گروه فرهنگ و هنر: شانزدهمین جلسه نهمین فصل پاتوق فیلم‌ کوتاه، با نمایش ۴ فیلم ‌کوتاه در پردیس سینمایی بهمن برگزار شد. در این جلسه از فصل نهم پاتوق که به همت انجمن سینمای جوانان ایران برگزار شد، فیلم‌های کوتاه «ایار» به کارگردانی مهدی امینی، «دوئل» به کارگردانی اعظم مرادی، «مدیر مدرسه» به کارگردانی میکائیل دیانی و «گربه ماهی» به کارگردانی امیرحسین مهماندوست روی پرده رفتند و در ادامه آرش خوشخو نویسنده و منتقد سینما و محمد صابری به عنوان مجری - ‌کارشناس در گفت‌وگو با کارگردانان این آثار به بررسی آنها پرداختند.

جهان نادیده کودکان کار را تلخ نبینیم

در بخش نخست نقد و بررسی فیلم‌ها مهدی امینی، کارگردان فیلم ‌کوتاه «ایار» روی صحنه آمد و بیان کرد: این پنجمین فیلم داستانی من است، اگر چه پیش از آن فیلم‌هایی ساخته بودم اما «ایار» جدی‌ترین‌ تجربه من به حساب می‌آید. نام فیلم را هم آقای سعید نجاتی، تهیه‌کننده کار انتخاب کردند و در واقع همان «یار» است که مانند «امرداد» به ابتدای آن الف اضافه شده است.

آرش خوشخو هم با اشاره به اینکه «ایار» به نسبت سوژه‌اش بیش از اندازه کوتاه بود، عنوان کرد: پرداختن به کودکان فداکار یک ژانر دیرپا در سینمای ایران است و از قدیم آثاری با همین موضوع داشته‌ایم، مانند «بچه‌های آسمان» و فیلم مهم «نیاز». این ژانر حاصل یک جهش جمعیتی در دهه ۶۰ بوده است که از پی آن شاهد تولید فیلم‌هایی با موضوع پسربچه‌های کار بودیم.

وی ادامه داد: در دهه 70 هم فیلم‌هایی با محوریت دختران نوجوان ساخته شد که نمونه شاخص آن «دختری با کفش‌های کتانی»‌ بود. این ژانر جذابی است و هنوز هم فیلم‌هایی با این موضوع ساخته می‌شود اما در «ایار» فکر می‌کنم حواس کارگردان به صحنه انتهایی بوده و به همین دلیل بهای لازم را به 2 صحنه کلیدی فیلم خود نداده است، در واقع اگر به این 2 صحنه بهتر و موثرتر پرداخته می‌شد، تاثیر فیلم بیشتر بود.

فیلم ‌کوتاهی که «سرویس»‌ نشد!

سپس امیرحسین مهماندوست، کارگردان «گربه ماهی» روی صحنه آمد و بیان کرد: این سومین فیلم من است، چندی پیش هم «سکوت جهان» را به پایان رساندم. «گربه ماهی» در مرحله اول «سرویس» نام داشت اما من نسخه اولیه‌ای به استادم آقای جلیلوند دادم و او گفت نام فیلم را عوض کن چون هیچ جشنواره‌ای به فیلمی که نامشWC باشد، جایزه نمی‌دهد!

خوشخو هم درباره نام این فیلم ‌کوتاه گفت: چالش اسم در فیلم‌های سینمایی جذاب است، مثلا زمانی باغبانی در مقام نویسنده برای «نهنگ عنبر» اسم خوبی گذاشت یا  دیگر فیلم او  یعنی «خرگیوش» نام خوبی داشت؛ به نظرم او تخصصی در برگزیدن اسامی فیلم‌ها دارد.

وی در ادامه با اشاره به «گربه‌ماهی» گفت: مسأله اجاره کردن خانه برای دختران مجرد مسأله مهمی است که به نظرم در فیلم‌های اجتماعی باید به آن پرداخته شود اما تاکنون فیلمسازی سراغش نرفته است، از این منظر «گربه‌ماهی» جذاب بود، یک نگاه کمیک هم در فیلم وجود داشت و آن صحنه‌ای بود که ما از دید گربه به محیط نگاه می‌کردیم که به نظرم خلاقانه و کمیک بود.

فیلمی سخت از یک کارگردان زن

در ادامه آرش خوشخو در غیاب کارگردان فیلم‌ کوتاه «دوئل» درباره این فیلم گفت: تلاش برای ساخت یک فیلم حادثه‌ای در بستر محیط‌بان‌ها خوب بود. در این فیلم تلاشی هم برای انتقال حس معصومیت از طریق طبیعت می‌شود، کمااینکه به طور کلی در عالم سینما تلاش‌های خوبی برای انتقال چنین حس‌هایی شده است.

وی افزود: با این حال «دوئل» کمی گیج‌کننده بود و انگار یک فیلم ناتمام است، در واقع یک فیلم جاندار قابل رویت برایم نبود. ساخت چنین فیلمی برای یک فیلمساز زن سخت است اما نسل فعلی زنان فیلمساز این موضوع را برطرف کرده‌اند.

در بخش پایانی این نشست، آرش خوشخو درباره قضاوت نسبت به فیلم‌هایی که با سرمایه دولتی ساخته می‌شوند، تأکید کرد: خیلی از فیلم‌های مشهور ما (چه قبل و چه بعد از انقلاب) با کمک‌های دولتی ساخته شده‌اند. خیلی از فیلم‌های مهم ما با کمک‌های مالی دولت ساخته شده‌اند و این فرقی در ماجرا نمی‌کند. آن پول در ماهیت فیلم تغییری ایجاد نمی‌کند. هالیوود فیلم‌های مهمی دارد که پنتاگون پشت آنها بوده ‌است. حالا و در تاریخ سینما وقتی با این فیلم‌ها مواجه می‌شویم، هیچ‌کدام به سرمایه آن فکر نمی‌کنیم و می‌توانیم با خود اثر مواجه شویم. می‌خواهم بگویم این دغدغه‌، از جنس دغدغه‌های مواجهه درست با یک فیلم نیست، بلکه دغدغه‌های سیاسی و روزنامه‌نگارانه است، البته می‌دانم این جملاتم هم شما را قانع نمی‌کند!