گروه فرهنگ و هنر: نشست شعرخوانی شاعران کودک و نوجوان آیینی به مناسبت آغاز ماه محرم و در آستانه‌ روز شعر آیینی و روز ملی ادبیات کودک و نوجوان که بهانه‌ای برای آغاز فعالیت‌های حسینی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است، برگزار شد. در این آیین همچنین از کتاب «گل کم‌تحمل است» با موضوع قیام امام حسین (ع) رونمایی شد. این کتاب مجموعه‌ای از ۷۲ قطعه شعر شاعران است که به کوشش مریم اسلامی و فاطمه ناظری گردآوری شده است.

حامد علامتی، مدیرعامل کانون پرورش فکری  با اشاره به حماسه ملت در انتخابات ریاست‌جمهوری و تسلیت فرارسیدن ایام سوگواری ماه محرم، بیان کرد: مأموریت کانون، پرورش و تربیت کودکان و نوجوانان است. این مأموریت در دوره کودکی تعریف خاص خود را دارد و در دوره نوجوانی هم اهداف خاص خودش را دنبال می‌کند اما عامل اصلی تربیت چیست؟ خیلی خوب است ما این را بشناسیم.

وی افزود: شهید مطهری در کتاب «تعلیم و تربیت» 3 عامل را به عنوان عوامل اصلی تربیت معرفی می‌کند که خیلی خوب است علاقه‌مندان به آن مراجعه کنند. عامل اول: تعقل، تفکر و تعلّم. این 3 گزاره نخستین عامل رشد و تربیت است. تلاش برای تقویت تعقل و تفکر در کودکان و نوجوانان کاری است که به عنوان مأموریت کانون پرورش فکری شناخته می‌شود.

علامتی تصریح کرد: تعلم یا آموزش دادن هم از مأموریت‌های آموزش‌و‌پرورش است و حتی بخشی از آن در کانون هم دنبال می‌شود. با تعلم به تنهایی کسی نمی‌تواند به سرمنزل برسد و در واقع تعقل و تفکر حکم چراغ را برای انسان دارد تا بتواند مسیر را با دقت پیدا کند، ببیند و در آن گام بگذارد.

او اظهار کرد: دومین عامل اصلی تربیت از منظر شهید مطهری تقوا و تزکیه نفس است. اگر می‌خواهیم رشد معنوی داشته باشیم باید مراقبت کنیم فرزندان‌مان آلوده نشوند. مراقبت در مقابل آلودگی همان تقواست، تزکیه است. این فقط به اسلام هم ربط ندارد. شهید مطهری در همان کتاب می‌فرمایند حتی در مکتب‌های اخلاقی غیرمذهبی عامل تقوا و تزکیه نفس را برای تربیت عامل اصلی می‌دانند.

مدیرعامل کانون پرورشی گفت: سومین عامل اصلی تربیت، عبادت و عمل است. یعنی ایجاد یک عرصه عملی برای تمرین آنچه فراگرفته است. ایجاد روح عبادت باعث می‌شود مدام انسان به خود تذکر بدهد. خداوند که به عبادت ما احتیاجی ندارد اما این کار مسیر یادآوری است. تنها راه خروج از غفلت همین یادآوری در عمل است.

علامتی تصریح کرد: این مقدمه‌ای بود که این نکته را عرض کنم وقتی ما کودکان و نوجوانان را در بستر محرم و اربعین قرار می‌دهیم، این 3 عامل در کنار هم به صورت کامل در محرم وجود دارد. اولا محرم و آموزه‌های عاشورا بستر و موضوع تعقل و تفکر است. محرم بستر آموزش و فراگیری برای کودکان و نوجوانان است.

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش بیان کرد: امروز نشستی برگزار شده که نخست، همین موضوع‌ها را با هم در این نشست مرور کنیم و از ظرفیت ادبیات هم استفاده می‌کنیم. ظرفیت شعر و داستان باید به این عوامل تربیت کمک کند. شعر شما باید ظرفیت تفکر، تعقل و تعلم را تحریک و فعال کند.

