گروه اجتماعی: تعیین شهریه مدارس غیردولتی که از 10 میلیون تومان شروع و تا حدود 80 میلیون تومان تعیین و اعلام شده، در حالی است که به گفته کارشناسان آموزش و پرورش، شرایط تحصیل در مدارس دولتی دست کمی از مدارس غیر دولتی ندارد و والدین به جای هزینه بالای تحصیل فرزندان‌شان در مدارس غیر دولتی، چنانچه این مبلغ را صرف کمک‌هزینه تحصیل فرزندان‌شان کنند، بی‌تردید نتیجه مطلوبی خواهند گرفت.

هر سال با شروع ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس غیر دولتی، شاهد گلایه والدین دانش‌آموزان از هزینه بالای تحصیل فرزندان‌شان هستیم. در مقابل، مسؤولان این مدارس نیز از هزینه بالای اداره چنین مدارسی می‌گویند. در این بین  نکته قابل توجه این است که تجربه نشان داده بیش از 60 درصد دانش‌آموزانی که در مدارس دولتی تحصیل می‌کنند، در امر تحصیل علم و کنکور موفق هستند، بنابراین نباید اینطور فکر کرد که اگر دانش‌آموزی در مدارس غیردولتی تحصیل کند، حتما در تحصیل علم از دانش‌آموزانی که در مدارس دولتی درس می‌خوانند، موفق‌تر است چرا که موفقیت‌ بستگی به هوش دانش‌آموز و  میزان کوشش او دارد. 

معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش‌و‌پرورش درباره نحوه تعیین شهریه مدارس غیردولتی و جزئیات آن گفت: درباره موضوع شهریه، امسال سومین سال است که شهریه مدارس غیردولتی را تعیین کردیم. از روز اول یعنی از همان بدو ورود به سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی، یک نگاه اصلاحی به موضوع شهریه داشتیم. بر همین اساس در راستای تحقق شعار دولت مبنی بر شفافیت و پیشگیری  از رانت و فساد و با توجه به مواد 15 و 16 قانون تأسیس مدارس و مراکز غیردولتی که در آن سازوکار تعیین شهریه مشخص شده، اقدام کردیم. سال اول بخشی از این فرآیند و سال دوم، بخش دیگر مانند الگو اجرا شد اما نتوانستیم واگذاری به مدارس و مناطق و استان را اجرایی کنیم. 

احمد محمودزاده افزود: امسال تمام مواد 15 و 16 را در حال اجرا داریم و سوم اردیبهشت 1403 بخشنامه‌ الگوی شهریه که مصوبه هیأت نظارت را داشت، ابلاغ کردیم. الگو در 7 آیتم شامل کیفیت آموزشی و پرورشی، تورم سال، فوق برنامه، موضوعات مربوط به دوره تحصیلی، فضا، امکانات و تجهیزات است که به مدارس، مناطق و استان‌ها اجازه دادیم در قالب ماده 16 قانون تأسیس مدارس غیردولتی اقدام کنند.

در کارگروهی که ریاستش بر عهده رئیس منطقه بود و اعضایی از انجمن اولیا و مربیان، نمایندگان معاونت‌های تخصصی و نمایندگان مؤسسان در آن جلسه حضور داشتند، فرآیند را امسال به طور کامل اجرا کردیم و امروز حدود 18 هزار شهریه برای 18 هزار مدرسه بستیم.

برای هر مدرسه پس از بررسی نهایی در کمیته شهریه مناطق، شهریه مشخص و به این ترتیب شهریه 18 هزار واحد آموزشی در کشور مشخص شد. یعنی فرآیند تکمیل سامانه بر اساس آیتم‌ها به طور کامل و دقیق انجام شده است که به عنوان مثال در بخش کیفیت‌بخشی 150 آیتم دارد.

