گفتوگوی «وطن امروز» با کارگردان فیلم سینمایی «میجان و قصه کهربا» که در گروه هنر و تجربه در حال اکران است
گروه فرهنگ و هنر: فیلم «میجان و قصه کهربا» را باید از جمله آثار سینمایی حوزه کودک و نوجوان دانست که با اشاره به افسانهها و کهن الگوهای ایرانی، نوجوانان را با قصههای اساطیری و قدیمی این سرزمین آشنا میکند، آن هم در شرایطی که امروز شاهد انبوهی از تولیدات باکیفیت و جذاب برای معرفی و شناساندن قهرمانان غیرواقعی با اهداف و سیاستهای مشخص از سوی کشورهای صاحب صنعت سینما و کمپانیهای معتبر جهانی هستیم. صد البته اساسا سینمای کودک و نوجوان در کشور ما بشدت مهجور و مظلوم است تا جایی که سهم این ژانر زیر 5 درصد تولیدات سینمای ایران است اما در چنین وضعیتی اهتمام به تولید فیلم کودک و نوجوان با توجه به تولیدات فوقحرفهای و دسترسی آسان و ساده به این آثار، رقابت بسیار سخت و مشکلی را برای همتایان ایرانی به وجود آورده است. از همین رو هفته گذشته شاهد نخستین اکران خصوصی پیش از اکران عمومی فیلم «میجان و قصه کهربا» به کارگردانی کمال مقدم بودیم؛ فیلمی که قرار است در گروه هنر و تجربه با توجه به پیشبینی مخاطب محدود بزودی اکران شود. از همین رو گفتوگوی کوتاهی را با سازنده این فیلم انجام دادیم.
* * *
* آقای مقدم! لطفا پیرامون روند تولید فیلم بفرمایید؟
نگارش متن فیلم توسط مجید حاتمی انجام شده که در زمستان سال 1399 به نگارش درآمد و بعد از انجام بازنویسی و زمان طیشده جهت مجوز ساخت و همچنین پیشتولید فیلم، سرانجام تابستان سال 1400 تولید آن شروع شد. ساخت این فیلم با توجه به شرایط آب و هوایی جنگلهای شمال کشور و هوای بارانی برای من بسیار چالشبرانگیز بود اما خدا را شکر با تلاش گروه تولید، همچنین حمایتهای ریحانه بوالحسنی فیلم با موفقیت به سرانجام رسید.
* اساسا چه شد به سمت چنین ایده و تولید چنین فیلمی با متنی از افسانههای اسطورهای ایرانی رفتید؟
همیشه به داستانهایی که میتوانند لبخند را بر لب کودکان بیاورند و در دل نوجوانان جای بگیرند، علاقهمند بودم. این عشق و علاقه به داستانهای کودکانه و نوستالژیک، مرا به سمت خلق «میجان و قصه کهربا» سوق داد. این فیلم، بیانگر داستانی است که در آن، ارزشهای انسانی و اجتماعی، در قالب ماجراجوییهایی خیالانگیز و رنگارنگ به تصویر کشیده شدهاند. ایده این فیلم از دل همین علاقه و باور به اهمیت دوستی و همدلی در جامعه ما شکل گرفت. من میخواستم نشان دهم که این ارزشها، همچنان در فرهنگ ایرانی ما جاری و ساری هستند و میتوانند در قالب داستانهایی جذاب و ملموس برای نسلهای آینده به ارث برسند.
با وجود چالشهایی که هوای بارانی جنگلهای شمال کشور برای تیم تولید ما به وجود آورد، ما با تلاش و پشتکار، توانستیم این فیلم را به پایان برسانیم. امیدوارم «میجان و قصه کهربا» بتواند در دلهای کودکان و نوجوانان جا بگیرد و آنها را به دنبال رویاها و آرزوهایشان بکشاند. این فیلم، نهتنها یک اثر هنری است، بلکه پیامی است برای نسل جوان که همیشه میتوان با همکاری و دوستی، به موفقیتهای بزرگ دست یافت.
* این فیلم به لحاظ، بازی، طراحی و مشخصا بخش نورپردازی دارای ویژگیهایی است که میتوان امیدوار بود کودکان و نوجوانان از آن استقبال کنند؛ کمی درباره این ویژگیها بفرمایید؟
من با شور و شوق فراوانی سراغ خلق این اثر رفتم. هدف من از ساخت این فیلم، ارائه یک تجربه سینمایی است که مخاطبان جوان را به دنیایی از رویا و ماجراجویی دعوت کند و در عین حال، پیامهای مثبتی درباره دوستی و همدلی به آنها منتقل کند. تیم بازیگری ما با تعهد و تخصص خود، شخصیتهای داستان را به زندگی آوردهاند. بازیهای آنها، بویژه در نقشهای کودکان، باعث میشود مخاطبان جوان بتوانند با داستان ارتباط برقرار کنند و در ماجراهای فیلم غرق شوند. طراحی صحنه و لباس که با دستان هنرمند محمد نوری شکل گرفته، جهانی را پیش روی مخاطبان میگشاید که هم خیالانگیز است و هم با فرهنگ و طبیعت ایرانی عجین شده است. این طراحیها، به فیلم عمق و جذابیت بخشیده و مخاطبان را به سفری در دنیایی جادویی دعوت میکنند. نورپردازی فیلم، که توسط مهدی افشار با مهارت انجام شده، فضایی رویایی و جادویی را ایجاد کرده که میتواند مخاطبان جوان را به دنیای میجان ببرد و آنها را در ماجراجوییهای فیلم همراهی کند. این فیلم، با تلفیقی از هنر بازیگری، طراحی خلاقانه و نورپردازی هنرمندانه، به دنبال این است که نهتنها سرگرم کند، بلکه ارزشهایی را که در جامعه ما اهمیت دارند، به نسل جدید منتقل کند.
* با توجه به شرایط ویژه اقتصادی در حوزه تولید سینما و طبعا وضعیت نابسامان سینمای کودک و نوجوان، در فرآیند تولید فیلم با چه چالشهایی مواجه بودید؟
در جایگاه کارگردان با افتخار میگویم ساخت این فیلم، بهرغم موانع و چالشهای اقتصادی موجود، به نتیجه رسید. در این مسیر، با موارد بسیاری روبهرو شدیم. در شرایط اقتصادی کنونی، تأمین بودجه کافی برای پروژهای با این عظمت، یکی از دشوارترین بخشهای کارمان بود. ما مجبور بودیم راههای خلاقانهای برای کاهش هزینهها پیدا کنیم، بدون اینکه بر کیفیت فیلم تأثیر منفی بگذاریم. تلاش کردیم با رعایت کامل مقررات، هنرمان را به بهترین شکل ممکن به نمایش بگذاریم.
* آیا با توجه به موانع و عدم برگشت سرمایه در حوزه سینمای کودک، قصد ادامه تولید و فعالیت در این گونه سینمایی را دارید؟
من علاقهمند به ادامه مسیر فیلمسازی در حوزه کودک و نوجوان هستم. این ژانر که میتواند تأثیرات عمیق و ماندگاری بر نسلهای آینده داشته باشد، برای من بسیار ارزشمند است. از طریق این فیلمها، میتوانیم داستانهایی را روایت کنیم که نهتنها سرگرمکننده هستند، بلکه دربردارنده پیامهای مهمی درباره دوستی، همدلی و رویاپردازی هستند. من با اشتیاق به دنبال فرصتهایی برای خلق آثار جدیدی هستم که بتوانند قلبهای کوچک را لمس کنند و آنها را به سوی آیندهای روشن رهنمون کنند.