گروه اجتماعی: دمای هوا در اغلب استان‌ها بویژه مناطق جنوب و جنوب شرق کشور در حالی گرم و طاقت‌فرسا شده است که طبق پیش‌بینی  سازمان هواشناسی طی 2 روز آینده گرما با چند درجه افزایش کشور را در برمی‌گیرد، به طوری که در برخی نقاط دمای هوا به بیش از 50 درجه هم می‌رسد؛ وضعیتی که طی 2 هفته اخیر باعث تعطیلی اداره‌ها در روزهای پنجشنبه در برخی استان‌ها شده و از طرفی مصرف برق نیز طی این مدت بشدت افزایش یافته است. در این بین کارشناسان ضمن توصیه به مدیریت در مصرف انرژی در زمینه توجه به خودمراقبتی در مقابل گرمازدگی نیز هشدار داده‌اند. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی گفت: از روز یکشنبه دمای هوا در اکثر مناطق کشور 2 تا 3 درجه افزایش خواهد داشت. «صادق ضیاییان»، درباره آخرین وضعیت آب و هوا در کشور اظهار کرد: هر چند طی روزهای آینده برخی استان‌ها با رگبار باران مواجه خواهند شد ولی در غالب مناطق کشور دمای هوا طی 3-2 روز آینده افزایشی است. به طور کلی براساس گرمایش جهانی یک افزایش دمایی را به طور میانگین برای کل کشور داریم اما آنچه اتفاق افتاده است به طور میانگین در نقاط مختلف کشور متفاوت است و چند درجه افزایش دما را نسبت به میانگین 30 ساله دما در کشور داشته‌ایم. وی تصریح کرد: پیش‌بینی  می‌شود از روز یکشنبه روند افزایشی دما را در نقاط مختلف کشور داشته باشیم که نسبت به دمای فعلی چند درجه افزایش را در اکثر مناطق کشور خواهیم داشت. در تهران نیز با افزایش 2 تا 3 درجه‌ای دما مواجه خواهیم شد. ضیاییان در ادامه افزود: روزهای شنبه و یکشنبه در نیمه شمالی استان‌های آذربایجان غربی و شرقی، اردبیل و ارتفاعات استان گیلان، همچنین روز دوشنبه در نیمه شمالی استان‌های آذربایجان شرقی، و غربی، اردبیل و خراسان شمالی انتظار داریم در ساعات عصرگاهی بارش باران را داشته باشیم. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی تصریح کرد: در جنوب شرق کشور نیز  در جنوب استان سیستان‌وبلوچستان، جنوب غرب و مرکز استان کرمان، جنوب شرق استان فارس و شمال و شرق استان هرمزگان انتظار رگبار باران در ساعات عصرگاهی و غروب را داریم. همچنین در جنوب استان سیستان‌وبلوچستان احتمال رگبار و رعد و برق وجود دارد. ضیاییان درباره وضعیت آب و هوا در هفته جاری گفت: در شرق کشور و شمال سیستان‌وبلوچستان و خراسان جنوبی، همچنین در بخش‌هایی از استان‌های جنوب سمنان و استان قم و مرکزی استان اصفهان و همچنین خوزستان و ایلام در برخی ساعات وزش باد شدید و گرد و خاک پیش‌بینی  می‌شود. وی در پاسخ به این سوال که بیشترین دما طی چند روز گذشته در کدام استان بوده است، گفت: اهواز طی روزهای گذشته با دمای بیشینه 50.4 و یزد با دمای 42.9 گرم‌ترین مراکز استان‌های کشور بودند. از بین شهرها نیز شوش با دمای 50.8 ، اهواز با دمای 50.4 ، امیدیه با دمای 50.3 و دزفول با دمای 50.1 گرم‌ترین شهرهای کشور بوده‌اند. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی درباره رکورد دمایی در تابستان امسال گفت: چند ایستگاه در استان کرمان و استان سیستان‌وبلوچستان رکورد دمایی داشته‌اند اما در مجموع تعداد این ایستگاه‌ها کم بوده است. 