وی در گفت‌وگو با فارس گفت: شهریه از 10 میلیون تومان آغاز می‌شود و به 80 میلیون تومان می‌رسد. بین 80 تا 96 میلیون تومان نیز حدود یک درصد از مدارس هستند که درخواست شهریه دارند که هنوز به توافق نرسیده‌ایم و پیگیری می‌کنیم که اگر امکانش باشد شهریه بالا را کمتر کنیم. همچنین حدود 75 درصد مدارس شهریه بین 10 تا 30 میلیون تومان دارند. 25 درصد مدارس شهریه از 30 میلیون به بالا دارند. معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: نزدیک به 40 درصد شهریه‌های مدارس در کشور بین 10 تا 20 میلیون تومان برآورد شده و نزدیک به  34 درصد شهریه‌های مدارس نیز بین 20 تا 30 میلیون تومان تعیین شده که از این میان شهریه حدود 14 درصد مدارس نیز بین 30 تا 40 میلیون تومان اعلام شد و 6 درصد دیگر از مدارس کشور شهریه‌هایی بین 40 تا 50 میلیون تومان دارند و ۲,۵ درصد مدارس شهریه‌هایی بین 50 تا 60 میلیون تومان خواهند داشت. همچنین  1.5 درصد شهریه‌های مدارس نیز بین 60 تا 70 میلیون تومان تعیین شد و در نمودار نرخ شهریه کمتر از یک درصد مدارس بین 70 تا 80 میلیون تومان است.

محمودزاده در پاسخ به اینکه  شهریه شامل چیست؟ گفت: در مدرسه غیردولتی 3 نوع شهریه داریم و با هم متفاوت است. به مؤسسان هم توصیه می‌کنیم همان چیزی را که اعلام کردیم، دریافت کنند. در تعیین شهریه همه جوانب از جمله تاب‌آوری مردم و وضعیت مدارس را در نظر گرفتیم. امسال 2 موضوع جدید داشتیم که یکی 30 ساعته بودن معلمان است و از مؤسسان درخواست داریم اجحافی را که سال‌های سال بر معلمان می‌شده است، جبران کنند. هم به معلمان انگیزه می‌دهد که دستمزد مناسب بگیرند و بیمه شوند و هم تجارب نشان می‌دهد مدارسی که معلمان خوب و باانگیزه دارند، در حوزه آموزشی‌ - پرورشی‌ موفق‌ترند.

موضوع دوم این است که مؤسسان و مدارس تفکیک شهریه‌ها را در پنل مدیریتی مدرسه در نظر بگیرند و اینگونه نباشد که بحث ایاب و ذهاب، تغذیه، لباس فرم، فعالیت‌های آموزشگاهی مدرسه و شهریه ثابت را با هم اعلام کنند و عددی که خروجی می‌شود خلاف عددی شود که ما اعلام کردیم. اینگونه نباشد که مردم بگویند وزارتخانه یک عددی می‌گوید ولی آنچه توسط مدرسه اخذ می‌شود، بیشتر است.

وی ادامه داد: پس اولا آنچه ما ابلاغ کردیم، شهریه ثابت و فوق برنامه است که شهریه‌هایی که در سامانه ارائه شده شامل مباحث و برنامه‌های درس ملی طبق مصوبات آموزش‌و‌پرورش و بر اساس ساعات تعریف‌شده است و بخش دیگری نیز مربوط به فوق برنامه‌های درسی و غیردرسی است که آنها نیز در چارچوب ضوابط و بر اساس ابلاغیه مصوبه شورای عالی آموزش‌و‌پرورش انجام می‌گیرد.  به استناد این دستورالعمل، میزان تخصیص ساعات فوق برنامه درسی و غیردرسی در مقطع ابتدایی و برای دوره‌های متوسطه اول و دوم نیز طی فرآیندی مشخص، تعیین و ابلاغ شده است. بخشی از دریافت‌ها و هزینه‌های جانبی در مدارس غیردولتی به مسؤولان سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی برنمی‌گردد و به سازمان ارائه‌دهنده تسهیلات برمی‌گردد، مثلا سرویس مدارس با شهرداری‌هاست. در حقیقت هزینه‌های پذیرایی ناهار، سرویس مدرسه، پوشش دانش‌آموزی و... به هیچ عنوان با شهریه اعلامی در سامانه ارتباط ندارد و مستلزم عقد قراردادهای منعقده با اولیاست و بر این اساس تأکید می‌شود هرگونه هزینه‌های تجملاتی، پذیرایی و... که با فرهنگ اسلامی - ایرانی و رویکردهای تربیت اسلامی ناسازگار باشد، ممنوع است.

