محمد هاشم‌زاده: در دل مناطق کمتر برخوردار و عشایری، جایی که کودکان و نوجوانان به سختی به کتاب دسترسی دارند، کاروان دانایی، دانش و فرهنگ را به مناطقی می‌برد که کتابخانه‌ای در آن نیست. چیزی که با عنوان «عدالت فرهنگی» دغدغه رئیس‌جمهور شهید سیدابراهیم رئیسی بود. این اردوهای جهادی، با هدف آشنا کردن ساکنان مناطق عشایری و کمتر برخوردار با دنیای بی‌کران کتاب‌ها برگزار می‌شود. ما در این سفرهای ترویج کتابخوانی، شاهد تأثیر شگرف کتاب‌ها در زندگی مردم هستیم تا به آنها بگوییم چگونه کتابخوانی می‌تواند پنجره‌ جدیدی به دنیای پیرامون‌شان باز کند. در همین راستا هم‌مسیر شدیم با اهالی باصفای روستای مرزی سرقلعه که در دل کوه‌های سر به فلک کشیده شهرستان لردگان، در پس پیچ و خم‌های کوهستانی قرار دارد. 

حوالی گرگ و میش صبح بود که با تعدادی از همکاران که از اهل ادب، شعر و داستان هستند، با ماشینی که در اختیارمان بود راهی سرقلعه شدیم تا به دیگر افرادی که روز پیش از آن برای فراهم آوردن وسایل و برپایی اردوگاه رفته‌ بودند، بپیوندیم. 

مسیر سنگلاخی و صعب‌العبور، دره‌های عمیق و راه‌های باریک، درختان بلوط و.... همه برایم یادآور حدیثی از حضرت رسول(ص) بود که فرمودند: «دنبال آموختن علم بروید اگرچه تا چین باشد، زیرا آموختن علم بر هر مسلمانى واجب است».

کم‌کم صدای بازی بچه‌ها و خانه‌های روستایی از پس پیچ‌های تند جاده مشخص شد و اهالی روستا بویژه بچه‌های روستا به استقبال‌مان آمدند و در ادامه مسیر با آنها تا نزدیکی‌های رودخانه «اردوگاه» همراه شدیم؛ جایی که بچه‌ها مشغول بازی، نقاشی، خواندن یا گوش دادن به قصه از زبان کتابداران بودند.

«وارگه دانایی» فقط مختص کتاب و کتابخوانی نیست، درواقع به مثابه کاروان شادی برای بچه‌هاست؛ اردو یا دورهمی صمیمانه‌ای که با محوریت «عدالت فرهنگی»، شعار دولت سیزدهم در عرصه فرهنگ و هنر در تمام نقاط کشور حتی دورافتاده‌ترین مناطق جریان پیدا کرده است. مردم و بیشتر خود بچه‌ها رغبتی دوچندان به این اردوهای جهادی فرهنگی دارند، این را از شوق و ذوق‌شان در اجرای نمایشنامه «گل حسرتی» می‌شد دید، چرا که برای هیچ‌کدام‌شان درجه حرارت بیش از 40 درجه معنا نداشت و چیزی از لبخند و شادی‌شان کم نکرده بود. 

الهام احمدی، مسؤول کتابخانه امیرکبیر شهرکرد که در اردوهای جهادی کتابخوانی و چندین کاروان ‌دانایی چهارمحال‌وبختیاری فعال بوده است، از حضور پرشور کودکان و نوجوانان در این اردوها می‌گوید: «در اردوهای جهادی کتابخوانی، بچه‌ها به دنیای بزرگ‌تری از دانایی قدم می‌گذارند و بزرگسالان با کمی خجالت اما با کنجکاوی، در کنار فرزندان‌شان به دنبال دانستن و یادگیری هستند. یادم می‌آید در یکی از این برنامه‌ها، در روستای خیرآباد شهرستان فرخشهر، قصه‌ای قدیمی و دلنشین را برای کودکان بازگو کردم؛ قصه‌ای که نه تنها کودکان، بلکه بزرگسالان نیز با شوق به آن گوش می‌دادند».

