گفتوگوی «وطن امروز» با علی بحرینی درباره نمایش آثار نقاشیاش در فرهنگسرای نیاوران
گروه فرهنگ و هنر: علی بحرینی، نقاش و خطاط 54 ساله بوشهری، نزدیک به ۳ دهه است که به صورت حرفهای در حوزه نقاشی و خطاطی فعالیت دارد. این هنرمند تاکنون ۱۸ نمایشگاه انفرادی در استان بوشهر و ۱۱ نمایشگاه انفرادی در سراسر کشور برپا کرده و در ۲۵ نمایشگاه گروهی نقاشی حضور داشته است. عید غدیر خم، غربت حضرت فاطمه(س)، غربت حضرت علی(ع)، میلاد یاس و تجلی ظهور عناوین برخی از تابلوهای او است.
گرایش بحرینی در نقاشی رئالیستی است. وی همچنین از سبکی که تلفیقی از سبکهای رئال، هنر ایرانی (مینیاتور) و امپرسیونیسم است نیز در آثارش استفاده میکند. از مجموعه آثار نقاشی وی میتوان به تفرج در آیینهها، اقلیم نخلها، خاطرهها و نقش زن در جنوب، فصل سرخ و کتاب «شاید صدا کنی مرا» اشاره کرد.
در این بین بدون شک یکی از ویژگیهای منحصربهفرد و خاص این هنرمند بوشهری، آثاری است که درباره اهلبیت(ع) و ارزشهای الهی خلق و طراحی کرده است. در آثار بحرینی امر قدسی حاکی از تجلی عوالم برتر در ساحتهای نفسانی و مادی هستی است که منشأ صدور آن عالم روحانی است که فوق ساحت روانی یا عالم نفس قرار دارد. شاید بر این اساس باید مجموعه آثار «فصل سرخ» را با موضوع عاشورا که متأثر از تابلوی «عصر عاشورا»ی استاد فرشچیان است، در کنار مجموعه آثار «مهر و ماه» با موضوع حضرت فاطمه(س) و امام علی(ع) جزو شاخصترین آثار این هنرمند برشمرد.
در کنار نگاه متعهدانه، در بعد فنی و تکنیکال نیز آثار بحرینی بسیار منحصربهفرد است. به عنوان نمونه و در آخرین مجموعه کار شده با عنوان «رستاخیز»، تلفیقی از رئال، مینیاتور و امپرسیونیسم را به کار گرفته است که همین موضوع آن را نسبت به دیگر آثار متمایز میکند و از این رهگذر، هنرمند میکوشد با الهامات مذهبی، به تبیین شکلهای هنری این حادثه بپردازد و با ایجاد رابطه عمیق بین ریشههای اصلی و خاستگاه واقعه، با اثر هنری خویش رابطهای ناگسستنی ایجاد کند. به نظر میرسد انتخاب رئال برای نزدیکی ذهن به وقایع عاشورا بوده و مینیاتور برای لطافت بخشیدن به آثار و امپرسیونیسم نیز به منظور دمیدن حس و حال هر یک از وقایع عاشورا به تابلوها به کار گرفته شده است.
مجموعه «رستاخیز» هفته گذشته با حضور جمعی از مسؤولان، هنرمندان و علاقهمندان هنرهای تجسمی در نگارخانه شماره یک فرهنگسرای نیاوران افتتاح شد. در این نمایشگاه ۳۸ تابلو از آثار بحرینی به نمایش درآمد که صحنههای مختلفی از واقعه عاشورا، همچنین زندگی امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) را به تصویر کشیده است. به همین منظور گفتوگویی با علی بحرینی، نقاش و کریتور این نمایشگاه انجام دادیم.
بحرینی درباره ایده اصلی نمایشگاه رستاخیز گفت: 20 سال است کارهای ارزشی و آیینی در برنامههای کاری من قرار دارد. اصل این موضوع به دوران کودکیام بازمیگردد، چرا که از همان زمان علاقه داشتم برای اهلبیت(ع) کار کنم اما توان لازم را نداشتم. پس از آن با مجموعههای غیردینی کار کردم و تمرینی به خودم دادم تا تکنیک خودم را پیدا کنم. وی در ادامه اظهار کرد: چند سال پیش مجموعه «فصل سرخ» را کشیدم که برگرفته از کار عصر عاشورای استاد محمود فرشچیان است. پس از مجموعه «فصل سرخ» مجموعه دیگری را با نام «مهر و ماه» کار کردم که بخشی از زندگی امیرالمومنین(ع) و حضرت زهرا(س) را روایت میکرد. این نقاش آیینی با بیان اینکه از ۵ سال پیش کار مجموعه «رستاخیز» را شروع کردم، گفت: از آغاز این مجموعه متوجه شدم ما برای اهلبیت(ع) کار هنری چندانی انجام ندادهایم. با اینکه چندین سال از انقلاب اسلامی میگذرد، کار خاصی برای ائمه اطهار علیهمالسلام انجام نشده است. اینطور شد که احساس نیاز کردم تا یک مجموعه برای روایت عاشورا تولید کنم.
