گروه سیاسی:‌ در شبی که سعید جلیلی چهره‌ای موفق از یک مناظره‌کننده ماهر از خود نشان داد، مسعود پزشکیان حرفی برای گفتن نداشت، جز تکرار آمارهایی غلط از دولت شهید رئیسی و بیان اتهاماتی که بلافاصله پس از پایان مناظره از سوی کارشناسان و همین‌طور نهادهای رسمی رد شد.  

پیروز مناظره دوم را باید بدون شک سعید جلیلی بدانیم. او چهره آرام رقابت‌های انتخاباتی بود تا اینکه تصمیم گرفت در برابر اتهامات رقیب بایستد و نشان دهد در سخنوری نیز داشته‌هایی در چنته دارد که می‌تواند او را در مرکز توجهات قرار دهد. جلیلی در ابتدای سخنانش در مناظره دوم، پیام مردم لرستان را که حرف دل بسیاری دیگر از مردم کشورمان نیز هست، اعلام کرد: «من امروز میهمان مردم شریف لرستان بودم و بشدت ابراز ناراحتی می‌کردند از تعبیر نادرستی که درباره شهید سلیمانی شده بود. آقای پزشکیان من متأسفم که شما کشور ما را قفس می‌نامید، یعنی چی در قفس؟ به کشوری که این همه فرصت دارد و تعاملات بسیار ارزشمندی را با دنیا دارد و می‌تواند بیشترین و گسترده‌ترین تعاملات را داشته باشد، چرا می‌گویید قفس؟»

جلیلی با دست پر آمده بود. آمده بود تا از فرصت آخرین مناظره بخوبی استفاده کند و عیار طرفین را نشان بدهد لذا روی بی‌برنامگی نامزد اصلاح‌طلبان تمرکز کرده بود و در کنارش نیز به بیان برنامه‌های خود می‌پرداخت. هرچند بخش اعظم مناظره دوم در مجادله ۲ طرف گذشت و هرکدام بخش زیادی از زمان خود را در پاسخ به طرف مقابل صرف ‌کردند. 

* محدود نیستیم

مثل مناظره اول، در مناظره دوم نیز ادعاهای کاندیدای طیف اصلاح‌طلب روی تحریم و برجام، دستمایه مجادله ۲ طرف شد. در همین باره سعید جلیلی در پاسخ به این پرسش پزشکیان که گفت آیا شما با تحریم پرواز خواهید کرد، گفت: شما می‌گویید باید امتیاز بدهیم و ما تحریم را نمی‌پذیریم ولی هیچ راه‌حلی برای رفع تحریم نمی‌دهید و همه امتیازها را دادید که نتیجه بگیرید، همه امتیازها را دادید و هیچ نتیجه‌ای نگرفته‌اید و الان همچنان می‌گویید با کارشناسان صحبت می‌کنم و شما بحث‌تان این است که فشار از بیرون باشد و با مجلس صحبت کنید.

نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه داد: آقای پزشکیان ما امروز برنامه جدی برای رشد اقتصادی کشور داریم، نباید روابط را محدود به 3-2 کشور قرار دهیم. حالا شما در مقابل چشم مردم می‌گویید من برنامه ندارم. در صورتی که ده‌ها بار از برنامه‌ها گفتم اما شما یک برنامه برای رشد کشور ندارید.

وی همچنین گفت: شما باید جواب دهید چگونه باید از بن‌بست خارج شویم، چرا که من معتقد نیستم در بن‌بست هستیم و نمودارها نشان می‌دهد ما در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی و فروش نفت و عرصه‌های مختلف چقدر با وجود تحریم‌ها پیشرفت داشتیم و آمارهای شما آقای پزشکیان غلط است. شما دیشب روند رشد نقدینگی در دولت آقای روحانی و دولت آقای رئیسی را برعکس گفتید. شما حجم نقدینگی را با رشد نقدینگی اشتباه می‌گیرید و بلد نیستید و می‌گویید بعدها می‌خواهید با کارشناسان صحبت کنید.