* افزایش نسبی دمای هوای تهران

هوای تهران گرم‌تر می‌شود و افزایش دما طبق پیش‌بینی‌‌ها طی یکی دو روز آینده حداکثر تا 40 درجه دور از انتظار نیست. اداره کل هواشناسی استان تهران از افزایش نسبی دما در سطح استان طی روزهای شنبه و یکشنبه (۳۰ و ۳۱ تیر) خبر داد. براساس تحلیل الگوهای همدیدی و بررسی نقشه‌های پیش‌یابی، طی 5 روز آینده آسمان تهران صاف تا قسمتی ابری گاهی همراه با وزش باد پیش‌بینی می‌شود. همچنین آسمان تهران شنبه (۳۰ تیر) صاف تا کمی ابری از بعدازظهر افزایش باد، با حداقل دمای ۲۸ و حداکثر دمای ۳۸ درجه سانتی‌گراد و در روز یکشنبه (۳۱ تیر) صاف از بعدازظهر افزایش باد در شب وزش باد شدید و احتمال گرد و خاک با حداقل دمای ۲۷ و حداکثر دمای ۴۰ درجه سانتی‌گراد پیش‌بینی می‌شود.

* هفته جاری گرم‌ترین هفته سال

در پی افزایش میزان دمای هوا، معاون توانیر نیز با بیان اینکه هفته جاری شاید گرم‌ترین هفته سال باشد، گفت: گنبد حرارتی چند روزی است در منطقه غرب آسیا مسلط شده و به‌طور میانگین متوسط دما را ۳ درجه بالاتر برده است.

گنبد حرارتی یا گنبد گرما یک پدیده آب‌وهوایی است که طی آن یک ناحیه پرفشار در اتمسفر تشکیل می‌شود و هوای گرم را به دام می‌اندازد؛ همچون یک درپوش یا کلاه که هوا را در یک محفظه به دام انداخته باشد. این فشار، هوای گرم «به دام افتاده» را به داخل یک توده گرم‌تر و گنبدی‌شکل به سمت پایین می‌راند و برای مدتی مانع جابه‌جایی طبیعی هوا می‌شود، این گنبد حرارتی دوره‌های طولانی‌مدت دمای بیش از حد بالا را ایجاد می‌کند و به «موج گرما» می‌افزاید. موج گرما دوره طولانی هوای بسیار گرم است که می‌تواند همراه با رطوبت بالا باشد، بویژه در کشورهایی که دارای اقلیم اقیانوسی هستند.

* توصیه‌های مهم برای مقابله با گرمازدگی

وزارت بهداشت، همزمان با گرمای هوا، توصیه‌هایی را به نقل از سازمان جهانی بهداشت، برای پیشگیری از گرمازدگی ارائه کرد. این توصیه‌ها در ادامه آمده است: 

کودکان یا سالمندان را در وسیله نقلیه پارک‌شده خاموش، نگه ندارید.

در محیط بیرون، در سایه قرار بگیرید.

از انجام فعالیت بدنی سنگین پرهیز کنید. 

به طور منظم مایعات بنوشید و از مصرف نوشیدنی‌‌های شیرین خودداری کنید. 

خانه‌های خود را خنک نگه دارید. در طول روز پنجره‌‌ها را ببندید و در صورت تابش آفتاب به داخل منزل کرکره‌ها را پایین بکشید. 

پنکه‌‌های برقی ممکن است کمی در فرار از گرما کمک‌کننده باشد ولی در درجه حرارت بالاتر از ۳۵ درجه سانتیگراد ممکن است در پیشگیری از گرمازدگی خیلی مفید نباشد. در این حالت مصرف مایعات اهمیت زیادی دارد.

 از رفتن به محیط بیرون در طول گرم‌ترین ساعات روز خودداری کنید.

 از لباس‌های سبک، گشاد و به رنگ روشن از جنس الیاف طبیعی استفاده کنید. 

اگر مجبور به رفتن به محیط بیرون هستید، از کلاه لبه‌دار بزرگ و عینک آفتابی استفاده کنید. 

اگر فردی را می‌شناسید که دارو مصرف می‌‌کند، با پزشک معالج او صحبت کنید تا بتوانید به روش مناسبی درجه حرارت بدن آنها را تنظیم و تعادل مایعات را برای فرد برقرار کنید.

اگر خودتان یا اطرافیان‌تان احساس خوبی ندارید، در صورتی که احساس گیجی، ضعف، اضطراب، تشنگی شدید یا سردرد دارید، سعی کنید از دیگران کمک بگیرید، در اسرع وقت به مکان خنکی بروید و درجه حرارت خود را اندازه بگیرید. 

اگر یکی از اعضای خانواده شما یا فردی که تحت حمایت شما قرار دارد، پوست خشک و داغ داشت یا دچار هذیان، تشنج یا عدم هوشیاری شد، به سرعت با اورژانس تماس بگیرید.