بحرینی افزود: به طور کلی 38 اثر در این نمایشگاه وجود دارد که 22 اثر از مجموعه «رستاخیز» و 16 اثر از مجموعه «مهر و ماه» است. شاید چند تابلوی دیگر سال آینده به این مجموعه اضافه شود. برخی از این تابلوها در ابعاد 2 متر در 3 متر طراحی شده و حملونقل این مجموعه سخت است. بقیه تابلوها را در ابعاد یک متر در 1.5 متر اجرا کردیم. بنا داریم بقیه کارهایی که در آینده به این مجموعه اضافه میشود هم در همین ابعاد باشد.
وی درباره نامگذاری مجموعه با عنوان «رستاخیز» هم گفت: من دنبال یک اسم خاص برای مجموعه بودم که سنگینی واقعه عاشورا را در خودش جا دهد. از آنجا که کلمه رستاخیز در شعر محتشم کاشانی پررنگ بود و دیدم با آغاز ماه محرم در دنیای شیعه یک رستاخیز، یک غلغله و جوششی خاص برپا میشود، عنوان رستاخیز را برای این مجموعه انتخاب کردم.
این هنرمند و خطاط درباره سبک کارهای این مجموعه نیز گفت: این کارها تلفیقی از رئال و امپرسیونیسم است. این مجموعه چند خصیصه دارد؛ یکی اینکه مرز بین زمین و آسمان در این مجموعه برداشته شده و جزئیات حذف شده و همچنین در این مجموعه هیچ چهرهای مشخص نیست؛ نه از اولیا و نه از اشقیا. نقاش مجمـــوعه «رستاخیز» تاکید کرد: در این مجموعه به خود موضوع رسیدم و سعی کردم احساس را در کار بگنجانم. در واقع سعی کردم آن احساسی را که خودم دارم با مخاطب به اشتراک بگذارم. برای من خیلی مهم بود که مخاطب بتواند با این کارها ارتباط بگیرد. در این نمایشگاه دیدم چه هنرمندان و چه مخاطبان عادی که به نوعی ارتباطی با واقعه عاشورا دارند، با آثار تعامل خوبی برقرار میکنند و از این جهت خیلی بازخورد خوبی گرفتیم.
علی بحرینی همچنین ابراز امیدواری کرد آثارش در عراق نیز به نمایش گذاشته شود و در این باره گفت: خیلی دوست دارم یک متولی پیدا شود تا آثار این مجموعه را برای نمایش به کشور عراق ببرم اما به دلیل قطع بزرگ آثار، حملونقل آنها بسیار سخت است. از طرفی به متولیان فرهنگی پیشنهاد دادیم آثار را روی فومبرد منتشر کنیم تا در استانهای دیگر به صورت چرخشی در معرض دید عموم قرار گیرد. وی در پایان بیان کرد: آن انتظاری که از نهادهای فرهنگی داشتیم برآورده نشد. فقط حوزه هنری از ما حمایت کرد. کارهایی از این دست میطلبد با حمایت نهادها برای مردم به نمایش گذاشته شود.
دیروز آخرین روز نمایشگاه «رستاخیز» در فرهنگسرای نیاوران بود که با استقبال مخاطبان روبهرو شد، از این رو بزودی در حوزه هنری نیز این نمایشگاه برگزار میشود. گفتنی است در روزهای برپایی این نمایشگاه، چهرههایی همچون حسامالدین سراج خواننده، حسن روحالامین نقاش، محمد خراسانیزاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحسن خاتمی رئیس فرهنگسرای نیاوران، مسعود نجابتی، مسعود شجاعیطباطبایی، محمد حبیبی، امیرحسین شفیعی، جواد طاهری، کاظم نظری، مجتبی کوچکی، محمد زرویینصرآباد مدیرعامل مؤسسه فرهنگی - هنری نام، سیدشهابالدین شکیبا قائممقام مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و مهدی متولیان مدیر انجمن هنرهای تجسمی بنیاد روایت از این نمایشگاه دیدن کردند.