* فعال، نه منفعل

جلیلی در مناظره دوم سعی کرد بر بحث تحریم‌ها بیشتر تمرکز کند تا این حربه را از رقیبی که از ابتدای رقابت‌ها سعی کرده بود دوقطبی مذاکره - تحریم را ایجاد کند، بگیرد لذا در ادامه مناظره و در بیان دیدگاه‌هایش درباره تحریم‌ها گفت: باید در مقابل تحریم فعال باشید نه منفعل و این رفتار شما منفعلانه است که می‌گویید با اتکا به فشار بیرونی تحریم، می‌خواهید به داخل فشار وارد کرده و در داخل چانه‌زنی کنید. این یعنی چه؟ وقتی مجلس چیزی را مصوب می‌کند شما باید بدانید با چه قدرتی باید آن را دنبال کرد. خودتان نماینده مجلس هستید و باید از آن طرف مسائل را پیگیری کنید. نه اینکه از داخل مجلس، به ملت فشار بیاورید و بگویید کوتاه بیایید. در برجام ما همه تعهدات‌مان را عمل کردیم و باید طلبکار باشیم.

نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری بیان کرد: نباید دوباره به مردم بگویید ما امتیازهایی خواهیم داد که تحریم‌ها را بردارند، بلکه او باید وظیفه‌اش را انجام دهد چون ما به تعهدات‌مان عمل کرده‌ایم. دیگر چه امتیازی می‌خواهید به آنها بدهید که به تعهدات‌شان عمل کنند. این را به مردم بگویید، تا امروز این همه امتیاز داده‌اید باز می‌گویید می‌خواهید امتیاز بدهید. صحبت از صداقت می‌کنید اما درباره ۸ سال دولت آقای روحانی و کارهایی که انجام داده‌اید، همچنان طلبکار هستید.

جلیلی افزود: در برابر این تحریم‌ها رفتار شهید رئیسی درست بود که نمی‌گفت ۷۰۰ نفر از مردم ما روزانه در کرونا بمیرند چون نمی‌توانیم واکسن بخریم. شهید رئیسی کارهای خوبی انجام ‌داد و ملت را از بلایی که آنها ایجاد کرده بودند خارج کرد. دولت شهید رئیسی صادرات ما را زیاد کرد. آیا دنیا فقط ۳ کشور است؟ من واقعا متأسفم که ۴ سال دیگر بخواهد کشور ما اسمش بشود قفس و دنیا بشود فقط ۳ کشور! این بن‌بست است و باید از این بن‌بست خارج شوید. آقای روحانی ۸ سال به آفریقا نرفت در حالی که شهید رئیسی چند بار به آفریقا رفت و با همین کشورهای همسایه ارتباط داشت و ببینید چقدر گشایش ایجاد شد.

وی گفت: آقای پزشکیان! شما تشخیص و تجویزتان غلط است. یک وقت شما در پزشکی ممکن است با تشخیص غلط یک نفر را بکشید اما این فرق می‌کند. نتیجه کارهای شما رشد منفی کشور است.

جلیلی همچنین در پاسخ به اتهام‌های متعددی که پزشکیان به دولت شهید رئیسی وارد کرده بود، اظهار داشت: شما ۳۲ سال عملکرد را می‌خواهید کنار بگذارید و می‌خواهید فقط به ۳ سال اکتفا کنید که البته این ۳ سال هم بسیار درخشان بود. شما می‌گفتید صادرات نفت نمی‌شود و ببینید که صادرات نفت خام در سال ۹۸ چقدر بود و در سال ۱۴۰۲ چقدر رشد یافت و چند برابر شد و همه این آمارها قابل بررسی است.

اما یکی از تامل برانگیزترین سخنان سعید جلیلی در مجادله با پزشکیان آنجا بود که گفت: شما آدمی هستید که حرف از نهج‌البلاغه می‌زنید. چرا این حرف‌های دروغ را می‌زنید؟ بنده بر اساس اعداد و رقم صحبت می‌کنم... .

