و وظایف تمام دستگاه‌ها در این سند مشخص شده است. اگر وظایف بخوبی عمل شود، می‌توان از این دوران با موفقیت گذر کرد. وی درباره زمان گزش پشه آئدس گفت: فعالیت پشه آئدس در زمان روشنایی روز است و شروع علائم حدود ۲ هفته پس از زمان گزش شروع می‌شود. فرشیدی با اعلام اینکه استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر، فارس، گیلان، مازندران و گلستان در معرض خطر گزش پشه آئدس هستند، گفت: هر نوع گزشی که در این استان‌ها توسط پشه اتفاق بیفتد می‌تواند گزش آئدس باشد. وی درباره علائم تب دنگی گفت: سردرد، تب و استخوان درد جزو موارد شایع نشانه‌های ابتلا به این بیماری است. هنگامی که بیماری بشدت پیشرفت کند و کنترل نشود، در لب و دهن ظاهر می‌شود و گاهی منجر به خون‌ریزی لثه می‌شود. وی با بیان اینکه ۹۲ مورد ابتلا طی یک ماه گذشته به ثبت رسیده، افزود: ۹۰ مورد ابتلای وارداتی و ۲ مورد ابتلای محلی است. ۲ مورد ابتلای محلی بسیار مهم است، چرا که نشان‌دهنده وجود پشه و افراد آلوده است. متاسفانه افراد آلوده بسیاری طی یک ماه گذشته به کشور وارد شده‌اند. این احتمال وجود دارد که افراد بیماری وجود داشته باشند که شناسایی نشده باشند، بنابراین از  افرادی که در استان‌های آلوده زندگی می‌کنند درخواست دارم در صورت علائمی مانند تب یا بدن‌درد به مراکز درمانی مراجعه کنند. مراکز درمانی استان‌های آلوده دارای کیت تشخیص تب دنگی هستند. فرشیدی در پاسخ به پرسشی درباره میزان مرگ و میر این بیماری گفت: مرگ و میر ناشی از ابتلا بله تب دنگی کم است و مرگ آن از کووید کمتر است. این بیماری می‌تواند بیمار را برای چند ماه خانه‌نشین کند. 3 مورد مرگ ناشی از تب دنگی در کشور به ثبت رسیده است. وی درباره ورود کیت‌های تشخیص این بیماری نیز گفت: با همکاری گمرک دستور ترخیص کیت‌های وارداتی تشخیص تب دنگی صادر شده است و طی چند روز آینده در مراکز درمانی توزیع می‌شود. من از شرکت‌ها و مراکز دانش‌بنیان می‌خواهم در زمینه ساخت کیت‌های تشخیصی و واکسن این بیماری فعالیت کنند. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی برای ساخت واکسن ۴ سوش ویروس تب دنگی اقداماتی انجام شده است و در حال حاضر این واکسن به صورت آزمایشی در بازار وجود دارد اما از  شرکت‌های دانش‌بنیان می‌خواهم به موضوع ساخت واکسن ورود کنند. معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره تکرار بیماری هم گفت: اگر یک فرد بیش از یک بار به تب دنگ مبتلا شود، شدت بیماری افزایش می‌یابد.

* علائم بیماری تب دنگی

افزایش موارد ابتلا به بیماری تب دنگی در برخی مناطق کشور باعث شده وزارت بهداشت نسبت به تشدید اقدامات بهداشتی در مقابله با پشه آئدس اقدام کند. تب دنگی یک بیماری ویروسی است که فقط از طریق نیش پشه آئدس آلوده یا انتقال خون و فرآورده‌های خونی از بیمار مبتلا به سایر افراد منتقل می‌شود. این بیماری در سال‌های اخیر در ایران نیز مشاهده شده و در صورت انجام اقدامات پیشگیرانه می‌توان تا حد زیادی از انتقال آن جلوگیری کرد. در بیشتر افراد بیماری بدون مشکل خاصی بهبود خواهد یافت اما در گروه اندکی از بیماران ممکن است موجب بد حال شدن بیمار و حتی مرگ وی شود. علائم خفیف این ویروس معمولا ۴ تا ۶ روز پس از عفونت شروع می‌شود و معمولا تا ۱۰ روز ادامه داشته و علائمی چون تب شدید، سردرد، درد پشت چشم، درد شدید مفصل و عضله، خستگی، حالت تهوع و استفراغ دارد. این علائم معمولا پس از یک هفته از بین رفته و به ندرت عوارض جدی یا کشنده‌ای در پی دارد. با این حال، مشکلات جدی‌تری نیز می‌تواند ایجاد شود که شامل خونریزی از دهان، لثه یا بینی، آسیب به سیستم لنفاوی و رگ‌های خونی، خونریزی داخلی چون استفراغ خونی، کاهش پلاکت خون و تعرق سرد است. درمان این بیماری شامل مصرف مایعات، استراحت کافی و درمان‌های علامتی است. 

* راه‌های پیشگیری از تب دنگی

بهترین راه پیشگیری از بیماری تب دنگی، جلوگیری از گزش توسط پشه‌های آلوده است، بویژه اگر در منطقه گرمسیری یا مناطق دارای هشدار زندگی می‌کنید یا به آنجا سفر کرده‌اید، بنابراین در این شرایط برای محافظت از خود و خانواده باید از محصولات دافع پشه استفاده شود، هنگام بیرون رفتن از پیراهن‌های آستین بلند و شلوارهای بلند که در جوراب‌ها فرورفته‌اند استفاده شود، از توری پشه‌گیر برای در‌ها و پنجره‌ها استفاده کنید، برای کاهش جمعیت پشه‌ها باید مکان‌هایی را که در آن پشه‌ها تولید مثل می‌کنند از بین ببرید، مانند قوطی یا گلدان‌هایی که آب را جمع می‌کنند. همچنین سعی کنید به مناطقی که احتمال بیشتر گزش وجود دارد مانند مرداب‌ها و محیط‌های با آب راکد نروید. اگر پشه، فرد مبتلا را نیش بزند، آن پشه تا آخر عمر ناقل بیماری بوده و با گزیدن سایرین می‌تواند عفونت را به دیگر اعضای خانه نیز منتقل کنند. پس اگر شخصی در خانه شما به تب دنگی مبتلاست، نسبت به کشتن پشه‌های محیط و جلوگیری از ورود آنها به منزل اقدام کنید.