گروه فرهنگ و هنر: سعید راد را باید یکی از سرشناس‌ترین و شاخص‌ترین هنرمندان سینمای ایران دانست؛ بازیگری که به‌رغم شروع فعالیت حرفه‌ای‌اش از سال 1350 اما به جرأت می‌توان اذعان کرد تاثیرگذارترین و مهم‌ترین فعالیت‌های هنری‌اش به پس از پیروزی انقلاب اسلامی با آثاری چون «عقاب‌ها»، «چ»، «دوئل»، «در چشم باد»، «سرزمین مادری» و «گیلدخت» بازمی‌گردد.

صدالبته معدود آثاری از این هنرمند قبل از انقلاب اسلامی وجود دارد که می‌توان از آنها به عنوان فیلمفارسی نام برد اما آنچه مشخص است به گواه بسیاری از منتقدان و کارشناسان متخصص سینما، راد مهم‌ترین آثار حرفه‌ای‌اش را پس از پیروزی انقلاب اسلامی بازی کرده است؛ آثاری که با توجه به گذشت چندین سال از ساخت و اکران‌شان اما همچنان دیالوگ‌ها و شخصیت‌هایش در ذهن علاقه‌مندان و مخاطبان پروپاقرص سینما می‌چرخد. راد همواره در سینما ایفاگر شخصیت ضدقهرمان بود و آنقدر این شخصیت و کاراکتر را ایفا کرد که خودش بدل به قهرمان شد و بیراه نیست اگر او را قهرمان‌ترین ضدقهرمان سینمای ایران بنامیم. 

اما از نکات قابل توجه اینکه سعید راد به‌رغم اینکه بازی در پرمخاطب‌ترین و پرفروش‌ترین فیلم سینمای ایران و دفاع‌مقدس را با فیلم عقاب‌ها در کارنامه کاری خود دارد ولی نباید فراموش کرد این بازیگر در نخستین فیلم دفاع‌مقدس با فیلم مرز نیز به عنوان یکی از نقش‌های اصلی حضور داشته و عملا در کنار پرمخاطب‌ترین، حضور در نخستین فیلم دفاع‌مقدس را نیز در کارنامه کاری خود به ثبت رسانده است.

«دادشاه»، «عبور از میدان مین»، «فرمان» و «پایان خدمت» را باید از دیگر کارهای برجسته و ماندگار این هنرمند پیشکسوت دانست.

با نگاهی به سوابق کاری و حرفه‌ای سعید راد می‌توان گفت حضور این بازیگر در سینمای پس از انقلاب به ۲ دوره تقسیم می‌شود. او از سال ۱۳۵۸ تا قبل از مهاجرتش (سال ۱۳۶۳) در ۷ فیلم ظاهر شد: مرز، فرمان، برزخی‌ها، عبور از میدان مین، دادشاه و عقاب‌ها. در این میان برزخی‌ها (ایرج قادری) در سال ۱۳۶۱ و با آنکه از نیمه‌های اکران به دلیل حضور بازیگران قبل از انقلاب از پرده پایین کشیده شد، با ۸ میلیون تومان پرفروش‌ترین فیلم سال شد. 

همین‌طور عقاب‌ها به کارگردانی ساموئل خاچیکیان، آخرین فیلم سعید راد قبل از مهاجرت هم با فاصله زیاد نسبت به دومین فیلم، پرفروش‌ترین اثر سال ۱۳۶۴ شناخته شد و نسبت به میزان تعداد بیننده هم همچنان پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران است. راد در دومین دوره حضورش در ایران، سال ۱۳۷۹ ابتدا قرار بود در فیلم رومی و زنگی ساخته ناصر تقوایی بازی کند. حتی 20 دقیقه از این فیلم هم فیلمبرداری شد اما به علت اختلاف بین تهیه‌کننده و کارگردان بر سر تامین بودجه در ادامه راه متوقف شد و دیگر نیز ساخته نشد. پس از این ناکامی، سال ۱۳۷۹ سعید راد از طرف احمدرضا درویش برای بازی در فیلم تحسین شده دوئل دعوت شد. فیلم دوئل ساخته احمدرضا درویش ضمن اینکه برنده 7 سیمرغ بلورین از بیست‌ودومین جشنواره فیلم فجر و 5 تندیس زرین از جشن خانه سینما شد، عنوان سومین فیلم پرفروش اکران سال ۱۳۸۳ را از آن خود کرد.

در کنار پرونده درخشان اما فیلم‌هایی نیز در کارنامه کاری راد وجود دارد که خود نیز از حضور در آنها اظهار پشیمانی کرده بود. به عنوان مثال سریال دل که راد در گفت‌وگویی با رادیو تهران از حضورش در این مجموعه از مخاطبان فهیم سینما عذرخواهی کرد.  راد در این گفت‌وگو از تجربه بازی در سریال «دل» چنین می‌گوید: می‌خواستم بازی در سریال‌های خانگی را تجربه کنم. نمی‌خواهم بگویم کاش نمی‌کردم چون بالاخره دیر یا زود این اتفاق می‌افتاد اما این کار برای من راضی‌کننده و جالب نبود. متاسفانه سناریو را کامل در اختیارم قرار ندادند. من برای این نقش‌ها ساخته نشده‌ام و سینمایی کار می‌کنم.

او از بازی در این سریال ابراز پشیمانی کرد: این اشتباهی بود که من کردم و پای آن ایستاده‌ام. من عادت ندارم کاری را قبول و آن را رها کنم. امیدوارم هیچ‌وقت دیگر این تجربه تکرار نشود. من زمان پخش هم  این کار را دنبال نکردم، چون می‌دانستم چه خبر است، بنابراین اگر این سریال را تماشا می‌کردم اذیت می‌شدم. من همیشه این را گفته‌ام، آدم‌هایی که فکر می‌کنند کار بزرگی انجام می‌دهند خودشان هم باید بزرگ فکر کنند و بزرگ شوند و اگر نمی‌توانند، فکر نکنند که کارهای بزرگ دارند انجام می‌دهند. او در پایان تصریح کرد: من این شجاعت را دارم که بگویم اشتباه کردم و سعی می‌کنم دیگر این کار را نکنم. چون من که 70 فیلم پشتم است، انگار دارم به مخاطب توهین می‌کنم و این قشنگ نیست. بچه‌های ما باید سعی کنند خودشان را نبازند و آنهایی که فکر می‌کنند لیاقت دارند صبر کنند تا نقش‌های خوب به آنها پیشنهاد شود.

این بازیگر پیشکسوت شهریور سال گذشته در منزل خود دچار آسیب‌دیدگی از ناحیه لنگ شد و با توجه به چندین عمل ناموفق از سال گذشته در خانه سالمندان تحت مراقبت بود؛ بازیگری که بامداد روز یکشنبه یکم مرداد در حالی‌که تنها ۳ ماه تا فوت کردن شمع ۸۰ سالگی‌اش مانده بود، درگذشت.

* مراسم تشییع زنده‌یاد سعید راد چهارشنبه برگزار می‌شود

سعید راد، بازیگر سینما و تلویزیون صبح روز گذشته بر اثر بیماری درگذشت و روز چهارشنبه پیکر او تشییع می‌شود.

مراسم بدرقه پیکر سعید راد، بازیگر پیشکسوت سینمای ایران چهارشنبه ۳ مردادماه ساعت ۹:۳۰ صبح از ساختمان شماره ۲ خانه سینما (خیابان وصال جنوبی، نبش کوچه شفیعی) به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) برگزار می‌شود.