کد خبر: 286812تاریخ: 1403/4/9 00:00
نگاهی به دبیران ادوار جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر همزمان با انتصاب دبیر چهل‌وسومین جشنواره
دبیری از خانواده تئاتر
گروه فرهنگ و هنر: جشنواره تئاتر فجر طی این سال‌ها دبیران گوناگونی را تجربه کرده است؛ برخی از آنان مدیریت مرکز هنرهای نمایشی را برعهده داشته‌اند، برخی بیشتر به عنوان کارگردان شناخته می‌شدند و تعدادی نیز به عنوان چهره‌ای دانشگاهی، این مسؤولیت را برعهده گرفته‌اند.
این جشنواره همان‌گونه که از نامش پیداست، از جمله رویدادهایی است که با انگیزه پیروزی انقلاب اسلامی در دهه ۶۰ راه‌اندازی و نخستین دوره آن سال ۱۳۶۱ برگزار شد.
در آن مقطع، دبیری جشنواره برعهده مدیر کل هنرهای نمایشی بود و از آنجا که در نخستین دوره این جشنواره طاها عبدخدایی این مسؤولیت را برعهده داشت، دبیری جشنواره تئاتر فجر نیز به او سپرده شد. او از سال ۶۱ این مسؤولیت را برعهده داشت و تا ۵ دوره به صورت پیاپی، دبیر جشنواره تئاتر فجر باقی ماند؛ جشنواره‌هایی که متناسب با شرایط آن دوره و با رویکردی عموما انقلابی و به صورت ملی برگزار می‌شد.
با حضور علی منتظری به عنوان مدیری که بعد از عبدخدایی سکان‌دار مرکز هنرهای نمایشی شد، طبیعتا مسؤولیت دبیری جشنواره تئاتر فجر نیز برعهده او گذاشته شد تا او نیز همچون مدیر پیشین، به مدت ۵ سال در این جایگاه قرار بگیرد.
به این ترتیب جشنواره تئاتر فجر طی یک دهه 2 مدیر تجربه کرد که هر ۲ مدیران وقت مرکز هنرهای نمایشی بودند.
جشنواره تئاتر فجر در دومین دهه برگزاری خود شاهد حضور دبیرانی چون حسین جعفری، حسین فرخی، محمود عزیزی، رحیم نجفی برزگر، حسین سلیمی و مجید شریف‌خدایی بود.
به این ترتیب، دوره یازدهم جشنواره با دبیری حسین جعفری در سال ۱۳۷۱ برپا شد که به مدت یک دوره این مسؤولیت را برعهده گرفت. حسین فرخی به مدت ۲ دوره یعنی دوره دوازدهم و سیزدهم، محمود عزیزی به عنوان دبیر دوره چهاردهم و رحیم نجفی‌برزگر به عنوان دبیر دوره پانزدهم هر یک یک دوره، بر صندلی دبیری جشنواره تئاتر فجر تکیه زدند.
با روی کار آمدن دولت اصلاحات حسین سلیمی که نخستین مدیر تئاتر در آن مقطع زمانی است، به مدت ۲ دوره دبیری جشنواره فجر را نیز همزمان با مدیریت مرکز هنرهای نمایشی برعهده گرفت. او در سال‌های ۷۶ و ۷۷ دبیری جشنواره را عهده‌دار بود.
پس از او مجید شریف‌خدایی، دیگر مدیر این مرکز همزمان با این مسؤولیت دبیری جشنواره فجر را نیز بر عهده داشت که این مسؤولیت به مدت ۵ سال بر دوش او باقی ماند و جشنواره تئاتر فجر در آن مقطع، پررونق‌ترین دوره‌های خود را در آن بازه زمانی تجربه کرد.
شریف‌خدایی از دوره هجدهم تا بیست‌ودوم جشنواره، در جایگاه دبیری آن باقی ماند اما با رفتن او از مرکز هنرهای نمایشی و استقرار خسرو نشان به عنوان مدیر بعدی این مرکز (که بعدها به اداره کل تبدیل شد) فرهاد مهندس‌پور به عنوان دبیر بیست‌وسومین دوره حکم گرفت. هر چند پیش از او جشنواره به صورت رقابتی برگزار می‌شد، مهندس‌پور، جشنواره بیست‌وسوم را به صورت غیررقابتی برپا کرد.