* آمارهای کذب

مسعود پزشکیان که همواره در طول رقابت‌های ریاست‌جمهوری سعی کرده بود از خود یک چهره اخلاق‌مدار در ذهن مخاطب ایجاد کند، در مناظره دوم اما یک‌شبه تمام داشته‌هایش را برباد داد! لحن، اشارات دست، نوع گفتار و حتی آمارهای شفاهی که ارائه داد و نمودارهای کتبی که نشان داد، مملو از اشتباهات و غلط‌ها و دروغ‌های فاحش بود. چنانکه ساعتی پس از پایان مناظره، تکذیبیه‌ها با دلیل و مدرک ارائه شد و ادعاهای او را زیر سوال برد.

پزشکیان که متوجه شده بود در مناظره اول نیز اخلاق را واگذار کرده است، در همان ابتدا سعی کرد گافی را که درباره سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی داده بود جبران کند. او گفت: «قبل از اینکه وارد این بحث شوم، دیشب این‌گونه تداعی شد که (از سوی من) خدمت سردار ملی کشور شهید قاسم سلیمانی بی‌احترامی صورت گرفت. بنده ایشان را غرور ملی و خار چشم دشمنان می‌دانم و الگویی که اگر جوانان ما راه ایشان را ادامه دهند بسیاری از مشکلات کشور را حل خواهیم کرد».

پزشکیان در مناظره دوم که از سوی رقیبش به دلیل نداشتن برنامه تحت فشار بود و همچنین روی اصطلاحاتی که خود می‌گفت و جلیلی از او می‌خواست حداقل آنها را توضیح بدهد، ناتوان بود، در برخی دقایق مناظره آنقدر به‌هم ریخت که اخلاق و مناظره را یکجا واگذار کرد. 

در دقایق متعددی نیز او نمودارها و آمارهایی را روی برگه‌هایی نشان می‌داد که مشخص شد همان‌ها نیز مملو از غلط‌های فاحش است. پزشکیان مثل مناظره‌های قبل سعی کرد به زبانی صحبت کند که به زعم او عامه‌پسند بود اما در مناظره دوم در این کار نیز چندان موفق نبود و دز لحن کوچه و بازاری او بیش از حد بالا رفت.  

وی در بخشی از مناظره رو به دوربین کرد و گفت: مردم! شما با پول‌تان می‌توانید بروید نان، خانه و گوشت بخرید؟ چطور است که اینها (دولت رئیسی) گفتند نگذاشتیم پول زیاد شود و روند مشکل ندارد. پس چرا مردم گرفتار شدند؟ چرا بازنشسته‌ها دم مجلس می‌آیند و اینها کتک‌شان می‌زنند؟ مگر نگفتند اشتغال ۲ برابر خواهد شد؟ مگر نگفتند سالی یک میلیون مسکن ساخته می‌شود؟ مگر قرار نبود تورم را تک‌رقمی کنند؟ پدر مردم با این تورم ۴۰ درصدی در‌می‌آید.

نامزد ریاست‌جمهوری همچنین گفت: بعد می‌گویند ما بلدیم و برنامه داریم، برنامه را به آقای رئیسی می‌دادید! مردم زمان آقای خاتمی وضعیت شما بهتر بود یا نبود؟ بدانید این آدم‌هایی که با این نگاه می‌گویند شما بلد نیستید، کل بلد بودن اینها این است که (جلیلی) در شورای امنیت دبیر بوده است! چند تا کاغذ امضا می‌کرده است. آدمی که مدیریت نکرده است، جایی را اداره نکرده است، حالا آمده است و می‌گوید برای مملکت برنامه دارم.