خاطراتی که خانم احمدی از برگزاری «وارگه دانایی» یا «کاروان دانایی» می‌گوید، نه تنها برای من، بلکه برای همه‌ ما که در این مسیر قدم برمی‌داریم، یادآور اهمیت و ارزش کاری است که انجام می‌دهیم. 

روز کم‌کم به پایان می‌رسید و کار ما هم به آخرین ساعات خودش رسیده بود اما محبت و مهربانی اهالی روستا ما را به حسینیه‌ قدیمی روستای سرقلعه کشاند؛ جایی که روستاییان می‌گفتند خانمی به اسم «خاله نازگلی» آن را به نیت دخترش وقف روستا کرده است. روستاییان با هر آنچه داشتند پذیرای ما شدند و خاله رویا - از کتابدارهای شهرکرد - هم شروع کرد به قصه‌گویی و شعرخوانی برای بچه‌ها و به آنها کتاب و لوازم‌تحریر به یادگار هدیه داد. روز به یادماندنی ما در سرقلعه، روستای مرزی بین چهارمحال‌وبختیاری و کهگیلویه‌وبویراحمد لحظات آخر خودش را سپری می‌کرد و لاجرم باید اثاث و وسایل را جمع می‌کردیم و با تمام خاطرات خوب به شهر بازمی‌گشتیم. هر چند عمر اردوی جهادی «وارگه دانایی» کوتاه بود  اما دلخوش به این هستیم که در دولت سیزدهم که شهید جمهور خادم مردم بود، چه در این روستا و دیگر روستاهای منطقه طرح «عدالت فرهنگی» را رواج دادیم و یک روز خوش را برای کودکان و نوجوانان سرقلعه رقم زدیم. سمیه حسینی، از کتابدارهای کتابخانه مولوی شهرکرد که همراه ما در اردوهای جهادی کتابخوانی بود، درباره حضورش در این برنامه می‌گوید: «استان ما، با مناطق شهری، روستایی و عشایری‌اش، محیطی متنوع و غنی از فرهنگ‌ها و سنت‌هاست. ما به ‌عنوان کتابداران، ماموریت داریم جرقه عشق به کتاب و دانایی را در دل‌های همه‌ اقشار جامعه روشن کنیم».

حسینی افزود: «کتابخانه‌های عمومی در شهرها خدمات‌شان را بسیار گسترده کرده‌اند و حتی برای افرادی که امکان حضور فیزیکی در کتابخانه را ندارند در قالب پیک کتاب، کتاب‌های‌شان را به در منازل می‌رسانند و در روستاها نیز به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مردم بسیاری از روستاها از نعمت کتابخانه برخوردار شده‌اند اما در مناطق عشایری که مردمانش همچون گوهرهایی پنهان در دل کوه‌ها و دشت‌ها زندگی می‌کنند، دسترسی به کتاب و خدمات کتابخانه‌ای، چالشی بزرگ است و ما کتابداران تلاش می‌کنیم با ایجاد فضایی شاد و متفاوت در قالب اردوهای جهادی، نور دانایی را به این مناطق نیز برسانیم». کتابدار کتابخانه مولوی شهرکرد افزود: «کودکان و نوجوانان عشایری، با هوش و استعدادی که دارند، گنجینه‌هایی هستند که باید شناخته‌شده و پرورش یابند و ما در اردوهای جهادی کتابخوانی تلاش می‌کنیم با  برگزاری مسابقات کتابخوانی، سرودهای گروهی، نمایشنامه‌خوانی و جمع‌خوانی کتاب، جذابیت کتاب‌خوانی را دوچندان و استعدادهای آنها را شکوفا کنیم». آری! کتابداران چهارمحال‌وبختیاری با عشق و تعهدی که به کتاب و کتاب‌خوانی دارند، هر روز در حال نوشتن فصلی نو در کتاب زندگی مردمان این خطه هستند.