معاون وزیر آموزش‌و‌پرورش تصریح کرد: شهریه دیگری که از والدین گرفته می‌شود، شهریه فعالیت‌های آموزشگاهی است. برای مثال مدرسه‌ای 2 یا 3 زبان تدریس می‌کند که این موارد ربطی به شهریه اعلامی از سوی سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی ندارد. دریافت‌هایی که در برخی مدارس با عناوین آموزشگاهی انجام می‌پذیرد، بر اساس تفاهم‌های انجمن اولیا و مربیان مدارس و مجوز برگزاری دوره‌های آموزشی اعم از زبان و... در ساعات غیردرسی و اختیاری است که این مبالغ  خارج از شمول شهریه اعلامی خواهد بود. به هر حال اگر مدرسه‌ای خارج از این چارچوب عمل کند، حتما برخورد می‌شود. محمودزاده اخیرا اعلام کرده بود شهریه مدارس غیرانتفاعی بر اساس عملکرد کیفی آنها افزایش یافته ست.

اظهارات معاون وزیر آموزش‌و‌پرورش درباره شهریه مدارس غیردولتی در حالی است که مهرداد ویس‌کرمی در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: از آنجا که مطابق قانون، آموزش رایگان است، بنابراین چنانچه سرمایه‌گذاری‌ها روی توسعه مدارس دولتی و رساندن آنها به استانداردهای لازم بخوبی انجام شود، شاهد دغدغه برخی والدین برای تحصیل فرزندان‌شان در مدارس غیردولتی نخواهیم بود، چرا که مدارس دولتی کاستی آنچنانی ندارند.

عضو سابق کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه تحصیل در مدارس غیرانتفاعی به دلخواه والدین است و این مدارس برای جذب دانش‌آموزان، آزمون می‌گیرند تا متناسب با سنجشی که دارند اقدام به ثبت‌نام کنند، افزود: بنابراین کسانی که به این مدارس راه می‌یابند، اغلب از خانواده‌های متمکن هستند یا اینکه والدین با این تفکر که اگر فرزندشان را به چنین مدارسی نفرستند، در حق او کوتاهی کرده‌اند، دست به این کار می‌زنند، در حالی که اینگونه نیست.

ویس‌کرمی در ادامه افزود: هر چند مدارس غیرانتفاعی نیز مثل هم نیستند و معمولا این مدارس استعدادهای برتر را جذب می‌کنند ولی اگر والدین هزینه‌ای را که بابت شهریه تحصیل سنگین فرزندشان به مدارس غیرانتفاعی می‌پردازند، صرف کمک‌هزینه تحصیل در مدارس دولتی کنند، بی‌تردید به نتایج خوبی می‌رسند. وی افزود: اگر در مدارس دولتی نیز آزمون استعدادیابی بگیرند، شکی نیست که خیلی از آنها شرایط لازم را برای استعداهای برتر دارند، بنابراین چنانچه مدارس دولتی بخوبی تقویت شوند، نیازی نیست که والدین هزینه بالایی صرف تحصیل فرزندان‌شان در مدارس غیردولتی کنند. البته باید به این نکته هم توجه شود که هزینه اداره مدارس غیردولتی نیز بالاست و کارکنان آنها شرایط مساعدی ندارند و دریافت هزینه‌ها صرف تحصیل و سایر ملزومات در این مدارس می‌شود.