حسین مسافرآستانه، سعید کشن‌فلاح، مجید سرسنگی، حسین پارسایی، محمد حیدری و رحمت امینی دیگر دبیرانی بودند که برگزاری دوره‌های بعد این جشنواره را برعهده گرفتند.
جشنواره بیست و چهارم با دبیری حسین مسافرآستانه، جشنواره بیست و پنجم با دبیری سعید کشن‌فلاح، جشنواره بیست‌وششم با دبیری مجید سرسنگی و جشنواره بیست‌وهفتم با دبیری حسین مسافرآستانه برگزار شدند و برگزاری جشنواره بیست‌وهشتم در سال ۸۸ به حسین پارسایی، مدیر کل وقت هنرهای نمایشی سپرده شد.
محمد حیدری سال ۸۹ دبیری بیست‌ونهمین دوره جشنواره را برعهده گرفت و جشنواره سی‌ام نیز با دبیری رحمت امینی در سال ۱۳۹۰ برگزار شد.
دوره سی‌ویکم جشنواره تئاتر فجر با دبیری سعید کشن‌فلاح برپا شد که برای دومین بار با فاصله‌ای چند ساله این مسؤولیت را سال ۹۱ برعهده گرفت.
برای جشنواره سی و دوم ابتدا اسماعیل عالیزاد حکم گرفت اما مدت کوتاهی پیش از برگزاری جشنواره، از انجام این مسؤولیت کناره‌گیری کرد و قادر آشنا، مدیر وقت اداره کل هنرهای نمایشی، خود دبیری آن دوره را برعهده گرفت.
سی‌وسومین دوره جشنواره تئاتر فجر در سال ۱۳۹۳ خورشیدی برگزار شد و نام اردشیر صالح‌پور را به عنوان هفدهمین دبیر جشنواره تئاتر فجر مطرح کرد.
اما جشنواره سی‌وچهارم سال ۱۳۹۴ دبیری چون سعید اسدی را تجربه کرد که دبیری جشنواره سی‌وپنجم نیز به او سپرده شد.
سال ۱۳۹۶ در سی‌وششمین دوره جشنواره، نام فرهاد مهندس‌پور برای دومین بار مطرح شد و او بعد از ۱۳ سال بار دیگر دبیری جشنواره را برای دومین بار بر عهده گرفت.
جشنواره‌های سی‌وهفتم و سی‌وهشتم هر دو با دبیری نادر برهانی‌مرند برگزار شدند. چهره‌ای که بیشتر به عنوان نمایشنامه‌نویس و کارگردان شناخته می‌شد و سال ۹۸ یکی از پرچالش‌ترین دوره‌های جشنواره را برگزار کرد.
مسؤولیت جشنواره‌های سی‌ونهم و چهلم که به ترتیب در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در دوران همه‌گیری کرونا برگزار شدند، به حسین مسافرآستانه سپرده شد. سی‌ونهمین دوره این جشنواره به دلیل همه‌گیری این ویروس، به صورت غیرحضوری برگزار شد.
سال ۱۴۰۱ و زمانی که جشنواره تئاتر فجر به چهارمین دهه زندگی خود رسید، کورش زارعی به عنوان دبیر دوره چهل‌ویکم، این مسؤولیت را برعهده گرفت و سال بعد از آن مهدی حامدسقایان دیگر چهره دانشگاهی بود که به عنوان دبیر چهل‌ودومین دوره جشنواره، عهده‌دار این مسؤولیت شد.
اکنون خیرالله تقیانی‌پور که بیشتر به عنوان کارگردان شناخته می‌شود، به عنوان دبیر جشنواره چهل‌وسوم و در شرایطی که در یکی دو ماه آینده با تغییر بدنه دولت رو به رو می‌شویم، حکم دبیری گرفته است.