علامتی ادامه داد: از سوی دیگر شعر باید الگودهی کند و این الگو این انگیزه را در کودک و نوجوان ایجاد کند که او هم مثل این قهرمان پاک شفاف و نورانی شود. از سوی دیگر زمینه ظهور و بروز عمل و ایمان باشد. این مسائل در کتاب «گل کم‌تحمل است» هم به‌ نوعی دیده می‌شود. این کتاب باید فراگیر شود و در اختیار همه بچه‌ها قرار گیرد. این کتاب نباید رها شود، بلکه تولیدات صوتی و تصویری برای این کتاب تهیه و پیوست شود. در کتاب «گل کم‌تحمل است» ۷۲ شعر از ۴۰ شاعر بزرگسال جمع‌آوری شده و اتفاق خوبی است. مدیرعامل کانون پرورشی در پایان گفت: من خبر دارم که از سال قبل حتی معاونت فرهنگی دنبال تولید چنین مجموعه‌ای برای تک تک ائمه(ع) بوده که این هم ایده خوبی است. بالاخره الان ما چقدر شعر کودک درباره امام حسن عسگری علیه‌السلام داریم؟ چقدر شعر نوجوان درباره امام باقر(ع) داریم. اینها اقدام‌هایی است که باید کانون برای آن نقش‌آفرینی کند.

همچنین محمدرضا سنگری، نویسنده و پژوهشگر بیان کرد: همه ما ظلمت‌هایی داریم و 3 ظلمت در زیست ما وجود دارد. سر، دل و پا یا بینش، منش و کنش. این تاریکی‌های سه‌گانه بدون وجود امام حسین(ع) از بین نمی‌رود.

وی تصریح کرد: امام حسین(ع) وقتی حرکت خود را شروع کردند ۹ اصل را مطرح کردند که باید بتوانیم عمل کنیم. در واقع امام حسین (ع) کشتی نجات هستند. باید ببینیم چطور می‌توانیم با او از این گرداب‌ها عبور کنیم؟ این امکان تنها با مطالعه و درک صورت می‌گیرد.

سنگری افزود: مبادا امام حسین(ع) را فقط در وجه تراژیک خلاصه کنیم. این خوب است اما کافی نیست. باید ابعاد چهارگانه کربلا را دریابیم. بُعد اول نگاه عارفانه؛ مانند عمان سامانی، نیر تبریزی و... که از این بعد به عاشورا پرداختند.

این پژوهشگر با اشاره به بعد دوم و حماسی کربلا یادی از قیصر امین‌پور و منظومه «ظهر دهم» او داشت و ادامه داد: رجزخوانی عمربن جناده نوجوان ۱۲ ساله کربلا «امیری حسین و نعم الامیر» از رجزهای متفاوت عاشوراست. در کربلا ۲۳ کودک و نوجوان داریم که برای هر کدام می‌توان یک منظومه آماده کرد. او ادامه داد: مورد سوم بعد تراژیک کربلا است. برخی می‌گویند آیا برای کودک باید از سوگ گفت؟ جنس این غم متفاوت است. کربلا کلاس تربیت عاطفی است. وقتی برای کودکی که بی‌رحمانه به شهادت رسید گریه می‌کنیم تربیت عاطفی شکل می‌گیرد. کسی که برای این موضوع اشک می‌ریزد ظلم نمی‌کند. در کربلا تعداد زیادی کودک و نوجوان حضور دارند و امام حسین(ع) عاشق کودکان و نوجوانان بودند. سنگری گفت: بر اساس این موارد بیش از ۴۸۰ داستانک می‌توان در باب مسائل مختلف کربلا مطرح کرد و زمینه سرودن ۸۰۰ شعر را به شاعران ارائه داد.