وی افزود: دیروز سوال پرسیدم آیا دولت رئیسی برنامه داشت یا نداشت. اگر دولت رئیسی برنامه داشت پس این برنامه که شما آورده‌اید چیست؟ از این طرف می‌گویند شما قانون را اجرا نمی‌کنید و از طرف دیگر می‌گویند ما برنامه داریم. در ضمن لطف کنند بگویند برنامه‌شان چیست؟

پزشکیان مدعی شد: همین امروز نزدیک ۱۵۰ اقتصاددان امضا و از روند کاری ما دفاع کردند. اینها یک عده هستند و نشسته‌اند در جایی به نام دولت سایه و برای همه چیز تصمیم می‌گیرند و بعد می‌گویند ما فلان می‌کنیم. در تئوری آدم می‌تواند هر حرفی بزند. شما دولت آقای خاتمی را مقایسه کن با حرف‌هایی که الان می‌زنی.

وی گفت: مردم شما اگر می‌خواهید رای دهید این حرف‌هایی است که گروهی می‌نشینند تصور می‌کنند دنیا را می‌توانند درست کنند، نپذیرید. گفت‌وگو راه‌حل دارد، شما در تمام گفت‌وگوهایی که در این مملکت رفتی انجام دادی پشت سرش قطعنامه علیه کشور داده شده است.

* اعتراض‌ها و تکذیبیه‌ها

پس از پایان مناظره، اعتراض‌ها و تکذیبیه‌هایی از این سو و آن سو به سخنان خلاف واقع پزشکیان وارد شد. بانک مرکزی در واکنش به صحبت‌های پزشکیان که گفته بود: «بر اساس آمار بانک مرکزی در دولت رئیسی تورم ۵۲ درصد است، بدترین وضعیت تورم در این دولت رخ داده و این هم آمار رشد تورم‌هاست» اعلام کرد: «براساس محاسبات بانک مرکزی، نرخ تورم نقطه به نقطه و نیز سالانه شاخص بهای مصرف‌کننده در اردیبهشت 1403 نسبت به شهریورماه 1400 به ترتیب 19.9 درصد و 16 درصد کاهش داشته است».

مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی نیز در پاسخ به ادعای پزشکیان که گفته بود «در دولت شهید رئیسی فقط مجوز مسکن دادند. اگر زمین نیز داده شود با این حقوق‌ها و وضعیت کارمندان، حداقل یک میلیارد پول نیاز دارد که امکانش نیست. چرا به مردم راست نگفتند. وقتی منابع نباشد هیچ دولتی نمی‌تواند این کار را کند. با حقوقی که به کارمندان می‌دهیم ۱۰۰ سال دیگر نمی‌توانند در تهران مسکن بسازند»، در صفحه ایکس خود نوشت: «تاکنون ساخت بیش از 2.6 میلیون مسکن آغاز و 560 هزار واحد تکمیل شده است. آمار ارائه‌شده توسط آقای پزشکیان بخشی فاقد کل‌نگری، ناقص و ظلم در حق رئیس‌جمهور شهید است. با اجرای برنامه هفتم توسعه و عرضه 300 هزار هکتار زمین، جهش تولید مسکن مردمی در آستانه شروع 6 میلیون واحد قرار می‌گیرد».

کار به جایی رسید که سعید لیلاز، استاد دانشگاه و تحلیلگر اصلاح‌طلب اقتصاد نیز به صحبت‌های پزشکیان واکنش نشان داد و گفت: «دولت رئیسی کشور را بسیار جلو برد اما دولت روحانی اشتباهات وحشتناکی کرد».

همچنین محمدسعید احدیان، دستیار محمدباقر قالیباف نیز به این بخش از سخنان مسعود پزشکیان که در مناظره دوم گفته بود «خیلی از ستادهای شهید رئیسی برای ما کار می‌کنند، خیلی از ستادهای آقای قالیباف برای ما کار می‌کنند. با هم کار می‌کنند و این تفکر (جلیلی) را قبول ندارند» واکنش تندی نشان داد و در توئیتی نوشت: «حیف است آقای پزشکیان اینگونه در دام یاران روحانی قرار گرفته که برای رای به دروغ گفتن رو آورده است».